Ojciec Stefan Vrtel-Wierczyński (1886–1963) był bibliotekarzem, bibliografem i historykiem średniowiecznej literatury polskiej i słowackiej. Matka Janina z domu Anc (1890–1974) pochodziła z kresowej rodziny ziemian Czachowskich[2]. Mieli dwójkę dzieci – Lesława (1915–1998)[2], który był prawnikiem oraz Zofię – etnografkę.
Zofia skończyła szkołę powszechną w Poznaniu, a następnie Szkołę Rodziny Wojskowej w Warszawie[3]. Podczas wojny uczyła się w tajnym gimnazjum im. Aleksandry Piłsudskiej, maturę zdała w czerwcu 1944 roku[3].
W marcu 1943 roku wstąpiła do Armii Krajowej, przyjmując pseudonim „Ewa”, potem zmieniony na „Biała Ewa”[4]. W Powstaniu Warszawskim walczyła jako strzelec i łączniczka[4]. Była ciężko ranna[5]. Po upadku powstania cała rodzina znalazła się w obozie przejściowym w Pruszkowie, z którego wydostali się dzięki pomocy sanitariuszki – dawnej studentki ojca[6].
Po wojnie rodzina zamieszkała w Krakowie, wtedy Zofia zdała maturę w czerwcu 1946 roku[3]. W 1947 roku rozpoczęła studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego, które przerwała. Po przeprowadzce rodziny do Poznania rozpoczęła studia na kierunku socjologia i etnografia[3]. Ukończyła je w 1951 roku pisząc pracę magisterską u Prof. dra Eugeniusza Frankowskiego pt. Rybołówstwo ludowe na obszarze Wielkopolski i Ziemi Lubuskiej[7].
Jej mężem od 1957 roku był Jan Grodecki – polonista i inżynier mechanik[7].
Została pochowana w grobie ojca na cmentarzu Górczyńskim w Poznaniu (kwatera III, rząd 5, miejsce2)
W latach 1954–64 pracowała jako kierowniczka artystyczna w Centrali Przemysłu Ludowego i Artystycznego w Poznaniu. Zajmowała się tkaninami i haftami ludowymi, nadzorowała ich wykonywanie oraz projektowała rekonstrukcje strojów ludowych[7].
W 1961 roku rozpoczęła pracę w Muzeum Etnograficznym w Poznaniu, jako kierowniczka Działu Tkanin i Ubiorów Ludowych[7]. Odtworzyła zniszczoną podczas wojny kolekcję strojów ludowych oraz opracowała je naukowo. W 1982 obroniła doktorat pt. Dwa typy stroju ludowego na terenie Poznania w XIX i XX wieku oraz ich funkcje społeczno-kulturowe przygotowany pod kierunkiem prof. dra Józefa Burszty[8].
Prowadziła badania terenowe m.in. w Wielkopolsce[9], a efektem tych badań było nie tylko systematyczne powiększanie kolekcji muzealnej, ale też liczne artykuły. Opublikowała m.in. cykl artykułów poświęconych wielkopolskim hafciarkom: Aleksandrze Czeluście z Liskowa, Helenie Bernasowskiej i Marcjannie Trzeciak z Goliny, Pelagii Glapińskiej i Elżbiecie Kuźniak[10].
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badan nad strojami ludowymi, t. 48, seria "Atlas Polskich Strojów Ludowych", Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2018, s. 207, ISBN978-83-64465-31-4.
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badan nad strojami ludowymi, t. 48, seria "Atlas Polskich Strojów Ludowych", Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2018, s. 208, ISBN978-83-64465-31-4.
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badań nad strojami ludowymi, t. 48, seria "Atlas Polskich Strojów Ludowych", Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2018, s. 209, ISBN978-83-64465-31-4.
IrenaI.KabatIrenaI., Doktoraty z zakresu etnologii na Wydziale Humanistycznym / Filozoficzno-Historycznym / Historycznym Uniwersytetu Poznańskiego / Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza, [w:] IrenaI.Kabat, DanutaD.Penkala-Gawęcka (red.), V Zjazd Absolwentek i Absolwentów studiów etnologicznych, Poznań: Instytut im. Oskara Kolberga, 2019, s. 93, ISBN978-83-945557-7-1.
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badań nad strojami ludowymi, t. 48, seria "Atlas Polskich Strojów Ludowych", Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2018, ISBN978-83-64465-31-4. Brak numerów stron w książce
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badań nad strojami ludowymi, t. 48, seria "Atlas Polskich Strojów Ludowych", 2018, s. 214, ISBN978-83-64465-31-4.
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badań nad strojami ludowymi, t. 48, seria „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2018, s. 210, ISBN978-83-64465-31-4.
Babimojsko-dąbrowiecki haft przewlekany, „Polska Sztuka Ludowa”, 1964, r. 21, nr 2, s. 93-102.
Haft przewlekany na tiulowych czepcach kaliskich, „Studia muzealne”, 1968, z. 6, s. 147-166.
Dwa stroje ludowe w jednym mieście - strój bamberski i strój poznański, „Lud”, 1982, t. 66, s. 153-179.
Ozdobne kieszenie - niekonwencjonalny element stroju bamberskiego, „Studia Muzealne”, 1984, z. 14, s. 223-230.
Stroje ludowe w dawnym i współczesnym Poznaniu, „Monografie Muzeum Narodowego w Poznaniu”, 1986, t. XVIII, ss. 146.
Problem rekonstrukcji wielkopolskich strojów ludowych. Na przykładzie stroju z Siekierek, „Etnografia Polska”, 1991, t. 35, z. 1, s. 131-152.
JoannaJ.MinksztymJoannaJ., "W pięknym dziale strojów i haftów..." Dr Zofia Grodecka oraz jej praca kolekcjonerska i naukowa w poznańskim Muzeum Etnograficznym 1961-1986, [w:] Anna WeronikaA.W.Brzezińska, AleksandraA.Paprot-Wielopolska, MariolaM.Tymochowicz (red.), Współczesna problematyka badań nad strojami ludowymi, t. 48, seria „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 2018, s. 216-217, ISBN978-83-64465-31-4.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.