Ziemia Kłodzka (czasopismo)

Ziemia Kłodzka – Od Kladského pomezí – Glatzer Bergland – regionalny miesięcznik społeczno-kulturalny ukazujący się od Święta Niepodległości 11 listopada 1989 roku (pierwszy numer), nakładem Wydawnictwa Ziemia Kłodzka. Współwydawcami są Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej, Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, Ośrodek Kultury i Sztuki we Wrocławiu. Pismo jest w zasadzie periodykiem trójjęzycznym (chociaż nie wszystkie zamieszczane w nim teksty polskie są równolegle tłumaczone na czeski lub niemiecki).

Nie mylić z: ziemia kłodzka.

„Ziemia Kłodzka – Od Kladského pomezí – Glatzer Bergland”

Państwo	Polska
Adres	ul. Bohaterów Getta 4, 57-400 Nowa Ruda
Wydawca	Wydawnictwo Ziemia Kłodzka, Stowarzyszenie Komitet Obywatelski Ziemi Kłodzkiej, Solidarność Polsko-Czesko-Słowacka, OKiS
Pierwszy numer	1989
Redaktor naczelny	Teresa Bazała
Średni nakład	2000 egz.
Format	A4
ISSN	1234-9208
OCLC	499751393
Strona internetowa

Początek: „Żółw”

Tablica w Pracowni Poligrafii i Drukarstwa MBP (Nowa Ruda)

„Żółw” był nielegalnym pismem Komitetu Obywatelskiego „S” Ziemi Kłodzkiej i Nowej Rudy utworzonym na początku 1982 w reakcji na wprowadzenie stanu wojennego. Pismo miało charakter programowy: krytykowano ustrój komunistyczny, popularyzowano historię najnowszą, analizowano stosunki polsko-sowieckie, podejmowano problematykę regionalną, przybliżano idee Solidarności Polsko-Czechosłowackiej. W składzie redakcji byli Stanisław Łukasik, Mirosław Awiżeń, Antoni Misiak, Adam Kwas, Tadeusz Wrona, Jan Saul, Danuta Antonik. W 1983, kiedy na teren ziemi kłodzkiej zaczęło docierać dużo wydawnictw podziemnych, zaprzestano wydawania gazety. W 1989 pismo reaktywowano jako miesięcznik, ukazało się dziewięć numerów, które drukowano nielegalnie na plebanii u ks. Piotra Śliwki z pomocą Juliana Golaka, na powielaczu własnej konstrukcji. W październiku 1989 redakcja rozpoczęła przygotowania do legalnego wydawania pisma. „Żółw” przestał wychodzić, gdy 11 listopada 1989 ukazał się pierwszy numer „Ziemi Kłodzkiej”^[1].

Redakcja

Pierwszym redaktorem naczelnym był późniejszy burmistrz Nowej Rudy Stanisław Łukasik, później kolejno: Stanisław Tomkiewicz, Marek Kulpa, Jan Zasępa, Adam Kwas, Julian Golak. Obecnie redaktorem naczelnym pisma jest Teresa Bazała^[2]. Przewodniczącym Rady Naukowej jest prof. Lesław Koćwin.

Pismo redaguje międzynarodowe kolegium. Część polską redagują: Joanna Golak-Cincio, Julian Golak, Henryk Grzybowski, Warcisław Martynowski, prof. Jacek Suchodolski, część czeską Petr Neuman, Helmut Dohnalek, Josef Krám, część niemiecką Horst Ulbrich i Manfred Spata. Wcześniej za część niemiecką odpowiadali: Elisabeth Kynast-Schmidt i Marek Żmiejewski, za czeską – Karel Hrubý, Tomaš Kočička i Radomir Moravec (ówczesny sekretarz Euroregionu Glacensis)^[3]. Do autorów publikujących na łamach „Ziemi Kłodzkiej” należą m.in.: ks. Tadeusz Fitych, Zbigniew Gołąb, Henryk Grzybowski, Konrad K. Czapliński, Krystyna Toczyńska-Rudysz, Jacek Suchodolski, wcześniej publikowali też Edward Osowski (1939–2021), Ryszard Grzelakowski (1933–2017) i inni.

Tematyka

Pismo zajmuje się historią regionu pokazaną z punktu widzenia autorów należących do narodów będących historycznymi współgospodarzami ziemi kłodzkiej, prowadzi dialog polsko-czesko-niemiecki. Zajmuje się też problemami ekologii (dział: Oficyna pod różą kłodzką), publikuje wiersze (Poezja ze słów rozsypanych), prezentuje ciekawe miejsca regionu i jego zabytki. Jako oprawę publikuje dużo czarno-białych zdjęć, reprodukcje starych pocztówek, a od czasu do czasu również wklejki z fotografiami w kolorze.

Celem czasopisma jest szeroko pojęta promocja regionu, zaznajomienie czytelników z lokalną historią i zabytkami oraz charakterem miejscowej przyrody.

W lipcu 2011 roku została uruchomiona strona internetowa czasopisma oraz strona fanów w społeczności Facebook^[4].

Nagrody

Czasopismo otrzymało liczne wyróżnienia polskie i zagraniczne, m.in.:

• Nagrodę „Kultury” Paryskiej przyznaną w 1996 r. przez Jerzego Giedroycia^[5],
• Różę kłodzką (nagrodę starosty kłodzkiego, 1999)^[6],
• Nagrodę im. Anatola J. Omelaniuka przyznawaną przez Radę Krajową Ruchu Stowarzyszeń Regionalnych Rzeczpospolitej Polskiej oraz Dolnośląskie Towarzystwo Regionalne w kategorii czasopism za wszechstronne, dobrze udokumentowane i atrakcyjnie przedstawione informacje o przeszłości i teraźniejszości mikroregionu Kotliny Kłodzkiej (2021)^[7][8][9]

Przypisy

1. Agnieszka Klarman: Żółw. W: Mirosława Łątkowska (redaktor nacz.): Encyklopedia Solidarności. T. 1: Opozycja w PRL 1976–1989. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Volumen”, 2010. ISBN 978-83-7233-021-5. OCLC 758459732. [dostęp 2015-03-06]. Brak numerów stron w książce
2. Strona czasopisma.
3. „Ziemia Kłodzka”. 2015 (nr 246–247), s. 3, styczeń–luty 2015. ISSN 1234-9208.
4. Profil „Ziemi Kłodzkiej” na Facebooku.
5. „Nagrody Kultury”.
6. Wyróżnienia – Ziemia Kłodzka – od kladskeho pomezi – Glatzer Bergland [online] [dostęp 2023-06-04] (pol.).
7. red. Nagroda im. Anatola J. Omelaniuka dla „Ziemi Kłodzkiej”. „Ziemia Kłodzka”, s. 5, kwiecień 2021. Stowarzyszenie KO Ziemi Kłodzkiej.
8. PP/inf. prasowa: Nagroda Główna im. Anatola J. Omelaniuka za 2020 rok dla albumu TZG „Kolegiata w Głogowie. Historia – Odbudowa – Zabytek”. tzglogow.pl, 2021-02. [dostęp 2023-01-11]. (pol.).
9. Ziemia Kłodzka z nagrodą im. Anatola Omelaniuka. radiowroclaw.pl, 2021-02-17. [dostęp 2023-01-11]. (pol.).

Bibliografia

• Henryk Grzybowski: Ziemia Kłodzka. W: Janusz Laska, Mieczysław Kowalcze red.: Popularna Encyklopedia Ziemi Kłodzkiej. T. 4 (Ś–Ż). Kłodzko–Nowa Ruda: Kłodzkie Towarzystwo Oświatowe, 2011, s. 193. ISBN 978-83-62337-36-1.
• Portal internetowy „Ziemia Kłodzka”, Prasa i wydawnictwa Ziemi Kłodzkiej i okolic. ziemiaklodzka.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-09-18)].

Linki zewnętrzne

• wydania elektroniczne w internecie (od nr. 199, grudzień 2010,.pdf)
• wydania elektroniczne na issuu
• „Ziemia Kłodzka” w Katalogu Biblioteki Narodowej