Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Zespół po cholecystektomii (ang. postcholecystectomy syndrome) – utrzymywanie się lub też pojawienie się objawów[1] ze strony przewodu pokarmowego po zabiegu usunięcia chirurgicznego pęcherzyka żółciowego spowodowane chorobą zewnątrzwątrobowych dróg żółciowych[2].
Zespół został po raz pierwszy opisany 1947 roku przez Womacka i Cridera[3], jednakże w literaturze medycznej do tej pory nie ma jednolitego poglądu na jego temat, a nawet kwestionuje się istnienie tego zespołu[1][4][5][6].
Objawy występują u 5-30% pacjentów poddanych cholecystektomii[1][2] i są to bóle brzucha, kolka, objawy dyspeptyczne, zaparcia, biegunka, uczucie pełności w jamie brzusznej, wzdęcia, gazy jelitowe, nudności oraz nietolerancja pokarmów zawierających tłuszcz.
Ustąpienie objawów klinicznych po usunięciu pęcherzyka żółciowego odczuwa 75-90% chorych[2]. Najczęstszą przyczyną ich utrzymywania jest fakt, że są to objawy innego schorzenia, które do tej pory albo były maskowane przez chorobę pęcherzyka żółciowego albo też jej przypisywane (np. choroba refluksowa przełyku, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, zespół objawów po usunięciu żołądka, przewlekłe zapalenie trzustki, zespół jelita drażliwego).
Przyczynami zespołu po cholecystektomii są[2]:
Przyczyną są dysfunkcja brodawki Vatera, zwężenie brodawki Vatera, skurcz zwieracza Oddiego, dyskineza zwieracza Oddiego oraz dyskineza dróg żółciowych.
Przyczyną jest refluks dwunastniczo-żołądkowy. Nie ma jednak bezspornych danych potwierdzających związek pomiędzy występowaniem żółciopochodnego zapalenia żołądka a chirurgicznym usunięciem pęcherzyka żółciowego[2].
Przyczyną jest zmiana wątrobo-jelitowego krążenia kwasów żółciowych. Pojawia się u niewielkiej liczby pacjentów po zabiegu usunięcia pęcherzyka żółciowego. Biegunka ta wywołana jest przez sole żółciowe i pozytywnie reaguje na leczenie cholestyraminą.
Przyczyną jest pozostawienie długiego (>1 cm) kikuta przewodu pęcherzykowego (czasem z częścią ściany pęcherzyka żółciowego). Ponieważ samo pozostawienie kikuta u większości pacjentów nie ma znaczenia klinicznego, a jedynym leczeniem jest leczenie chirurgiczne, przed postawieniem tego rozpoznania należy wykluczyć inne przyczyny obserwowanych u pacjenta objawów.
Podstawą rozpoznania jest utrzymywanie lub też pojawienie się nowych objawów po zabiegu usunięcia pęcherzyka żółciowego. Podstawowym badaniem diagnostycznym jest endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna, znaczenie pomocnicze mają cholangiografia dynamiczna z użyciem tomografii komputerowej, cholangiopankreatografia z użyciem jądrowego rezonansu magnetycznego oraz wychodząca już z rutynowego użycia scyntygrafia wątroby i dróg żółciowych.
Cechy pozwalające na rozpoznanie[2]
Najpierw należy podjąć leczenie farmakologiczne i dopiero po jego nieskuteczności rozważyć leczenie operacyjne. Wskazania do wykonania sfinkterotomii to długi czas trwania objawów, brak odpowiedzi na leczenie objawowe, znaczny stopień upośledzenia chorego, decyzja pacjenta co do wyboru tego sposobu leczenia. Decyzja o wyborze metody leczenia zależy od rodzaju dysfunkcji[5]:
Grupa | Spełnione kryteria | Warunek dodatkowy | Zalecane postępowanie |
---|---|---|---|
I | 1-4 | sfinkterotomia endoskopowa | |
II | 1 i jeden z 2-4 | podwyższone ciśnienie podstawowe w zwieraczu | sfinkterotomia endoskopowa |
II | 1 i jeden z 2-4 | normalne ciśnienie podstawowe w zwieraczu | leczenie zachowawcze |
III | dowolne z 2-4 | leczenie zachowawcze |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.