Zespół Beckwitha-Wiedemanna

Zespół Beckwitha-Wiedemanna (ang. Beckwith-Wiedemann syndrome, BWS) – rzadki, genetycznie uwarunkowany zespół wad wrodzonych, charakteryzujący się przerostem języka, przepukliną pępowinową, nadmiernym wzrostem, hipoglikemią w okresie noworodkowym. BWS należy do zespołów zwiększonej predyspozycji do nowotworów (zwłaszcza guza Wilmsa).

Zespoły wrodzonych wad rozwojowych związane z wczesnym nadmiernym rozwojem

Klasyfikacje
ICD-10	Q87.3

Obraz histologiczny hipertrofii kory nadnerczy u pacjenta z BWS. Widać powiększenie jąder komórkowych i ich hiperchromazję, oraz „pseudoinkluzje” (blisko środka pola widzenia). Nie stwierdzono figur mitotycznych

Hiperplazja wysp trzustkowych u pacjenta z BWS

Epidemiologia

Częstość BWS szacuje się na 1:13 700 żywych urodzeń^[1].

Etiologia

Zespół najczęściej spowodowany jest mikrodelecją w obrębie 11 chromosomu w rejonie p15.5. Mutacje genów p57 (KIP2, CDKN1C) lub NSD1 również mogą wywołać zespół Beckwitha-Wiedemanna. Mikrodelecje w rejonie metylacji H19 mogą spowodować brak imprintingu genu IGF2 i także skutkować BWS. Uważa się, że mikrodelecja obejmująca cały gen LIT1 także jest związana z patogenezą części przypadków zespołu^[2].

U dzieci poczętych na drodze zapłodnienia in vitro (IVF) stwierdza się 3-4 razy zwiększone ryzyko rozwoju tego zespołu^[3]. Sporadyczny BWS wywoływany jest przez:

• ojcowską jednorodzicielską disomię 11p15 (20%)
• duplikację regionu 11p15 na allelu ojcowskim (2%)
• translokację albo inwersję 11p15 na chromosomie matczynym (2%)
• mutacje somatyczne p57 (5%)
• zaburzenia epigenetyczne regionu WT2 (50%).

Rodzinnie występujący BWS wywoływany jest przez:

• mutacje germinalne p57 (40%)
• duplikacje ojcowskiego 11p15 (<1%)
• inwersje albo translokacje matczynego 11p15 (<1%).

Objawy i przebieg

Najbardziej charakterystyczne objawy zespołu to triada:

• przepuklina pępowinowa (exomphalos) i inne wady przedniej ściany jamy brzusznej,
• makroglosja,
• gigantyzm (macrosomia) u noworodka.

W okresie noworodkowym często występuje hipoglikemia. Inne możliwe objawy to:

• splanchnomegalia (wisceromegalia)
• hipertrofia komórek kory nadnerczy
• wady układu moczowo-płciowego
• dołki i wyrośla przeduszne
• dysplazja rdzenia nadnerczy.

Zespół Beckwitha-Wiedemanna charakteryzuje się zwiększoną predyspozycją do nowotworów zarodkowych. Częstość nowotworów w BWS wynosi około 7,5%, 10% u pacjentów z hemihipertrofią. Częstsze jest występowanie: nerwiaka płodowego (neuroblastoma), guza Wilmsa (nephroblastoma), hepatoblastoma i mięsaka prążkowanokomórkowego (rhabdomyosarcoma).

Historia

Zespół został opisany po raz pierwszy przez Hansa-Rudolfa Wiedemanna w 1964 roku, który zaproponował określenie go mianem zespołu EMG od nazw osiowych objawów zespołu (exomphalos, macroglossia, gigantism)^[4]. W 1969 roku J. Bruce Beckwith z Loma Linda University opisał kolejne przypadki^[5], wcześniej (w 1963) zaprezentowane na sympozjum pediatrów w Los Angeles^[6]. Z czasem upowszechniła się nazwa zespołu Beckwitha-Wiedemanna, honorująca obu lekarzy.

Zobacz też

• Zespół Sotosa
• Zespół Weavera

Przypisy

1. Harold Chen: Atlas of Genetic Diagnosis and Counselling. Totowa, NJ: Humana Press, 2006, s. 109–113. ISBN 1-59259-956-7.
2. Niemitz EL, DeBaun MR, Fallon J, Murakami K, Kugoh H, Oshimura M, Feinberg AP. Microdeletion of LIT1 in familial Beckwith-Wiedemann syndrome. „Am J Hum Genet”. 75. 5, s. 844–849, 2004. PMID: 15372379.
3. Gosden R, Trasler J, Lucifero D, Faddy M. Rare congenital disorders, imprinted genes, and assisted reproductive technology. „Lancet”. 361. 9373, s. 1975–1977, 2003. PMID: 12801753.
4. Wiedemann, HR. Familial malformation complex with umbilical hernia and macroglossia--a new syndrome?. „J Genet Hum”. 13, s. 223–232, 1964. PMID: 14231762.
5. Beckwith J. Macroglossia, omphalocele, adrenal cytomegaly, gigantism, and hyperplastic visceromegaly. „Birth Defects”. 5, s. 188, 1969.
6. Beckwith JB: Extreme cytomegaly of the adrenal fetal cortex, omphalocele, hyperplasia of kidneys and pancreas, and Leydig cell hyperplasia: Another syndrome? Abstract, Western society of Pediatric Research, Los Angeles, November 11, 1963.

Linki zewnętrzne

• BECKWITH-WIEDEMANN SYNDROME; BWS w bazie Online Mendelian Inheritance in Man (ang.)
• Robert J Ferry Jr: Beckwith-Wiedemann Syndrome. eMedicine Endocrinology.
• Cheryl Shuman, Adam C Smith, Rosanna Weksberg: Beckwith-Wiedemann Syndrome. GeneReviews.
• Beckwith-Wiedemann syndrome w bazie Who Named It (ang.)

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.