Zatoka szczękowa (łac.sinus maxillaris), zwana też dawniej jamą Highmora – w anatomii człowieka parzysta przestrzeń pneumatyczna mieszcząca się obustronnie w trzonie szczęki. W wymiarze pionowym i strzałkowym ma ponad 3cm, w płaszczyźnie czołowej 2,5cm[1]. Ma ona kształt czterościennej piramidy.
Kości twarzoczaszki strony lewej z widoczną otwartą od strony bocznej zatoką szczękową.Zatoki przynosowe.Zatoki szczękowe w MRI głowy (przekrój poprzeczny)
Ściana przednia zatoki szczękowej – skierowana ku policzkowi i wardze górnej. Znajduje się w niej otwór podoczodołowy. Poniżej niego na wysokości kła ściana przednia tworzy zagłębienie zwane dołem nadkłowym.
Strop zatoki szczękowej – stanowi jej ścianę górną. W stropie tym biegnie kostna bruzda podoczodołowa, którą zamyka okostna. Graniczy bezpośrednio z oczodołem, stanowiąc zarazem jego dno.
Dno zatoki szczękowej – czyli ściana dolna jest utworzona przez wyrostek podniebienny szczęki i częściowo przez wyrostek zębodołowy szczęki. Kość tworząca tę ścianę jest zwykle bardzo gruba. Najniższe miejsce dna zatoki odpowiada położeniu pierwszego zęba trzonowego. Do zatoki mogą wnikać korzenie zębów trzonowych i przedtrzonowych.
Podstawa zatoki szczękowej, inaczej ściana przyśrodkowa – znajduje się w niej duży, nieregularny otwór rozwór szczękowy, który łączy zatokę z jamą nosową. Rozwór ten jest znacznie pomniejszony przez otaczające go kości.
Zatoka szczękowa otwiera się do jamy nosowej w przewodzie nosowym środkowym. Ujście jej jest bardzo niekorzystne, gdyż umiejscowione jest tuż przy stropie zatoki. Utrudnia to znacznie drenaż i opróżnianie zatoki z wydzieliny śluzowej lub ropnej.
Pojemność każdej zatoki szczękowej wynosi średnio ok. 24cm³[3].
