Złoty polski

Złoty polski – obrachunkowa jednostka pieniężna równa 30 groszom, w czasach nowożytnych wybijana jako moneta. Powstała przed połową XV wieku dla oznaczenia 30 groszy (540 denarów), stanowiących ekwiwalent w srebrze dla złotego dukata, nazywanego czerwonym złotym.

Ten artykuł dotyczy historycznej jednostki pieniężnej. Zobacz też: złoty – współczesna polska waluta.

Moneta 5 złp z 1831

Po raz pierwszy realnie wybity za panowania Zygmunta II Augusta jako tak zwany półkopek. Wartość 30 groszy miały także talary lekkie Zygmunta III Wazy z lat 1620–1622. Srebrne złotówki bito w 1661 i 1663–1666 jako tymfy. Od czasu reform monetarnych Stanisława Augusta Poniatowskiego złoty polski był ekwiwalentem 4 groszy srebrnych lub 30 miedzianych. W czasie insurekcji kościuszkowskiej Dyrekcja Biletów Skarbowych wydawała bilety skarbowe opiewające na 1 złoty polski.

W 1828 w Królestwie Polskim utworzono Bank Polski, pierwszy polski bank emisyjny. W 1824 wyemitowano złotowe bilety kasowe, zaś w czasie powstania listopadowego pierwsze banknoty. W Królestwie Polskim do 1841 emitowano złoty polski i jego wielokrotność w srebrze (2, 5, 10 złp) i złocie (20^[1], 25, 50 złp). Od 1832 wyznaczono wartość 1 złp na 15 kopiejek. W Galicji złoty polski jako jednostka obrachunkowa był używany do 1846 (4 złp stanowiły 1 gulden, czyli złoty reński).

Zobacz też

• czerwony złoty