Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wrzeciono – narzędzie do ręcznego przędzenia (skręcania włókien)[1]. Razem z kądzielą tworzy zestaw do chałupniczego wytwarzania przędzy z włókien lnianych, konopnych, wełnianych i in.
Wrzeciono wykonywano z twardego drewna przez wytaczanie na tokarce. Wykonywane były w różnych kształtach, które w niewielkim stopniu wpływały na funkcjonalność, a miały raczej znaczenie estetyczne:
Wrzeciono po przymocowaniu końcówki przędzionej nici było wprawione w ruch wirowy, obracając się naprężało i skręcało nić. Kierunek obrotu odbywał się w prawo „Z” lub w lewo „S”[2]. W XVI wieku w wielu rejonach wrzeciono było zastępowane kołowrotkiem[3].
Wrzeciona to także elementy maszyn włókienniczych, takich jak: przędzarki, niedoprzędzarki, skręcarki, cewiarki. W przędzarce wrzeciono to część robocza, której przeznaczenie jest podobne jak wrzeciona ręcznego. Ma ona za zadanie skręcić tasiemkę włókien w przędzę i następnie nawinąć ją na cewkę osadzoną na wrzecionie[1][3]. Podobnie w skręcarce, wrzeciono współdziałając z obrączką, skręca przędze pojedyncze w przędzę nitkowaną i nawija ją na cewkę umieszczoną na wrzecionie.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
