Wincenty Żarski

Wincenty Józef Żarski, ps. „Jerzy Ładnowski”^[1] (ur. 5 kwietnia 1901 w Goszczanowie, zm. 30 października 1915 w Kuklach) – kapral Legionów Polskich, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Wincenty Żarski

Jerzy Ładnowski

kapral
Pełne imię i nazwisko	Wincenty Józef Żarski
Data i miejsce urodzenia	5 kwietnia 1901 Goszczanów
Data i miejsce śmierci	30 października 1915 Kukle
Przebieg służby
Lata służby	1915
Formacja	Legiony Polskie
Jednostki	6 pułk piechoty
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się 5 kwietnia 1901 roku w Goszczanowie, w ówczesnym powiecie tureckim guberni kaliskiej, w rodzinie Leona i Jadwigi z Dudkiewiczów^[2][3][4]. Ukończył cztery klasy w Męskim Gimnazjum Klasycznym w Kaliszu^[5]. Od 1913 roku był członkiem drużyny skautowej^[5]. W roku szkolnym 1914/15 uczęszczał do klasy piątej Szkoły Zgromadzenia Kupców w Łodzi^[5].

5 sierpnia 1915 roku wstąpił do Legionów Polskich, gdzie otrzymał przydział do 6. kompanii II batalionu 6 pułku piechoty^[5]. 26 września 1915 otrzymał awans na stopień kaprala^[5]. Wykazał się podczas walk w dniach 24–25 października 1915 roku w okolicy wsi Kukle i folwarku Kopne położonymi na Wołyniu, podczas których doszło w nocy do walki wręcz z oddziałami rosyjskimi. Został ranny podczas tej potyczki; zmarł następnego dnia, w drodze do szpitala w Maniewiczach^[5]. Pochowany na cmentarzu we wsi Kukle^[5].

W kilkakrotnej nocnej walce na bagnety dnia 25 X 1915 r. o Kopne kapral Żarski brał udział. Pomimo bardzo młodego wieku, a mianowicie 14 lat, spisywał się bardzo dzielnie. Dwukrotnie ranny, pozostał w zdobytych okopach rosyjskich, odbitych nam następnie przez Rosjan, a dopiero po powtórnym ich zdobyciu następnego dnia, przeniesiony na punkt opatrunkowy, umarł z ran^[6] 30 października 1915 w Kuklach^[7][8].

Autorzy monografii 6 pułku piechoty opublikowali wiersz Cieniom mego syna napisany 7 marca 1925 roku przez Leona Żarskiego^[9].

Ordery i odznaczenia

Wszystkie ordery i odznaczenia otrzymał pośmiertnie:

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari nr 6425 – 17 maja 1922^[10][11][3]
• Krzyż Niepodległości – 22 grudnia 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”^[12][4][3]
• Krzyż Walecznych czterokrotnie nr 47701 – 1922^[13][14][15]
• Krzyż Pamiątkowy 6 pułku piechoty Legionów Polskich^[16]
• Srebrny Medal Waleczności 1. klasy^[17][14]

Przypisy

1. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 632, 653.
2. Kolekcja ↓, s. 1, 8.
3. Polak (red.) 1993 ↓, s. 243.
4. Wstępując do Legionów Polskich deklarował rok urodzenia 1898. Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 2021-10-02]..
5. Kolekcja ↓, s. 4.
6. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 151.
7. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 43, 49.
8. IV Lista strat 1916 ↓, s. 20, jako sekcyjny 6. kompanii II batalionu 6 pp (oddział skautowy) poległy w październiku 1915 pod Kuklami.
9. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 461, tu podano, że poległ w bitwie pod Kuklami 27 października 1915.
10. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 3 z 11 stycznia 1923, s. 31.
11. Skarbek 1929 ↓, s. 40.
12. M.P. z 1931 r. nr 296, poz. 341.
13. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 31 z 16 września 1922, s. 686.
14. Kolekcja ↓, s. 3, 4.
15. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 177.
16. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 237.
17. Ciastoń i in. 1939 ↓, s. 198.

Bibliografia

• Żarski Wincenty Józef. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari, sygn. I.482.77-7455 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-07-31].
• IV Lista strat Legionów Polskich. Piotrków: Centralny Urząd Ewidencyjny Departamentu Wojskowego NKN, 1916-01-01.
• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2021-01-07].
• Jan Kazimierz Ciastoń, Adam Lisiewicz, Edward Skarbek, Edward Wojciechowski: Historia 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego. T. 1: Tradycja. Warszawa: Komenda Koła 6 Pułku Piechoty Legionów Polskich i Dowództwo 6 Pułku Piechoty Legionów Józefa Piłsudskiego, 1939.
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
• Edward Skarbek: Zarys historji wojennej 6-go pułku piechoty Legionów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.