Wieżyczka Boulton Paul Type C

Wieżyczka Boulton Paul Type C – brytyjska lotnicza wieżyczka strzelecka z okresu II wojny światowej uzbrojona w dwa karabiny maszynowe Browning Mk. II kalibru 7,7 mm. Produkowane były dwa różne modele; Boulton Paul Type C Mk I - wieżyczka dziobowa (nose turret) zaprojektowana dla samolotu Handley Page Halifax oraz Boulton Paul Type C Mk II - wieżyczka grzbietowa, górna (dorsal turret) używana w samolotach Hudson i Ventura.

Historia

Mark I

Przednia wieżyczka w Halifaksie

Wieżyczka Boultona Paula(inne języki) była jedną z trzech wieżyczek wybranych do uzbrojenia powstającego wówczas nowego bombowca Handley Page, HP 57 który wszedł do służby jako Halifax^[1]. Wieżyczka została specjalnie zaprojektowana dla tego samolotu i do rozmiarów jego kadłuba, została umieszczona nad pozycją bombardiera w taki sposób, aby nie przeszkadzać w jego pracy^[1]. Wieżyczka była napędzana systemem elektryczno-hydraulicznym, strzelec używał celownika kolimatorowego typu GIIIA^[1]. Zapas amunicji wynosił po 1000 nabojów na karabin, amunicja umieszczona była w skrzynkach obydwu stronach strzelca^[1].

Strzelec miał znakomitą widoczność i dostęp do karabinów maszynowych, a także do wszystkich urządzeń kontrolnych, bezpieczników itp^[2]. W razie braku dopływu prądu, wieżyczka mogła być obsługiwana ręcznie, siłą mięśni^[2].

W trakcie pierwszych testów w Halifaksie wieżyczka sprawiała wiele problemów; powodowała poważne wibracje przedniej części kadłuba, kiedy była zwrócona w bok pilot miał poważne trudności z kontrolowanie samolotu, a z powodu oporów powietrza, po jej przesunięciu w bok nie można było jej ponownie ustawić w pozycji centralnej^[2]. Problemy próbowano usunąć poprzez szereg modyfikacji, ostatecznie zdecydowano się na zamontowanie klap kompensacyjnych, które automatycznie wysuwały się po przekręceniu wieżyczki w jedną stronę^[2]. Wprowadzenie klap zredukowało większość problemów, ale piloci Halifaksów nadal musieli radzić sobie z problemem utrzymania kierunku przy użyciu wieżyczki^[2].

Sama wieżyczka nie była często używana w lotach bojowych, jej główna zaleta polegała na tym, że powstrzymywała ataki myśliwców nieprzyjaciela od fronu^[2].

Mark II

Górna wieżyczka w Hudsonie

Zamówione w 1938 Hudsony miały być dostarczone nieuzbrojone i zakłady Boulton Paul zostały poproszone o zaprojektowanie wieżyczki grzbietowej dla tego samolotu^[2]. W tym czasie zakłady były zajęte produkcją wieżyczki Type A dla myśliwca Boulton Paul Defiant i aby maksymalnie uprościć projektowanie i produkcję nowej wieżyczki, zdecydowano zmodyfikować powstającą wówczas wieżyczkę dziobową jako grzbietową poprzez dodanie do niej dużej, bulwiastej owiewki^[2]. Pierwszy prototyp został ukończony w dziewięć tygodni^[3]. Nowa wieżyczka była bardzo przestronna i oferowała pełne, 360-stopniowe pole ostrzału^[3]. W późniejszym czasie używana była także we wczesnych wersjach samolotów Lockheed Ventura i Halifax^[3].

8 października 1939 Hudson z 224 Dywizjonu zestrzelił niemiecką łódź latającą Dornier Do 18 celną serią oddaną z wieżyczki grzbietowej Boulton Paul^[3]. Był to pierwszy niemiecki samolot zniszczony w czasie II wojny światowej przez samolot bazujący w Wielkiej Brytanii^[3].

Dane taktyczno-techniczne

Wszystkie dane za British Aircraft Arnament Vol. 1^[3].

	Type C Mark I	Type C Mark II
Pozycja	Wieżyczka dziobowa	Wieżyczka grzbietowa
Napęd	Elektryczno-hydrauliczny
Uzbrojenie	2 x 7,7 mm
Zapas amunicji	1000 nabojów na karabin
Pole ostrzału - poziome	±50°	360°
Pole ostrzału - pionowe	-45° - +60°	-10° - +60°
Prędkość obrotowa	normalna 24°/s, szybka 48°/s
Masa własna		180 kg
Masa uzbrojona		261 kg