Wędrówki Childe Harolda

Wędrówki Childe Harolda (ang. Childe Harold’s Pilgrimage) – poemat dygresyjny autorstwa George’a Gordona Byrona, powstały w okresie literackiego romantyzmu w latach 1809–1818. Autor stworzył w nim charakterystyczny typ bohatera bajronicznego, którym jest tytułowy Harold^{[uwaga 1]}.

Okładka angielskiego wydania poematu z 1825 r.

Zobacz w Wikiźródłach tekst Wędrówki Childe Harolda

Na język polski poemat przekładali Michał Budzyński (1857), Jan Kasprowicz (1895) i Aleksander Krajewski (1896).

Forma

Utwór napisano przy użyciu strofy spenserowskiej^[1], czyli zwrotki dziewięciowersowej rymowanej ababbcbcc. Tym samym Byron reaktywował dawną, nieco już zapomnianą formę. Za jego przykładem zaczęli ją stosować inni angielscy poeci romantyczni^[2].

Not in those climes where I have late been straying,

Though Beauty long hath there been matchless deemed,

Not in those visions to the heart displaying

Forms which it sighs but to have only dreamed,

Hath aught like thee in Truth or Fancy seemed:

Nor, having seen thee, shall I vainly seek

To paint those charms which varied as they beamed –

To such as see thee not my words were weak;

To those who gaze on thee what language could they speak?

George Gordon Byron, Childe Harold’s Pilgrimage. To Ianthe

Treść

Akcja rozgrywa się w czasach współczesnych autorowi. W poemacie wykorzystano motyw wędrówki, z czym łączą się liczne miejsca akcji. Harold jako człowiek skłócony ze światem, buntownik, wyrusza na wielką wędrówkę. Przemierza Półwysep Pirenejski, Grecję, Włochy, Szwajcarię. Niestety, ani poznawanie bohaterskich czynów poszczególnych narodów, ani kontemplacja przyrody, nie leczą bohatera z „choroby wieku”. W zakończeniu utworu nadal czuje się nieszczęśliwy, pusty, pozbawiony celu życia, nie potrafi wskazać jego sensu. Losy Childe Harolda stanowią jedną warstwę treściową utworu; druga to odautorskie dygresje poświęcone różorodnym tematom.

Poemat przyniósł Byronowi natychmiastową sławę. Przemysław Mroczkowski uważa, że rok publikacji dwóch pierwszych jego pieśni był jedną z najważniejszych dat w dziejach europejskiego romantyzmu^[3].

Uwagi

1. Childe (od staroang. ċild) to dawne określenie dziecka (potomka) pochodzącego z dobrej rodziny – odpowiednik „panicza”; w rodzinach szlacheckich (arystokratycznych) używano go jako dodatku do nazwiska w przypadku najstarszego syna przejmującego tytuł po ojcu («Childe» w The Nuttall Encyclopædia. London-New York: Frederick Warne, 1907). Por. Childe Roland z poematu Roberta Browninga (Childe Roland to the Dark Tower Came).

Przypisy

1. Jacek Baluch, Piotr Gierowski: Czesko-polski słownik terminów literackich. Kraków: Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2016, s. 356. ISBN 978-83-233-4066-9.
2. Wiktor Jarosław Darasz: Mały przewodnik po wierszu polskim. Kraków 2003, s. 152.
3. Przemysław Mroczkowski: Historia literatury angielskiej. Zarys. Wrocław: Ossolineum, 1981, s. 356. ISBN 83-04-00784-3.

Linki zewnętrzne

• Wędrówki Childe-Harolda Kraków 1896

Kontrola autorytatywna (dzieło literackie):

• GND: 4592266-4

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Childe-Harolds-Pilgrimage