Unia Najstarszych Drużyn Harcerskich Rzeczypospolitej

Unia Najstarszych Drużyn Harcerskich Rzeczypospolitej (UNDHR) – rodzaj federacji zrzeszającej szczepy i drużyny harcerskie powstałe przed rokiem 1939 (początkowo w okresie powstania Unii tylko drużyny powstałe do roku 1921) i pracujące w sposób ciągły do dziś. Unia nie jest strukturą formalną. Nie działa przy żadnej organizacji. Nie jest podmiotem gdziekolwiek zarejestrowanym. Istnieje i działa dzięki woli swoich założycieli i woli ich kontynuatorów w kolejnych pokoleniach harcerzy.

UNDHR została zawiązania w 13 września 1981 roku na fali odnowy harcerstwa, jednakże poza oficjalnymi strukturami ZHP oraz bez ich akceptacji. W swoim założeniu miała być platformą współpracy środowisk z całej Polski, które pomimo kilkudziesięciu lat komunizmu i jego wpływu na ZHP, oparły się mu i przechowały żywe elementy tradycji i metodyki harcerskiej sięgające do źródeł baden-powelowskich. Unia pomimo posiadania czegoś w rodzaju statutu, nie posiada osobowości prawnej, celowo też nigdy nie były podejmowane próby jej uzyskania. Nie posiada też władz oraz organów koordynujących jej prace.

Członkowie Unii

• 3 Krakowska Drużyna Wędrowników „Zielony Szlak” im. Kazimierza Pułaskiego (ZHR) ; rok założenia drużyny: listopad 1911.
• Szczep 5 Krakowskich Drużyn Harcerskich „Wichry” im. hm. Stanisława Okonia (ZHR) ; rok powstania 1911.
• Szczep 6 Krakowskich Drużyn Harcerskich „Leśni Ludzie” im. Romualda Traugutta (ZHR) ; rok założenia drużyny: maj 1911 (prawdopodobnie 23-24 maj).
• Szczep Szarej Siódemki im. gen. Mariusza Zaruskiego (ZHR) ; rok powstania 1917.
• Szczep „Czarna 13 Krakowska” im. Zawiszy Czarnego (ZHR) data założenia drużyny: 17 lutego 1918.
• XV Łódzka Drużyna Harcerska im. Andrzeja Małkowskiego (ZHR) data założenia drużyny: 15 listopada 1920.
• XIV Szczep Harcerski „Błękitna Czternastka” im. het. Stanisława Żółkiewskiego z Poznania (ZHP); rok powstania 1919.
• XIV Szczep Harcerski „Czternastka” z Poznania (ZHR) rok założenia drużyny: 1919.
• Szczep 1 Warszawskich Drużyn Harcerskich im. Romualda Traugutta „Czarna Jedynka” (ZHR), rok powstania 1911. W 2022 szczep figurował na stronie Okręgu Mazowieckiego ZHR^[1], w 2023 został odnotowany jako nieistniejący^[2].
• 16 Warszawska Drużyna Harcerzy im. Zawiszy Czarnego (ZHR); data założenia drużyny: 20 października 1911.
• XXI Warszawska Drużyna Harcerek „Puszcza” (ZHP) data założenia drużyny: 20 stycznia 1913.
• 22 Szczep „Watra” im. hm. Kazimierza Skorupki (ZHR); rok powstania 1915.
• Szczep 23 Warszawskich Drużyn Harcerskich i Zuchowych „Pomarańczarnia” im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego (ZHP /ZHR); data założenia drużyny: 23 listopada 1920.
• 62 Szczep WDHiGZ „Polanie” im. Króla Bolesława Chrobrego (ZHP); rok powstania 1928.
• 62. Szczep Harcerski „Gaudium” (dawniej ZHR, od 2023 SH) ; rok powstania 1928.
• „Czwórka Warszawska” im. Andrzeja Romockiego „Morro”. (ZHR). Szczep 4 WDHiGZ „Czwórka Warszawska” im. Andrzeja Romockiego „Morro”.

Do Unii należała też:

• 1 Tarnowska Drużyna Harcerska im. Zawiszy Czarnego; rok założenia drużyny 5 listopada 1911; działała od września 1910
• 2 Krakowska Drużyna Harcerska „Różowa Dwójka” im. gen. Jana Henryka Dąbrowskiego rok założenia 1911/1912 (oficjalnie 22 grudnia 1912)

Założenia programowe, tradycja

Podstawą wszelkich praw wewnątrz Unii są tzw. „Materiały UNDHR”, które zostały zredagowane w 1981 i ogłoszone w czasie pierwszego Zlotu Unii w Warszawie. Formą „organu ustawodawczego” jest „Spotkanie drużynowych i korespondentów”, które odbywa się dwa razy w roku, zwykle w grudniu i w maju. Pewne zasady były w późniejszym czasie modyfikowane, przy czym wymagany jest consensus przy ich podejmowaniu. Jedynie spotkanie w maju ma prawo do przyjmowaniu nowych członków oraz do orzekania o wygaśnięciu członkostwa.

Marszałek

UNDHR posiada tzw. „marszałka”, który jest funkcją reprezentacyjną. Nie może podejmować żadnych decyzji w imieniu Unii, jego głos jest głosem zwykłym (nie jest głosem kwalifikowanym). Marszałkiem może zostać pełnoletni instruktor, obecny na zlocie Unii. Często zostawały nim osoby w jakimś sposób dla Unii zasłużone, ale nie jest to praktyka w jakiś sposób umocowana. Do obowiązków marszałka należy:

• dopilnować organizacji spotkań oraz zlotów
• brać udział w spotkaniu a szczególnie w Zlocie Unii
• przechowywać i przekazać następcy insygnia którymi są: proporzec Unii i obrzędowa świeca
• wybrać swojego następcę (jest to autonomiczna i niepodlegająca dyskusji decyzja marszałka)

Co do zasady, marszałek swoją kadencję sprawuje przez jeden rok (od zlotu do zlotu), jednak od połowy lat 90. XX wieku pojawiali się marszałkowie wielokadencyjni.

Poczet Marszałków UNDHR

Zlot kadr Unii z okazji 40-lecia powstania UNDHR

1. hm. Grzegorz Nowik HR 22 WDH 1983-1984
2. phm. Andrzej Wysocki HO 3 KDH 1984-1985
3. phm. Marek Gajdziński HO 16 WDH 1985-1986
4. phm. Maciej Kurzyniec HO 6 KDH 1986-1987
5. hm. Jacek Broniewski HR XV ŁDH 1987-1988
6. hm. Wojciech Kolka HR 5 KDH 1988-1989
7. pwd. Lech Najbauer ćw. 16 WDH 1989-1991
8. pwd. Artur Boruta ćw. 3 KDH 1991-1992
9. pwd. Wojciech Mlost HO 7 KDH 1992-1993
10. pwd. Paweł Bochenek HO 2 KDH 1993-1994, 1994-1995, 1996-1997
11. phm. Michał Palczewski HO 13 KDH 1995-1996
12. pwd. Robert Borzęcki HO 16 WDH 1997-1998, 1998-1999
13. phm. Mariusz Przybyła ćw. XIV Szczep Harcerski „Błękitna Czternastka” 1999 – 2000
14. phm. Grzegorz Brzeziński HO 13 KDH 2000-2001, 2001-2002
15. hm. Aleksandra Filińska HR XXI WDH 2002-2003
16. phm. Michał Stasiak HR XV ŁDH 2003 – 2004
17. phm. Marek Domański XIV Szczep Harcerski „Czternastka” 2004 – 2005
18. 2005-2007 – brak danych
19. phm. Katarzyna Dziurdza XIV Szczep Harcerski „Czternastka”? – 2007
20. phm. Helena Anna Jędrzejczak HR Szczep 23 WDHiZ „Pomarańczarnia” 2007-2008
21. phm. Grzegorz Karczmarczyk 22 WDH 2008-2009
22. pwd. Piotr Wierzbowski XV ŁDH HO 2009-2010, 2010-2011
23. phm. Olga Kuczyńska 22 WDH 2011-2012, 2012-2013
24. phm. Beata Dudek HR XIV Szczep Harcerski „Błękitna Czternastka” 2013-2014
25. phm. Maciej Górski HR Szczep 1 WDH Czarna Jedynka 2014 – 2015
26. pwd. Adam Gąsiorowski HO 62 WDH 2015 – 2018
27. phm. Rafał Przybylski HR Szczep 4 WDH Czwórka Warszawska 2018 – obecnie

Zloty Unii

Na podstawie^[3]:

Rok	Miejsce	Organizator
1981	Warszawa Cypel Czerniakowski	16 WDH
1983	Tyniec koło Krakowa	3 KDH i inni
1984	Puszcza Bolimowska nad Rawką	16 WDH
1985	Hala Malinowa koło Osielca i Kraków	3 KDH
1986	Baczyn k. Krakowa	3 KDH
1987	Puszcza Biała k. Wyszkowa	23 WDH
1988	Trębki k. Kutna	XV ŁDH
1989	Dupa Słonia k. Ojcowa	5 KDH
1990	nie odbył się
1991	Puszcza Bolimowska nad Rawką	16 WDH
1992	Gorce pod Turbaczem	7 KDH
1993	Grotniki k. Łodzi	XV ŁDH
1994	Białobrzegi k. Warszawy	23 WDH
1995	Baczyn k. Krakowa	13 KDH
1996	Ojców k. Krakowa	2 KDH i inni
1997	Chechło k. Łodzi	XV ŁDH
1998	Puszcza Bolimowska nad Rawką	16 WDH
1999	Łopuchówek k. Poznania
2000	Tenczynek k. Krakowa	3 KDH
2001	Niepołomice k. Krakowa	6 KDH
2002	Warszawa Cypel Czerniakowski	16 WDH + 22 WDH
2003
2004	Łódź
2005
2006
2007	nie odbył się
2008	Warszawa	22 WDH
2009	Stara Dąbrowa, Puszcza Kampinoska	62 Gaudium + 62 Polanie
2010
2011	Warszawa	16 WDH
2012	Kraków	13 KDH
2013	Mileszki k. Łodzi	XV ŁDH
2014	Poznań
2015	Warszawa	22 WDH Watra
2016	nie odbył się
2017	nie odbył się
2018	nie odbył się	62 Gaudium
2019	Rakownia koło Murowanej Gośliny
2020	nie odbył się
2021	Warszawa	4 WDH, 62 WDH Gaudium

Historyczne drużyny i szczepy harcerskie nie będące w UNDHR

Z powodu bardzo rygorystycznych kryteriów przyjmowania do UNDHR drużyn i szczepów w latach 80. – rok powstania początkowo 1918, a dopiero później 1921 (obecnie 1939) oraz prowadzenie drużyn wg przedwojennych wzorców nie poddając się wypaczeniom metodyki harcerskiej w okresie komunizmu lub z powodu braku udokumentowanej ciągłości lub z innych formalnych powodów np. słabe funkcjonowanie drużyn, nieprzestrzeganie Prawa Harcerskiego przez instruktorów, brak kontaktów z drużynami z Unii itp w UNDHR nie znalazły się m.in.:

Warszawa

3 Warszawska Drużyna Harcerzy im Xięcia Józefa Poniatowskiego - rok powstania 1911, obecnie nie istnieje;

• https://tezeusz.pl/trojka-zapiski-o-ludziach-i-wydarzeniach-z-dziejow-3-warszawskiej-druzyny-harcerzy-im-xiecia-jozefa-poniatowskiego-broniewski-stanislaw-3800510
• https://www.impulsoficyna.com.pl/przywrocic-pamiec/1874-3-druzyna-harcerzy-im-x-j-poniatowskiego-w-warszawie.html

14 Warszawska Drużyna Harcerska "Błękitna Czternastka", rok powstania 1921, - obecnie nie istnieje;

• http://www.blekitna14.pl/?fbclid=IwAR2vfcIClkGxG32ZLfMsZAy7hqP-wT-L2epoyU74Huxr9H26eY6fJyKJZv0
• https://www.facebook.com/groups/183988390154841/
• https://polskieradio24.pl/39/156/artykul/1009624,stanislaw-broniewski-orsza-harcerz-z-powolania

Poznań

Poznańska Czarna Trzynastka powstała w roku 1919

• https://www.facebook.com/czarna13.poznan
• https://www.facebook.com/KragPrzyjaciolPoznanskiejCzarnej13/
• Poznańska Czarna Trzynastka im. het. Jana Zamoyskiego
• https://www.poznan.pl/mim/bm/news/100-lat-poznanskiej-czarnej-trzynastki,128265.html

Łódź

Kraków

Lublin

Bydgoszcz

Gdynia

16 PDH powstała w roku 1920

• https://www.facebook.com/16PDH
• https://www.facebook.com/16PDWArete/?ref=page_internal