Towarzystwo Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych

Towarzystwo Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych (TNSW) – organizacja zawodowa nauczycielstwa polskiego z siedzibą Zarządu Głównego w Warszawie.

Historia

Członkowie Zarządu Głównego TNSW w 1927. Siedzą od lewej: Henryk Galle, Władysław Kopczewski, Emanuel Łoziński, Romuald Mańkowski

Towarzystwo zostało założone w dniach 28-30 grudnia 1919 z połączenia Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych z Galicji i Stowarzyszenia Nauczycielstwa Polskiego z Królestwa Polskiego^[1]. Na czele stał Zarząd Główny, a podlegały mu Zarządy Okręgowe. Okręgi pokrywały się z obszarami kuratoriów. Na terenie kraju istniało do 200 Kół Miejscowych podporządkowanym Zarządom Okręgowym. W ramach Kół istniały sekcje. TNSW zrzeszało od 5 do 7 tysięcy członków (W latach trzydziestych część członków odeszła do Związku Nauczycielstwa Polskiego)^[1]. Celami organizacji było doskonalenie zawodowe i obrona interesów nauczycieli. W ramach działalności Towarzystwa zajmowani się też niesieniem pomocy materialnej^[1]. Towarzystwo oficjalnie było apolitycznie, lecz faktycznie było pod wpływem Narodowej Demokracji, choć część członków popierała Chrześcijańską Demokrację, a w latach trzydziestych także sanację^[1].

Towarzystwo prowadziło: Muzeum Szkolne we Lwowie, Bibliotekę Naukowo-Pedagogiczną w Warszawie i Instytut Pedagogiczny w Łodzi. Było związane z „Książnicą-Atlas”^[1].

Do czołowych działaczy należeli Paweł Sosnowski (prezes), Emanuel Łoziński (sekretarz generalny)^[2], Ludwik Jaxa-Bykowski, Jan Kornecki, Tadeusz Mikułowski, Kazimierz Brończyk, Władysław Kopaczewski.

Z tym tematem związana jest kategoria: Członkowie Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych.

Czasopisma

• „Kultura i Wychowanie”
• „Muzeum”
• „Przegląd Pedagogiczny”

Zobacz też

• Stowarzyszenie Chrześcijańsko-Narodowe Nauczycielstwa Szkół Powszechnych

Przypisy

1. JarosławJ. Durka JarosławJ., Wybrane problemy z działalności wydawniczej Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych w dwudziestoleciu międzywojennym, [w:] IwonnaI. Michalska, GrzegorzG. Michalski (red.), Działalność instytucji wydawniczych na rzecz oświaty i edukacji w XX i pierwszych latach XXI wieku, Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2014, s. 45-57, ISBN 978-83-7969-165-4.
2. Kurjer Warszawski: dodatek poranny. [R. 103], 1923, nr 140, s. 4

Bibliografia

• Jarosław Durka, Wybrane problemy z działalności wydawniczej Towarzystwa Nauczycieli Szkół Średnich i Wyższych w dwudziestoleciu międzywojennym [w:] Iwonna Michalska, Grzyegorz Michalski (red.), Działalność instytucji wydawniczych na rzecz oświaty i edukacji w XX i pierwszych latach XXI wieku. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2014, s. 45-57, ISBN 978-83-7969-165-4
• Jerzy Janusz Terej, Idee, mity, realia. Szkic do dziejów Narodowej Demokracji. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1971.