Loading AI tools
oficer Wojska Polskiego, aktorka, pisarka, działaczka kulturalna i społeczna Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Teodozja Lisiewicz (ur. 24 lub 25 grudnia 1903 we Lwowie, zm. 8 maja 1975 w Londynie) – polska aktorka radiowa i teatralna, pisarka, podporucznik Polskich Sił Zbrojnych, działaczka kulturalna i społeczna.
Teodozja Lisiewicz (ok. 1943) | |
podporucznik | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Siły zbrojne |
Związek Walki Zbrojnej |
Jednostki | |
Główne wojny i bitwy | |
Odznaczenia | |
Urodziła się 24[1][2] lub 25 grudnia 1903 we Lwowie jako córka Zygmunta (adwokat) i Eugenii z domu Kubickiej[3][4][5][6][7]. Miała brata Mieczysława (poeta, pisarz, także dramaturg, oficer lotnictwa, ur. 1897, zm. 2 września 1975 w Londynie)[4][8][9]. W 1922 została absolwentką Gimnazjum Sióstr Niepokalanek w Jarosławiu[4][10]. Została zatrudniona w rozgłośni Polskiego Radia Lwów, w którym w 1930 pracowała w dziale programowym, od 1936 pełniła funkcję sekretarki[4][11]. Ponadto na potrzeby radia tworzyła felietony, słuchowiska, cykliczne przeglądy nowości książkowych (jako „Helena Boyer”), współtworzyła audycję Wesoła Lwowska Fala, w której kreowała postać Ciotki Bańdziuchowej[4][12][11]. W latach 30. występowała także w przedstawieniach teatralnych[4]. Poza tym udzielała się jako tłumaczka sztuk, recenzentka w prasie[4][12].
Podczas II wojny światowej 1939, agresji ZSRR na Polskę i nastaniu okupacji sowieckiej pozostała we Lwowie podjęła działalność w Związku Walki Zbrojnej, służąc w Komendzie Głównej[1][3]. 2 kwietnia 1940 została aresztowana przez NKWD i była osadzona we w lwowskich więzieniach przy ul. Łąckiego[13] i Brygidki[14]. Wyrokiem z 26 kwietnia 1941 została skazana na karę ośmiu lat pozbawienia wolności za działalność kontrrewolucyjną, po czym wywieziona w głąb ZSRR i odbywała karę w Siewwostłagu na Kołymie[1][3][13]. Na mocy amnestii 12 sierpnia 1941 odzyskała wolność[13]. Po dotarciu do Buchary, następnie przystąpiła do Pomocniczej Wojskowej Służby Kobiet w ramach formowanych wówczas Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR, wraz z którymi ewakuowała się przez Bliski Wschód[12]. Tam była aktorką zespołów teatralnych Armii Polskiej na Wschodzie[12]. Później trafiła do Wielkiej Brytanii[3][4][15]. W 1943 została członkinią Pomocniczej Lotniczej Służby Kobiet w ramach Polskich Sił Powietrznych[3][4]. Formalnie była funkcjonariuszką brytyjskiej służby Women’s Auxiliary Air Force[6]. Otrzymała awans na stopień podporucznika[4]. Służyła jako oficer administracyjny[6].
Po zakończeniu wojny pozostała na emigracji w Wielkiej Brytanii[4]. W 1949 przystąpiła do założonej wówczas przez gen. Władysława Andersa Stowarzyszenia byłych Sowieckich Więźniów Politycznych, pełniąc funkcję sekretarza rady[3]. Podjęła działalność dramatopisarską, tworząc utwory sceniczne[4][16][17]. Poza tym również występowała na scenie jako aktorka[4] (wcieliła się w rolę Eugenii w dramacie Tango Sławomira Mrożka, wystawionym pod koniec 1965 w teatrze w Ognisku Polskim w Londynie w reżyserii Leopolda Kielanowskiego[18][19][20]). Publikowała w londyńskim tygodniku „Wiadomości”[21][22][23][24], „Biuletynie” Koła Lwowian we Lwowie[25]. W 1959 została współpracowniczką czasopism „Dziennik Polski i Dziennik Żołnierza” oraz „Tygodnik Polski”, podpisując się jako „Siostra Anna”[4]. W 1961 współtworzyła założone wówczas pismo „Głos Kobiet” (do 1971)[4]. Należała do londyńskich oddziałów ZASP[4] i PEN Clubu[26]. Od 1968 do 1974 pełniła funkcję prezesa Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie[4][12]. Jako pisarka i dziennikarka była popularna w polskim środowisku emigracyjnym[27].
29 października 1924 wyszła za mąż za urzędnika BGK Henryka Sorga[potrzebny przypis], lecz rozwiodła się. Z tego związku miała syna Pawła Sorga (ur. 1929)[13]. Po wojnie wyszła za mąż za Karola Gołuchowskiego[28]. Powróciwszy do panieńskiego nazwiska po wojnie przedstawiała się nim, w tym także formą Lisiewiczówna[29]. Zmarła 8 maja 1975 w Londynie[1][4][6]. Została pochowana na cmentarzu Hampstead Cemetery w Londynie (sekcja O 9, miejsce 4 B; w tym miejscu spoczął również Karol M. A. Gołuchowski)[2].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.