T-37A

T-37A – lekki czołg pływający konstrukcji radzieckiej z okresu przed II wojną światową.

Ten artykuł dotyczy radzieckiego czołgu. Zobacz też: T-37 Tweet - samolot treningowy.

T-37A

T-37A w Muzeum historii Ukrainy w II wojnie światowej
Dane podstawowe
Państwo	ZSRR
Typ pojazdu	lekki czołg pływający
Trakcja	gąsienicowa
Załoga	2 (kierowca, dowódca-strzelec)
Historia
Prototypy	1932
Produkcja	1933–1936
Wycofanie	1941
Egzemplarze	2627
Dane techniczne
Silnik	1 silnik gaźnikowy rzędowy, 4-cylindrowy GAZ AA o mocy 40 KM
Transmisja	mechaniczna
Poj. zb. paliwa	100 l
Pancerz	spawany i nitowany z płyt walcowanych, grubość: 4 – 9 mm
Długość	3,75 m
Szerokość	2,10 m
Wysokość	1,82 m
Prześwit	0,30 m
Masa	3 200 kg (bojowa)
Moc jedn.	12,5 KM/t
Nacisk jedn.	0,55 kg/cm²
Osiągi
Prędkość	35 km/h (po drodze) 4 – 7 km/h (pływania)
Zasięg pojazdu	185 km (po drodze)
Pokonywanie przeszkód
Rowy (szer.)	1,60 m
Ściany (wys.)	0,50 m
Dane operacyjne
Uzbrojenie
1 karabin maszynowy DT kal. 7,62 mm (zapas amunicji – 2142 szt.)
Użytkownicy
ZSRR, Finlandia, Niemcy, Rumunia, Węgry

Historia

W ZSRR z dużą uwagą obserwowano zagraniczne konstrukcje pojazdów wojskowych. Tak też było w przypadku brytyjskich czołgów pływających konstrukcji Cardena i Loyda. Już zimą 1932 roku Związek Radziecki nabył 8 sztuk lekkich czołgów pływających Vickers-Carden-Loyd Amphibian, jednocześnie – na podstawie obserwacji czołgów brytyjskich – budując ich naśladownictwo pod oznaczeniem T-33. W początku roku 1932 powstały dwie kolejne rodzime konstrukcje czołgów pływających – T-37 i T-41. Próby prototypów wykazały wiele niedostatków. Z tego powodu wojsko zamówiło czołg pływający w którego konstrukcji wprowadzono niezbędne poprawki, będący skrzyżowaniem T-37 i T-41. Był to czołg T-37A. Nowy czołg został skierowany do produkcji seryjnej latem 1933 roku.

W czołgi T-37A, planowano również uzbroić radzieckie jednostki powietrznodesantowe. W tym celu opracowano system mocowania pojazdu pod kadłubem ciężkiego samolotu transportowego TB-3M17. Planowano także desantowanie czołgów w locie, na niskim pułapie, nad wodą. Przeprowadzono trzy próby takiej operacji, testując różne osłony czołgu chroniące go przed skutkami zderzenia z wodą, jednak we wszystkich przypadkach kadłub pojazdu doznał uszkodzeń i wszystkie trzy czołgi zatonęły.

Wersje czołgu i pojazdy pochodne

• T-37RT: czołg z radiostacją 71-TK-1 przeznaczony dla dowódców pododdziałów pancernych. Wyposażony w antenę poręczową wokół kadłuba.
• BChM-4 lub OT-37: czołg z miotaczem ognia.
• Tele-T-37: czołg zdalnie sterowany, przystosowany do przewożenia ładunku wybuchowego przeznaczonego do niszczenia nieprzyjacielskich umocnień.
• TM: prototyp napędzany silnikiem GAZ-M1. Posiadał powiększone podwozie (trzy pary wózków nośnych, zamiast dwóch)
• SU-37: projekt działa samobieżnego na podwoziu T-37A, uzbrojony w armatę kalibru 45 mm wz. 1932, ostatecznie zbudowany jako SU-45.

Służba

Czołgi T-37A weszły na uzbrojenie pancernych jednostek rozpoznawczych Armii Czerwonej. Były użyte w dużej liczbie podczas agresji na Polskę w 1939 roku oraz w Wojnie zimowej przeciw Finlandii. Pozostawały na uzbrojeniu Armii Czerwonej w chwili niemieckiego ataku na ZSRR w czerwcu 1941. Ze względu na słabe opancerzenie i uzbrojenie jego wartość bojowa podczas walk obronnych była niewielka. Duże ich ilości zostały utracone w walkach, bądź porzucone na trasie odwrotu Armii Czerwonej. Kilka czołgów walczyło aż do 1944 w składzie Frontu Karelskiego. Oprócz Armii Czerwonej zdobycznych czołgów T-37A używały armie: Finlandii (29 egz.), Rumunii (19 egz.), Węgier i Niemiec.