Remove ads
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
System czasu rzeczywistego (ang. real-time system, real-time computing, RTC) – urządzenie techniczne, którego wynik i efekt działania jest zależny od chwili wypracowania tego wyniku. Istnieje wiele różnych definicji naukowych takiego systemu. Ich wspólną cechą jest zwrócenie uwagi na równoległość w czasie zmian w środowisku oraz obliczeń realizowanych na podstawie stanu środowiska. Z tego wyścigu dwóch stanów: zewnętrznego i wewnętrznego, wynikają kryteria ograniczające czas wypracowywania wyniku.
Systemy czasu rzeczywistego najczęściej buduje się w oparciu o komputery, jednak nie jest to konieczne – można tym pojęciem określić np. regulator pneumatyczny.
Dla teorii i praktyki systemów czasu rzeczywistego przydatne jest pojęcie funkcji zysku. Funkcja zysku jest funkcją zależną przede wszystkim od czasu i określa korzyść ze zrealizowania zadania przez system. Korzyść niekoniecznie jest wielkością wymiarowaną. Źródłem ograniczeń czasowych są zazwyczaj zjawiska fizyczne zachodzące w świecie rzeczywistym.
Zadanie zostało przez system zrealizowane poprawnie, jeśli z chwilą zakończenia tego zadania wartość funkcji zysku jest większa od zera.
Funkcję zysku można określać nie tylko dla systemów czasu rzeczywistego. Następująca funkcja zysku: jest typowym przykładem dla systemu innego niż czasu rzeczywistego – zysk jest zawsze taki sam, niezależnie od momentu uzyskania wyniku.
W zdecydowanej większości praktycznie rozpatrywanych przypadków funkcja zysku jest nierosnąca – korzyść z wykonania zadania nie rośnie z upływem czasu. Szczególnym przypadkiem, gdy nie jest to spełnione, mogą być na przykład operacje giełdowe. Dla systemów czasu rzeczywistego charakterystyczne są trzy funkcje zysku:
1. |
2. |
3. |
Z tych trzech funkcji wyprowadza się przedstawiony dalej podział systemów czasu rzeczywistego na „hard” (1), „firm” (2) i „soft” (3).
W systemie czasu rzeczywistego przekształcanie danych przesyłanych do lub z zewnętrznego środowiska zachodzi w deterministycznie określonym czasie. Stosuje się pojęcie terminu (ang. deadline), oznaczające najdłuższy dopuszczalny czas reakcji systemu na wystąpienie zdarzenia.
System czasu rzeczywistego nie musi być szybki – istotne jest jedynie, aby jego działania spełniały narzucone ograniczenia czasowe.
Często pod pojęciem „system czasu rzeczywistego” rozumie się systemy zbudowane z wykorzystaniem komputera, pracującego pod kontrolą systemu operacyjnego czasu rzeczywistego. W skład takiego systemu włącza się także jego niezbędne otoczenie, takie jak deterministyczne sieci transmisyjne (np. Fip, Modbus, Genius, CAN i in.), układy wejściowe i wyjściowe oraz urządzenia kontrolowane przez komputer (np. roboty).
Aby system składający się z komponentów był systemem czasu rzeczywistego, konieczne jest spełnianie wymogów systemu czasu rzeczywistego przez każdy z komponentów. W przypadku systemów informatycznych oznacza to, że zarówno sprzęt, system operacyjny, jak i oprogramowanie aplikacyjne muszą gwarantować dotrzymanie zdefiniowanych ograniczeń czasowych.
W realizacji oprogramowania działającego w czasie rzeczywistym niezbędna jest analiza wydajności działania aplikacji.
Praktyczny podział systemów czasu rzeczywistego wynika z opisanych wcześniej trzech charakterystycznych teoretycznych funkcji zysku.
Niektórzy autorzy negują powyższy podział, uznając za systemy czasu rzeczywistego wyłącznie te o ostrych ograniczeniach czasowych.
Część autorów za systemy czasu rzeczywistego uznaje tylko te, które są weryfikowalne metodami formalnymi lub zawężając jeszcze bardziej: tylko te, które już zostały zweryfikowane pozytywnie. Dlatego w tym ujęciu powszechnie stosowane określenie, że dane zadanie jest wykonywane „w czasie rzeczywistym”, jest traktowane jako nadużycie.
Systemy czasu rzeczywistego znajdują zastosowanie:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.