Stanisław Waryński

polski lekarz, embriolog, socjalista Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Stanisław Waryński

Stanisław Kostka Waryński (ur. 28 lipca 1858 w Martynówce, zm. 2 czerwca 1888 w Genewie) – polski i szwajcarski lekarz, embriolog, działacz socjalistyczny, brat Ludwika Waryńskiego.

Thumb
Stanisław Waryński
Thumb
Dyplom ukończenia studiów Stanisława Waryńskiego otrzymany na Uniwersytecie Genewskim w 1886

Życiorys

Podsumowanie
Perspektywa

Syn Seweryna i Pelagii z Barzyckich. Uczęszczał do gimnazjum w Białej Cerkwi, za udział w uczniowskiej demonstracji relegowano go z gimnazjum i dalszą edukację odbierał w domu. Świadectwo dojrzałości otrzymał w gimnazjum w Humaniu[1].

Ponieważ nie miał prawa wstąpienia na uniwersytet rosyjski, razem z przyjacielem Edmundem Brzezińskim udał się za granicę. Rodzice wysłali go na studia medyczne do Wiednia; wiadomo, że przez pewien czas studiował na Uniwersytecie we Wrocławiu[2], a potem rozpoczął studia medyczne na Uniwersytecie w Lipsku, gdzie studiował w semestrze letnim 1877 i semestrze zimowym 1877/1878. W listopadzie 1878 został aresztowany, relegowany z uczelni[3] i wydalony z Niemiec. Przeniósł się do Genewy, gdzie najpierw zarabiał na życie, pracując w drukarni.

W marcu 1879 znalazł się w Krakowie i próbował nawiązać kontakt z uwięzionym bratem; sam jednak również został aresztowany. Przez kolejne jedenaście miesięcy przebywał w areszcie. Był sądzony w grupie ponad 30 socjalistów od 16 lutego do 16 kwietnia 1880 (proces krakowski). Bracia Waryńscy zostali uniewinnieni i wydaleni z Austro-Węgier. Stanisław ukończył wtedy studia na Uniwersytecie w Genewie, 22 grudnia 1885 roku otrzymał tytuł doktora medycyny. Był asystentem histologii na wydziale dentystycznym Uniwersytetu Genewskiego; pracował u profesorów Schiffa, Laskowskiego, Zahna, Fola i Vullieta[4].

Po ukończeniu studiów ożenił się z Julią z domu Chévalier. Mieli dwóch synów, Emile’a-Casimira, który zmarł w grudniu 1886 roku w wieku trzech miesięcy[5] i Roberta-Eugène’a (ur. 1888)[6].

Zły stan zdrowia zmusił Stanisława do porzucenia posady na uczelni i praktyki prywatnej. Zmarł na gruźlicę płuc w wieku 30 lat. Osobiste wspomnienie o zmarłym napisał Ludwik Straszewicz[7].

Dorobek naukowy

Waryński był autorem około dziesięciu prac naukowych, z których trzy opublikował wspólnie z Folem[8]. Ich prace uważane są za pionierskie na polu embriologii doświadczalnej[9]. Doniesienie Fola i Waryńskiego Sur la production artificielle de l'inversion viscérale, ou hétérotaxie chez des embryons de poulet, dotyczące eksperymentalnego odwrócenia symetrii (heterotaksji) w kurzym zarodku, określone zostało jako „jeden z najwcześniejszych, jeśli nie pierwszy, przykład systematycznego i ścisłego doświadczalnego podejścia w embriologii”[10].

Lista prac

Przypisy

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.