Stanisław Lubomirski (marszałek wielki koronny)

Stanisław Lubomirski herbu Szreniawa bez Krzyża (ur. 25 grudnia 1722 w Krakowie zm. 12 sierpnia 1783 w Łańcucie^[1]) – marszałek wielki koronny od 1766 roku, strażnik wielki koronny w latach 1752–1766, komisarz z rycerstwa Komisji Skarbowej Koronnej w 1765 roku^[2], konsyliarz Rady Nieustającej w 1780 roku^[3], starosta wiślicki w 1765 roku, starosta kałuski, goszczyński i lubocheński^[4].

Szybkie fakty Rodzina, Data i miejsce urodzenia ...

Poseł na sejmy (1746–1762), członek Stronnictwa Familii.

Syn Józefa Lubomirskiego, wojewody czernihowskiego, i Teresy Mniszchówny, brat Antoniego, kasztelana i wojewody krakowskiego.

Był osobą zamożną i wspierał interesy Familii. Odgrywał rolę jednego z przywódców obozu Czartoryskich (ożenił się z Elżbietą, córką Augusta Aleksandra Czartoryskiego). Jego córkami były Julia Potocka, Konstancja Rzewuska, Izabela Potocka i Aleksandra Potocka. Później był nieprzejednanym wrogiem ostatniego króla Polski – Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zasłużony dla rozwoju Warszawy, zwalczał wpływy rosyjskie w Polsce.

Poseł województwa sandomierskiego na sejm 1746 roku^[5]. Poseł koronny z Inflant na sejm 1748 roku^[6]. Wybrany posłem na sejm 1756 roku z powiatu sandomierskiego województwa sandomierskiego^[7]. Był posłem z województwa sandomierskiego na sejm 1758 roku^[8]. W 1758 roku reaktywował polską lożę masońską - Trzech Braci. Poseł na sejm nadzwyczajny 1761 roku z województwa sandomierskiego^[9]. 29 kwietnia 1761 roku zerwał sejm nadzwyczajny^[10]. Poseł na sejm 1762 roku z województwa sandomierskiego^[11]. W 1764 był jednym z inicjatorów reform sejmu konwokacyjnego. Był marszałkiem województwa sandomierskiego w konfederacji Czartoryskich w 1764 roku^[12], konsyliarzem konfederacji Czartoryskich w 1764 roku^[13] i posłem z województwa sandomierskiego na sejm konwokacyjny^[14]. W 1764 roku był elektorem Stanisława Augusta Poniatowskiego z województwa sandomierskiego^[15]. Poseł na sejm koronacyjny 1764 roku z województwa sandomierskiego^[16]. Był posłem na sejm 1766 roku z województwa sandomierskiego^[17]. Otrzymawszy 1766 laskę marszałkowską uczynił dużo dla podniesienia Warszawy, pracował nad reformą sądownictwa karnego. W czasie konfederacji barskiej umacniał St. Augusta w oporze przeciw Rosji, usiłując go przeciągnąć na stronę konfederatów i Francji. Członek konfederacji 1773 roku^[18]. Jako członek delegacji na Sejmie Rozbiorowym 1773–1775 był przedstawicielem opozycji^[19]. 18 września 1773 roku podpisał traktaty cesji przez Rzeczpospolitą Obojga Narodów ziem zagarniętych przez Rosję, Prusy i Austrię w I rozbiorze Polski^[20].

Po pierwszym rozbiorze należał do opozycji magnackiej, działającej przeciw królowi w oparciu o Austrię, zasiadał w Radzie Nieustającej. Członek Departamentu Policji Rady Nieustającej w 1779 roku^[21]. Członek konfederacji Andrzeja Mokronowskiego w 1776 roku^[22].

Przekazał fundusze na budowane przez Nataniela Mateusza Wolfa obserwatorium astronomiczne na Biskupiej Górce w Gdańsku^[23]. W 1757 odznaczony Orderem Orła Białego^[24]. W 1765 został kawalerem Orderu Świętego Stanisława^[25].

Stanisław Lubomirski (marszałek wielki koronny)

Życiorys

Bibliografia

Przypisy

Linki zewnętrzne

Wikiwand - on