- Pokrój
- Niskie do średniej wielkości rośliny zielne.
- Łodyga
- Krótka, wzniesiona lub płożąca, jedynie w przypadku S. solomonense pnąca, niekiedy tworząca rozłogi.
- Liście
- Ogonki liściowe wierzchołkowo kolankowate, tworzące długą pochwę liściową. Blaszki liściowe lancetowate do eliptycznych, ostro-zaostrzone. Użyłkowanie pierwszorzędowe pierzaste, zbiegające się do żyłki marginalnej, nerwacja dalszego rzędu równoległo-pierzaste do siatkowatego.
- Kwiaty
- Roślina tworzy jeden kwiatostan typu kolbiastego pseudancjum. Pęd kwiatostanowy równej długości lub dłuższy od ogonków liściowych. Pochwa kwiatostanowa podłużna, eliptyczna, jajowata do odwrotnie jajowatej, ostro-zaostrzona, trwała, biała, rzadziej zielona, zieleniejąca po przekwitnięciu rośliny, z wyraźnym, pierzastym użyłkowaniem pierwszorzędowym. Kolba kwiatostanu zwykle osadzona na częściowo przyrośniętej do pochwy szypule, rzadziej siedząca, cylindryczna, wzniesiona, krótsza od pochwy. Kwiaty obupłciowe. Okwiat zbudowany z od 4 do 6 wolnych listków o ściętych wierzchołkach. Pręciki od 4 do 6, wolne, o krótkich, podłużnych i spłaszczonych nitkach i podłużno-eliptycznych do jajowatych pylnikach. Zalążnie pojedyncze, jajowate, niemal cylindryczne lub butelkowate, 3-komorowe (rzadko 2- lub 4-komorowej), zawierające w każdej komorze 2, 4, 6 lub 8 anatropowych do hemianatropowych zalążków. Szyjki słupków długie, wyrastające ponad okwiat, rzadziej krótkie i niepozorne.
- Owoce
- Okrągłe, jajowate lub smukłe, zielonkawe jagody, zawierające od 1 do 8 nasion. Nasiona podłużne, eliptyczne do jajowatych lub nerkowatych, jasnożółte do brązowych, o obfitym bielmie[5].
- Rozwój
- Wieloletnie, wiecznie zielone rośliny zielne, hemikryptofity[4]. Skrzydłokwiaty są zapylane przez pszczoły właściwe z plemion Euglossini i Meliponini[5].
- Siedlisko
- Skrzydłokwiaty stanowią element runa wilgotnych lasów równikowych lub rzadziej lasów mglistych. Występują na stanowiskach wilgotnych, niektóre gatunki rzadko zasiedlają też głazy w strumieniach. S. solomonense jest jedynym hemiepifitycznym przedstawicielem tego rodzaju[5].
- Cechy fitochemiczne
- Tkanki tych roślin zawierają w idioblastach kryształy szczawianu wapnia. Ugryzienie, żucie lub spożycie tych roślin może wywołać pieczenie języka, wzmożone pragnienie, skurcze oraz zaburzenia rytmu serca[6].
- Genetyka
- Liczba chromosomów 2n = 30, 60[5].
- Pozycja rodzaju według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016)
- Należy do plemienia Spathiphylleae[7], podrodziny Monsteroideae, rodziny obrazkowatych (Araceae), rzędu żabieńcowców (Alismatales) w kladzie jednoliściennych (ang. monocots)[2].
- Lista gatunków[4] zgodnie z podziałem rodzaju na sekcje według Mayo (1997)[8][9]
- sekcja Massowia (Koch) Engl. – rośliny naziemne, listki okwiatu zrośnięte
- sekcja Amomophyllum (Engl.) Engl. – rośliny naziemne, listki okwiatu wolne, słupki wierzchołkowo ścięte, ledwie wystające ponad okwiat
- sekcja Dysspathiphyllum Engl. – rośliny naziemne, listki okwiatu wolne, słupki wierzchołkowo tępe, ledwie wystające ponad okwiat
- sekcja Spathiphyllum – rośliny naziemne, listki okwiatu wolne, słupki smukłe lub stożkowate, mocno wystające ponad okwiat
- sekcja Chlaenophyllum – rośliny pnące
- przynależność nieustalona
- Etymologia nazwy naukowej
- Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od greckich słów σπάθα (spatha – szabla) i φυλλων (phillon – liście) i odnosi się do kształtu blaszek liściowych tych roślin[5].
- Nazwy rodzajowe
- Rodzaj znany jest obecnie w Polsce pod nazwą skrzydłokwiat, jednak jeszcze na przełomie XIX i XX wieku opisywany był pod nazwą "skrzydłolist", zbliżoną do łacińskiej nazwy naukowej tych roślin[10].
Niektóre gatunki skrzydłokwiatów są uprawiane jako rośliny ozdobne. W Polsce najbardziej znane i uprawiane to: skrzydłokwiat Wallisa oraz skrzydłokwiat kwiecisty. Obydwa gatunki są łatwe w uprawie. Osiągają wysokość ok. 35 cm, wszerz rozrastają się na ok. 1 m (np. odmiana 'Mauna Loa'). Ich walorami ozdobnymi są piękne, błyszczące liście oraz kwiatostany i owocostany. Uprawiane są jako rośliny pokojowe. Ich kwiaty czasami wykorzystywane są na kwiat cięty, w wodzie długo zachowują świeżość. Są to rośliny długowieczne, w ogrzewanej szklarni można je uprawiać przez długi okres i osiągają znaczne rozmiary, w mieszkaniu jednak po kilku latach uprawy stają się nieładne i lepiej jest je co 3–4 lata odnowić. Nadają się dobrze do uprawy hydroponicznej, bywają też uprawiane jako rośliny akwariowe[11].
- Wymagania
- Ziemia powinna być żyzna, próchniczna. Roślina lubi średnie temperatury: latem 18–25 °C, zimą min. 16 °C. Najlepiej rośnie w zacienionych miejscach, w zbyt jasnych liście zmieniają kolor na bladozielone i roślina wolno rośnie. Podlewanie umiarkowane, miękką wodą o temperaturze pokojowej. Zbyt intensywne powoduje żółknięcie i więdnięcie liści. Roślina lubi dużą wilgotność powietrza i zraszanie w czasie upałów. Przecinanie nie jest potrzebne.
- Pielęgnacja
- W lecie nawozi się co 2 tygodnie rozpuszczonym nawozem wieloskładnikowym, stosując niewielką jego dawkę. W zimie roślina wymaga zraszania, dobrze też jest ustawić doniczkę w większym pojemniku ze stale wilgotnym torfem. Zakurzone liście przeciera się wilgotną szmatką. Przesadzanie corocznie w miesiącach luty–marzec.
- Rozmnażanie
- Najłatwiej przez podział rozrośniętych roślin. Można też przez wysiew nasion w mnożarce, pod przykryciem (folia, szkło) w temperaturze 21 °C[11].
Simon J. Mayo, Josef Bogner, Peter C. Boyce: The Genera of Araceae. Eleanor Catherine (ilustr.). Kew: The Trustees, Royal Botanic Gardens, 1997, s. 109-110. ISBN 1-900347-22-9. OCLC 468572283. (ang.). Felipe Cardona. Synopsis of the Genus Spathiphyllum in Colombia. „Annals of the Missouri Botanical Garden”. 91, s. 448-456, 2004. (ang.). Józef Rostafiński: Słownik polskich imion ródzajów oraz wyższych skupień roślin, poprzedzony historyczną rozprawą o źródłach. Kraków: Akademia Umiejętności, 1900, s. 462. (pol.). Dawid Longman: Pielęgnowanie roślin pokojowych. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1997. ISBN 83-09-01559-3. Brak numerów stron w książce
Identyfikatory zewnętrzne:
