Ryan O’Neal

Ryan O’Neal, właśc. Charles Samuel Eldridge Patrick Ryan O’Neal III (ur. 20 kwietnia 1941 w Los Angeles, zm. 8 grudnia 2023 w Santa Monica) – amerykański aktor.

Ryan O’Neal

Ryan O’Neal (1968)
Imię i nazwisko	Charles Samuel Eldridge Patrick Ryan O’Neal III
Data i miejsce urodzenia	20 kwietnia 1941 Los Angeles
Data i miejsce śmierci	8 grudnia 2023 Santa Monica
Zawód	aktor
Współmałżonek	Joanna Moore (1963–1967; rozwód) Leigh Taylor-Young (1967–1974; rozwód)
Lata aktywności	1960–2017

Nominowany do Oscara dla najlepszego aktora pierwszoplanowego i Złotego Globu jako najlepszy aktor dramatyczny za rolę Olivera Barretta IV w melodramacie Love Story (1970)^[1].

12 lutego 2021 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 7057 Hollywood Boulevard^[2][3][4].

Życiorys

Wczesne lata

Urodził się w Los Angeles w Kalifornii jako syn aktorki Patricii Ruth Olgi (z domu Callaghan; 1907–2003) i irlandzko-amerykańskiego hollywoodzkiego scenarzysty filmowego Charlesa Eldridge’a O’Neala (1904–1996)^[5]. Jego babka ze strony matki była Żydówką pochodzenia niemieckiego i polskiego^[6], dziadek ze strony matki był Irlandczykiem, a ojciec miał korzenie irlandzkie i angielskie^[7][8].

Wychowywał się z bratem Kevinem^[9]. Po ukończeniu University High School, w latach 1956–1957 był uznanym bokserem amatorem, który brał udział w turniejach Golden Gloves^[10]. Znalazł zatrudnienie jako ratownik i kaskader. W 1959 ukończył amerykańską wojskową szkołę średnią w Monachium. Jego ojciec pracował dla znanego Radia Wolna Europa i uczęszczał do Munich American High School^[11].

Kariera

Karierę aktorską rozpoczął od gościnnego udziału w serialach, m.in. Opowieści wikingów (Tales of the Vikings, 1959), CBS Powszechny elektryczny teatr (General Electric Theater, 1960) z Ronaldem Reaganem czy sitcomie NBC Ojciec kawaler (Bachelor Father, 1961) z Johnem Forsythe oraz jednej z głównych ról jako Rodney Harrington w operze mydlanej ABC Peyton Place (1964-1966).

Ryan O’Neal (1962)

Swoją pierwszą rolę kinową zagrał w dramacie Nierówna ziemia (This Rugged Land, 1962) w reżyserii Arthura Hillera, który zaangażował go potem do przełomowej roli studenta prawa z Harvardu, syna starej arystokratycznej rodziny, zakochanego w umierającej na białaczkę córce włoskiego emigranta w głośnym melodramacie Love Story (1970). Za tę rolę był nominowany do nagrody Oscara i Złotego Globu. Sukces filmu sprawił, że nakręcono sequel Historia Olivera (Oliver’s Story, 1978), który przeszedł jednak bez echa^[12]. Był brany pod uwagę do roli Michaela Corleone w Ojcu chrzestnym, która ostatecznie trafiła do Ala Pacino^[13].

Krytycy chwalili jego nominowaną do Złotego Globu kreację oszusta opiekującego się dziewięcioletnią Addie (za rolę jego córka Tatum O’Neal odebrała Oscara za najlepszą drugoplanową rolę kobiecą) w filmie Petera Bogdanovicha Papierowy księżyc (Paper Moon, 1973). Wcielił się potem w irlandzkiego młodzieńca bez perspektyw, wkradającego się w szeregi XVIII-wiecznej angielskiej arystokracji w melodramacie wojennym Stanleya Kubricka Barry Lyndon (1975). Znalazł się w obsadzie legendarnego dramatu wojennego Richarda Attenborough O jeden most za daleko (A Bridge Too Far, 1977)^[14].

W latach 80. jego role kinowe w filmach: Jak świetnie (So Fine, 1981), Partnerzy (Partners, 1982) i Gorączka hazardu (Fever Pitch, 1985), Twardziele nie tańczą (Tough Guys Don't Dance, 1987), przyniosły mu w 1990 roku nominację do antynagrody Złotej Maliny dla najgorszego aktora dekady. Lepiej wiodło mu się na małym ekranie, gdzie zagrał m.in. u boku Farrah Fawcett w roli kochanka morderczyni swoich własnych dzieci we wstrząsającym dramacie ABC opartym na autentycznych wydarzeniach Małe ofiary (Small Sacrifices, 1989) oraz sitcomie CBS Dobre sporty (Good Sports, 1991).

W serialu Gotowe na wszystko (Desperate Housewives, 2005) zagrał ojca Toma Scavo (w tej roli Doug Savant) i teścia Lynette Scavo, Rodneya.

Był na okładkach magazynów takich jak „TV Guide”, „Vanity Fair”, „People” i „Bravo”^[15].

W 2015 O’Neal ponownie spotkał się z Ali MacGraw przy inscenizacji sztuki A.R. Gurneya Listy miłosne^[16][17].

Życie prywatne

3 kwietnia 1963 zawarł związek małżeński z aktorką Joanną Cook Moore, z którą miał córkę Tatum (ur. 5 listopada 1963) i syna Griffina (ur. 28 października 1964). Jednak w lutym 1967 rozwiódł się. 28 lutego 1967 poślubił aktorkę Leigh Taylor-Young, poznaną na planie opery mydlanej ABC Peyton Place. 13 marca 1974 r. rozstał się ze swoją drugą żoną, z którą miał syna Patricka (ur. 14 września 1967). W latach 1979–1997 i 2001–2009 był w nieformalnym związku z Farrah Fawcett^[18], z którą miał syna Redmonda (ur. 30 stycznia 1985). Razem z jej przyjaciółką Alaną Stewart był przy łóżku Farrah Fawcett w szpitalu Św. Jana w Santa Monica aż do jej śmierci (zm. 25 czerwca 2009 na raka odbytu)^[19][20], ich syn Redmond przebywał wówczas w więzieniu^[21].

W 2006 wygrał walkę z białaczką. W 2012 u aktora zdiagnozowano raka prostaty^[22] w czwartym stadium^[23].

Śmierć

Zmarł 8 grudnia 2023 w Saint John’s Health Center w Santa Monica w Kalifornii w wieku 82 lat^[24][25]. Przyczyną śmierci była zastoinowa niewydolność serca, a jako przyczyna wymieniono kardiomiopatię^[26]. O’Neal został pochowany obok Farrah Fawcett w Pierce Brothers Westwood Village Memorial Park and Mortuary w Westwood^[27].

Filmografia

Ryan O’Neal (2007)

Filmy fabularne

• 1962: Nierówna ziemia (This Rugged Land)
• 1969: Wielki skok (The Big Bounce) jako Jack Ryan
• 1970: Gry (The Games) jako Scott Reynolds, amerykański konkurent
• 1970: Love Story jako Oliver Barrett IV
• 1971: Producenci filmu (The Moviemakers, film krótkometrażowy)
• 1971: Zawadiaki (Wild Rovers) jako Frank Post
• 1972: No i co, doktorku? (What's Up, Doc?) jako Howard Bannister
• 1972: Złodziej, który przybył na obiad (The Thief Who Came to Dinner) jako Webster McGee
• 1973: Papierowy księżyc (Paper Moon) jako Moses „Moze” Pray
• 1975: Barry Lyndon jako Barry Lyndon/Redmond Barry
• 1976: Nickelodeon jako Leo Harrigan
• 1977: O jeden most za daleko (A Bridge Too Far) jako brygadier generał James Gavin
• 1978: Kierowca (The Driver) jako kierowca
• 1978: Historia Olivera (Oliver's Story) jako Oliver Barrett IV
• 1979: Wielkie starcie (The Main Event) jako Eddie „Kid Natural” Scanlon
• 1981: Jak świetnie (So Fine) jako Bobby Fine
• 1981: Zielony lód (Green Ice) jako Joseph Wiley
• 1981: W kręgu dwojga (Circle of Two) jako patron teatralny
• 1982: Partnerzy (Partners) jako sierżant Benson
• 1984: Różnice nie do pogodzenia (Irreconcilable Differences) jako Albert Brodsky
• 1985: Gorączka hazardu (Fever Pitch) jako Steve Taggart
• 1987: Twardziele nie tańczą (Tough Guys Don't Dance) jako Tim Madden
• 1989: Małe ofiary (Small Sacrifices, TV) jako Lew Lewiston
• 1989: Wszystko jest możliwe (Chances Are) jako Phillip Train
• 1992: Mężczyzna na poddaszu (The Man Upstairs, TV) jako Mooney Polaski
• 1995: Pan domu (Man of the House) jako człowiek z latawcem
• 1996: 20 lat... i ani dnia dłużej (Faithful) jako Jack Connor
• 1997: Cięcia (Hacks) jako dr Applefield
• 1997: Spalić Hollywood (An Alan Smithee Film: Burn Hollywood Burn) jako James Edmunds
• 1998: Efekt Zero (Zero Effect) jako Gregory Stark
• 1999: Już nadchodzi (Coming Soon) jako Dick
• 2000: Dżentelmen B. (Gentleman B.) jako Phil – menadżer banku
• 2000: Lista (The List) jako Richard Miller
• 2002: Ludzie, których znam (People I Know) jako Cary Launer
• 2003: Raperzy z Malibu (Malibu's Most Wanted) jako Bill Gluckman
• 2014: Jedność (Unity) jako narrator
• 2015: Knight of Cups

Seriale TV

• 1959: Opowieści wikingów (Tales of the Vikings)
• 1960: Powszechny elektryczny teatr (General Electric Theater) jako Art Anderson
• 1960: Nietykalni (The Untouchables) jako Bellhop
• 1961: Ojciec kawaler (Bachelor Father) jako Marty Braden
• 1961: The Nanette Fabray Show jako Larry
• 1962: Moi trzej synowie (My Three Sons) jako Chug Williams
• 1962: Imperium (Empire) jako Tal Garret
• 1963: Wirgińczyk (The Virginian) jako Ben Anders
• 1964: Perry Mason jako John Carew
• 1964: Gunsmoke
• 1964-69: Peyton Place jako Rodney Harrington
• 1991: Dobre sporty (Good Sports) jako Bobby Tannen
• 1992: 1775 jako Jeremy Proctor
• 2000: Magia sukcesu (Bull) jako Robert 'Bobby' Roberts II, ojciec 'Ditto'
• 2003: Mów mi swatka (Miss Match) jako Jerry Fox
• 2005: Gotowe na wszystko (Desperate Housewives) jako Rodney Scavo
• 2007: Kości (Bones) jako Max Keenan, ojciec Temperance Brennan
• 2009: Chirurdzy (Grey’s Anatomy) jako pacjent
• 2010–2013: 90210 jako Spence Montgomery, ojciec Teddy’ego Montgomery

Nagrody

Rok	Nagroda	Kategoria	Film
1971	David di Donatello	Najlepszy aktor zagraniczny[28]	Love Story (1970)
1972	Bravo Otto	Najlepszy aktor[28]	–