Monastyr Rylski

Monastyr Rylski^[2] (dawny polski egzonim: monastyr Rilski^[3], także: monaster Rilski^[4]; bułg. Рилски манастир, Riłski manastir) – bułgarski monaster usytuowany w kotlinie masywu górskiego Riła, około 120 km na południe od Sofii. Jest on ważnym symbolem bułgarskiego oporu przeciwko tureckiemu panowaniu, a także symbolem odrodzenia narodowego w XVIII i XIX wieku.

monastyr Rylski

Cerkiew Świętej Bogurodzicy w monasterze
Państwo	Bułgaria
Miejscowość	pasmo górskie Riła
Kościół	Bułgarski Kościół Prawosławny
Rodzaj klasztoru	monaster
Eparchia	stauropigia
Namiestnik	biskup adrianopolski Eulogiusz (Stambołdżiew)
Typ monasteru	męski
Obiekty sakralne
Cerkiew	Świętej Bogurodzicy
Założyciel klasztoru	Iwan z Riły
Położenie na mapie Bułgarii monastyr Rylski
42°08′00″N 23°20′24″E
Strona internetowa

Monastyr Rilski^[1][a]

Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Państwo	Bułgaria
Typ	kulturowy
Spełniane kryterium	VI
Numer ref.	216
Region[b]	Europa i Ameryka Północna
Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę	1983 na 7. sesji
Oficjalna nazwa wpisana na listę UNESCO Oficjalny podział dokonany przez UNESCO

Leżący na wysokości 1100 m n.p.m. monastyr został założony w XIV na miejscu pustelni Iwana z Riły istniejącej od X wieku. Współczesna postać monasteru pochodzi z XIX wieku, kiedy to dzięki ofiarom społeczeństwa bułgarskiego i przy zgodzie władz tureckich wybudowano ogromny kompleks klasztorny, harmonijnie wkomponowany w naturalne otoczenie. Mury o grubości 2 m i wysokości 24 m nadają mu wygląd warownej twierdzy i obramowują budynki o łącznej kubaturze 32 000 m³. Wnętrze zbudowane jest w stylu bułgarskiego odrodzenia. Wewnętrzny dziedziniec otaczają trzykondygnacyjne budynki z łukami pomalowanymi na czarno i biało oraz drewnianymi krużgankami, mieszczące cele mnichów.

Główna cerkiew, pod wezwaniem Świętej Bogurodzicy, to trójnawowa bazylika zbudowana na planie krzyża z kopułą na skrzyżowaniu naw. Ozdobą świątyni są freski i olbrzymi ikonostas. To tutaj znajduje się słynna baszta Chrelina.

W okolicach klasztoru znajdują się też inne cerkwie i kaplice z freskami z wieków od XV do XVII.

W 1983 monastyr Rilski został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO.

Przypisy

1. Bułgaria. Polski Komitet ds. UNESCO. [dostęp 2018-06-26].
2. Polski egzonim przyjęty na 121. posiedzeniu KSNG.
3. Polski egzonim uchwalony na 104. posiedzeniu KSNG.
4. Porada zatytułowana monastyr Rilski czy Rilski monastyr? w poradni językowej PWN, 23 grudnia 2002

Kontrola autorytatywna (klasztor):

• ISNI: 0000000095832205
• VIAF: 141360536
• LCCN: n82138792
• GND: 1215646-2
• SUDOC: 028138570
• NKC: kn20030709004
• J9U: 987007267187405171
• LNB: 000329079

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: topic/Rila-Monastery
• БРЭ: 3509518