Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rdza fasoli – grzybowa choroba fasoli. Należy do grupy chorób zwanych rdzami. Wywołuje ją Uromyces appendiculatus (synonim: Uromyces phaseoli)[1].
Pierwsze objawy pojawiają się wiosną na górnej stronie liści. Są to żółte plamy z miniaturowymi pyknidiami. Następnie pod tymi plamami na dolnej stronie liści powstają liczne, rdzawe skupiska owocników. Powstają w nich zarodniki letnie: ecjospory i urediniospory, które roznoszone przez wiatr dokonują infekcji wtórnej rozprzestrzeniając chorobę. Jesienią na liściach pojawiają się ciemnobrunatne lub czarne grudki owocników wytwarzających zarodniki zimowe – teliospory. Zimują one na pozostawionych na polu resztkach fasoli. Wiosną po wykiełkowaniu tworzą grzybnię wytwarzającą zarodniki zwane bazydiosporami, które dokonują infekcji pierwotnej na młodych liściach fasoli[2].
Silnie zaatakowane liście zwijają się do góry i usychają. Skutkuje to zmniejszeniem plonu, w skrajnych przypadkach nawet całkowitym brakiem plonu. Nasiona z porażonych przez chorobę strąków nie nadają się do użytku[2].
W Polsce rdza fasoli rzadko osiąga dużą szkodliwość. Największe szkody wyrządza w uprawie fasoli tycznej, szczególnie w rejonach o dużej ilości opadów. W Anglii jednak w 1998 tylko na nielicznych plantacjach nie zanotowano tej choroby, na większości plantacji spowodowała ona duże straty, a na niektórych w ogóle nie zebrano plonu[3]. W USA w ciągu ostatnich 50 lat odnotowano liczne epidemie choroby, a w niektórych regionach spowodowała ona spadek plonów o ponad 50%[2].
Zapobiega się chorobie przez eliminowanie źródeł infekcji. W tym celu należy po zbiorze fasoli usuwać z pola resztki roślin i wykonać głęboką orkę jesienną. Przykrycie grubą warstwą ziemi niezebranych resztek utrudnia wydostawanie się spod ziemi zarodników. Wiosną po zauważeniu pierwszych objawów choroby należy opryskać plantację odpowiednimi fungicydami, a po 10–14 dniach zabieg powtórzyć[3].
Żaden pojedynczy środek ochrony nie zapobiegnie całkowicie rdzy fasoli. W USA zaleca się zintegrowany system ochrony przed chorobą. Obejmuje on następujące działania[2]:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.