Przymiotnik w języku angielskim

Przymiotnik w języku angielskim – budowa, występowanie w konstrukcjach gramatycznych i stopniowanie przymiotnika w języku angielskim. Przymiotnik używany jest do opisu jakości desygnatu, wyrażonego najczęściej rzeczownikiem^[1].

Forma przymiotnika

W języku angielskim przymiotnik nie odmienia się przez liczby ani nie ma charakterystycznej końcówki, po której byłby rozpoznawalny, choć istnieją grupy przymiotników o charakterystycznych końcówkach^[1]:

• -al: actual, final, general
• -ed: confused, surprised, stoned
• -ic: basic, atomic, generic
• -ent: promnent, efficient, prurient
• -ble: visible, recognisable, probable
• -ing: amusing, terryfying, growing
• -ive: deceptive, attractive, sensitive
• -(l)y: angry, dirty, funny
• -an: American, human, indian
• -ous: cantankerous, furious, ominous
• -ar: popular, regular, similar
• -ful: colourful, grateful, respectful
• -less: careless, topless, harmless.

Zazwyczaj przymiotniki mają swoje przeciwstawieństwa^[1]: good → bad, hot → cold, attractive → unatractive,

Pozycja przymiotnika w zdaniu

Przymiotnik może w zdaniu zajmować miejsce przydawki i orzecznika.

Najczęstszą pozycją przymiotnika jest przydawka określająca rzeczownik. Istnieją przymiotniki, mogące wystąpić jedynie w tej pozycji, np. cief, fellow, utter, upper^[1]: a main road, the cief inspector.

Mod	Adj	N
a	young	woman
	tall	trees
some	hot	water
our	national	sport
a	tall young	woman
a	beautiful old	town

Przymiotnik pojawiający się po czasowniku be występuje w funkcji orzecznika^[1]:

S	VP	Comp	...
The road	was	narrow	here
The train	will be	late
It	has been	sunny	today

Oprócz czasownika to be, w charakterze łącznika występować mogą takie czasowniki jak" become, look, seem, stay^[1]:

S	VP	Comp	...
Fresh bread	is becoming	expensive	in this town
This sofa	looks	comfortable
The weather	will stay	sunny	tomorrow

Kolejność przymiotników w języku angielskim

Przymiotniki angielskie mogą występować w grupach. Ich położenie nie jest dowolne; istnieją ścisłe zasady ich uporządkowania^[2]:

• Opis przed klasyfikacją:

Przedimek	Opis	Klasyfikacja	Rzeczownik
an	old	political	idea
This	green	wine	bottle
	blue	suede	shoes

• Opinia przed opisem:

Przedimek	Opinia	Opis	Rzeczownik
a	lovely	cool	drink
This	silly	fat	dog
	beautiful	green	meadow

• Porządek słow opisujących:

Przedimek	Wielkość	Wiek	Kształt	Kolor	Pochodzenie	Tworzywo	Rzeczownik
a	fat	old		white			horse
a	small			green		wollen	jersey
		new			Italian		boots
an	enormous			brown	German	glass	mug

Stopniowanie przymiotnika i przysłówka

Przymiotniki i przysłówki mogą się stopniować. Stopniowanie przysłówka wygląda identycznie jak stopniowanie przymiotnika. W języku angielskim występuje stopniowanie^[3]:

• proste – stopień wyższy to stopień równy z dodaną końcówką -er, stopień najwyższy zaś tworzy się, dodając do stopnia równego końcówkę -est oraz przedimek określony the, np. fast – faster – the fastest (szybki – szybszy – najszybszy)^[4]. Rzeczowniki zakończone na -y zmianiają samogłoskę na -i: happy → happier → the happiest. W przypadku więkdzości przymiotników dwusylabowych możliwe jest stopniowanie proste, jednak niektóre, zakończone na -ful, -ed, -ing, -less stopniują się opisowo^[2].

• złożone – stopień wyższy tworzy się przez dodanie wyrazu more przed przymiotnikiem w stopniu równym, a najwyższy poprzez umieszczenie wyrażenia the most przed formą podstawową (stopniem równym) przymiotnika. Ten rodzaj stopniowania dotyczy przymiotników i przysłówków mających ponad dwie sylaby, np. important – more important – the most important (ważny – ważniejszy – najważniejszy),

Stopniowanie opisowe stosuje się, jeśli przymiotnik ma więcej niż dwie sylaby^[5]. Stopniowanie opisowe jest możliwe z przymiotnikami jednosylabowymi, zwłaszcza, jeśli po przymiotniku nie występuje od razu przyimek than^[5]: The road is getting more and more steep → Droga jest coraz bardziej stroma (forma steeper and steeper jest również możliwa).

• nieregularne – przymiotniki stopniujące się nieregularnie to m.in. bad, good, itp.:
  • bad – worse – the worst (zły – gorszy – najgorszy),
  • good – better – the best (dobry – lepszy – najlepszy)

Nie stopniują się przymiotniki i przysłówki nazywające stałą cechę (kolor, materiał itp.), np. yellow – żółty, wooden – drewniany.

Użycie przymiotnikowe rzeczownika i rzeczownikowe przymiotnika

Rzeczownik może pełnić funkcję przymiotnika, np. a rehabilitation ward → oddział rehabilitacyjny. Przymiotnik poprzedzony przedimkiem określonym the staje się rzeczownikiem zbiorowym, np. the poor → biedni (ludzie)^[6].

Przypisy

1. Geoffrey Leech: An A – Z of English Grammar and Usage. Harlow: Longman, 2001, s. 15-19. ISBN 0-582-40574-2.
2. Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 8-14. ISBN 978-0-19-442098-3.
3. Geoffrey Leech: An A – Z of English Grammar and Usage. Harlow: Longman, 2001, s. 145-148. ISBN 0-582-40574-2.
4. Geoffrey Leech: An A – Z of English Grammar and Usage. Harlow: Longman, 2001, s. 89-92. ISBN 0-582-40574-2.
5. Michael Swan: Practical English Usage. Oxford: Oxford University Press, 2015, s. 81. ISBN 978-0-19-442098-3.
6. Tomasz Wyżyński: Wielki uniwersalny słownik angielsko-polski. Warszawa: Bauer-Weltbild Media Sp. z o.o., Sp. K., 2008, s. 1336. ISBN 978-83-7404-900-9.