Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej – państwowa jednostka organizacyjna powołana do zapewniania ochrony prawnej interesów Rzeczypospolitej Polskiej, w tym Skarbu Państwa, która z dniem 1 stycznia 2017 r. przejęła zadania i kompetencje Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. Siedziba Prokuratorii Generalnej znajduje się przy ul. Hożej 76/78 w Warszawie.
Polska
Ten artykuł jest częścią serii: Ustrój i polityka Polski Władza wykonawcza
Władza sądownicza
Kontrola państwowa
Finanse
|
Prokuratoria Generalna jest państwową jednostką organizacyjną, nad którą nadzór sprawuje Prezes Rady Ministrów. Prokuratoria jest jednak niezależna w zakresie podejmowanych działań i wydawania opinii prawnych.
Prokuratorią Generalną kieruje Prezes Prokuratorii Generalnej, przy pomocy wiceprezesów. W Prokuratorii Generalnej zatrudnieni są radcowie Prokuratorii Generalnej, referendarze, asystenci radcy, a także pracownicy pomocniczy i obsługi.
Pracami Prokuratorii Generalnej kieruje Prezes Prokuratorii Generalnej, przy pomocy wiceprezesów. Prezes reprezentuje Prokuratorię Generalną, kieruje Urzędem Prokuratorii Generalnej i jest przełożonym wszystkich radców, referendarzy oraz innych pracowników Prokuratorii Generalnej. Prezesa Prokuratorii Generalnej powołuje Prezes Rady Ministrów po przeprowadzeniu sformalizowanego w ustawie naboru. Funkcja ta nie jest kadencyjna. Wiceprezesów Prokuratorii Generalnej, w liczbie nieprzekraczającej trzech, powołuje i odwołuje Prezes Rady Ministrów na wniosek Prezesa Prokuratorii Generalnej.
Do zadań Prokuratorii Generalnej należy:
Zgodnie z art. 3 ustawy o Prokuratorii Generalnej, Prezes Prokuratorii Generalnej składa corocznie Sejmowi, w terminie do dnia 31 marca, sprawozdanie ze swojej działalności oraz działalności Prokuratorii Generalnej w poprzednim roku kalendarzowym. Materiał jest dostępny w formie druku sejmowego.
Na dzień 31 grudnia 2015 Prokuratoria Generalna prowadziła 3641 spraw sądowych[7]. W 2015 zakończono 4024 sprawy, z czego wygrano 2653, przegrano 281, a 1090 zakończono w inny sposób[8].
Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa utworzono postanowieniem cesarza rosyjskiego i króla polskiego Aleksandra I z dnia 29 września/11 października 1816 r. dla obrony własności publicznych. Funkcjonowała do 1915 r. jako praktycznie jedyny urząd państwowy świadczący o odrębności Królestwa od reszty imperium rosyjskiego.
Cesarsko – królewską Galicyjską Prokuratorię Skarbu utworzono w 1850 r. we Lwowie na mocy patentu Franciszka Józefa I. W 1867 r. wraz z reorganizacją ustroju państwa powołano drugi na ziemiach zaboru austriackiego oddział prokuratorii z siedzibą w Krakowie jako ekspozyturę prokuratorii lwowskiej. Galicyjska Prokuratoria Skarbu zakończyła urzędowanie w 1919 r.
Dekretem Naczelnika Państwa w przedmiocie utworzenia Prokuratorji Generalnej Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 7 lutego 1919 r. (zastąpionym w tym samym roku przez ustawę o tej samej nazwie) utworzono Prokuratorję Generalną Rzeczypospolitej Polskiej, urząd państwowy, którego zadaniem było:
Prokuratoria miała swoją jedyną zagraniczną delegaturę w Wolnym Mieście Gdańsku.
Po wojnie Prokuratoria Generalna istniała do 14 kwietnia 1951, kiedy to wszedł w życie dekret z dnia 29 marca 1951 r. o organach zastępstwa prawnego, trzy lata później uchylony przez dekret z dnia 2 czerwca 1954 r. o zastępstwie sądowym władz, urzędów, instytucji i przedsiębiorstw państwowych. Od tej pory zastępstwo procesowe na rzecz Skarbu Państwa pełnili kierownicy danych jednostek państwowych (przedsiębiorstw, urzędów).
W nowym ustroju społeczno-gospodarczym coraz bardziej widoczna stawała się potrzeba powołania centralnego urzędu, który dbałby o interesy Skarbu Państwa. Ustawą z dnia 8 lipca 2005 ponownie powołano do życia Prokuratorię Generalną (Prokuratorię Generalną Skarbu Państwa). Działalność rozpoczęła 15 marca 2006. Ustawą z dnia 15 grudnia 2016 r. dokonano przekształcenia Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa w Prokuratorię Generalną Rzeczypospolitej Polskiej.
Wydatki i dochody Prokuratorii Generalnej są realizowane w części 74 budżetu państwa[9].
W 2017 wydatki Prokuratorii Generalnej wyniosły 41,73 mln zł, a dochody 10,16 mln zł[2]. Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty 243 osób, a średnie miesięczne wynagrodzenie brutto 9022 zł[3].
W ustawie budżetowej na 2018 wydatki Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa zaplanowano w wysokości 36,86 mln zł, a dochody 12,69 mln zł[10].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.