Południowa grań Ostrej

Południowa grań Ostrej (słow. J rameno Ostrej^[1]) – długi grzbiet w Tatrach Wysokich, ciągnący się w kierunku południowym od wierzchołka Ostrej, położonego w głównej grani odnogi Krywania. Grań oddziela od siebie Dolinę Furkotną na wschodzie i system Doliny Ważeckiej na zachodzie. Od Ostrej aż do Siodełkowej Kopy grań biegnie niemal idealnie na południe^[2].

Południowa grań Ostrej, w tle Krywań

Liptowskie Turnie i Ostra

Fragment grani obejmujący Ważecką Turnię i Siodełkową Kopę

Górny fragment grani nosi nazwę Koziego Grzbietu (Kozí chrbát) i biegnie od Liptowskiej Przełączki na północy do Ostrej Przełączki na południu. Jego północna część, ograniczona od południa Wyżnią Liptowską Przehybą, to Liptowski Grzbiet (Liptovský chrbát)^[2].

Na całym odcinku grani nie występują żadne szlaki turystyczne^[3].

Przebieg grani

Większość nazw w południowej grani Ostrej powstała stosunkowo niedawno – zarówno w wersji słowackiej, jak i polskiej. Bardziej ugruntowane są nazwy słowackie^[2], polskie odpowiedniki są w większości autorstwa Władysława Cywińskiego lub Endre Futó, twórcy czterojęzycznego słownika nazw tatrzańskich^[1].

W grani wyróżnia się następujące obiekty (od wierzchołka Ostrej na południe)^[1]:

• Liptowska Przełączka (Liptowska Szczerbina^[2], Liptovská štrbina, ok. 2245 m^[3]),
• Liptowskie Turnie:
  • Zadnia Liptowska Turnia (Liptovská veža, 2268^[2] lub 2271^[3] m),
  • Wyżnia Liptowska Przehyba (Kozia priehyba),
  • Pośrednia Liptowska Turnia (Kozí hrb, 2272 m^[3]),
  • Niżnia Liptowska Przehyba (Vyšný Kozí zárez),
  • Skrajna Liptowska Turnia (Kozia stena),
• Kozi Karbik (Kozí zarez),
• Kozi Róg (Liptowski Róg^[3], Kozí roh),
• Ostra Przełączka (Ostrý zárez, ok. 2105 m^[3]),
• Ważecka Turnia (Ostrá veža, 2129 m) o dwóch wierzchołkach, między którymi znajduje się Ważecka Szczerbina (Ostrá štrbina),
• Pośrednia Ważecka Szczerbina (Prostredná Ostrá štrbina),
• Ważecki Palec (Ostrý palec),
• Niżnia Ważecka Szczerbina (Nižná Ostrá štrbina),
• Ważecki Kopiniak (Ostrý hrb) o dwóch wierzchołkach, między którymi znajduje się Szczerbina w Ważeckim Kopiniaku (Štrbina v Ostrom hrbe),
• Ważecki Karb (Vyšný Ostrý zárez),
• Ważecki Ząb (Ważecka Turniczka^[3], Ostrá vežička),
• Ważecki Karbik (Nižný Ostrý zárez),
• Ważecka Kopa (Ostrá kopa) – dwa wierzchołki, północny i południowy, które rozdziela Ważecka Przehyba (Ostrá priehyba)^[4],
• Szczerbina nad Turniczką (Štrbina nad vežičkou),
• Turniczka nad Szczerbiną (Vežička nad štrbinou),
• Szczerbina pod Turniczką (Štrbina pod vežičkou),
• Kopa nad Siodełkiem (Kopa nad sedielkom),
• Siodełko Furkotne (Przełęcz pod Siodełkiem, Sedielkový priechod, ok. 2015 m^[3]),
• Kopa przed Siodełkiem (Zadnia Siodełkowa Kopa^[3], Kopa pred Sedielkom),
• Siodełkowa Płaśń (Sedielková pláň),
• Siodełkowa Kopa (Siodełko, Wielka Siodełkowa Kopa, Sedielková kopa, 2065 m^[3]).

Na powyższym odcinku zachodnie stoki grani opadają do Doliny Suchej Ważeckiej, a wschodnie do Doliny Furkotnej. Na wierzchołku Siodełkowej Kopy grań rozgałęzia się na dwa łagodne grzbiety: południowo-zachodni z Pośrednią Siodełkową Kopą, opadający do głównej gałęzi Doliny Ważeckiej, i południowo-wschodni ze Skrajną Siodełkową Kopą^[3].

Pierwsze odnotowane przejście całej południowej grani – Alfred Martin i Johann Franz (senior) 19 września 1907 r.^[5]

Przypisy

1. Endre Futó: Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych. [dostęp 2013-06-24]. (Bibliografia słownika)
2. Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000, s. 336–337. ISBN 83-01-13184-5.
3. Jarosław Januszewski, Grzegorz Głazek, Witold Fedorowicz-Jackowski: Tatry i Podtatrze, atlas satelitarny 1:15 000. Warszawa: GEOSYSTEMS Polska Sp. z o.o., 2005, s. 138. ISBN 83-909352-2-8.
4. Arno Puškáš: Vysoké Tatry, horolezecký sprievodca monografia, diel IX. Bratislava: Šport, slovenské telovýchovné vydavateľstvo, 1988. Brak numerów stron w książce
5. Witold Henryk Paryski: Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Część VIII. Młynicka Przełęcz – Krywań. Warszawa: Sport i Turystyka, 1956, s. 119–126.