Plac Prešerena
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Plac Prešeren (słoweń. Prešernov trg) – plac w centralnej części Lublany. Położony jest w obrębie starego miasta, w strefie wyłączonej z ruchu kołowego. Odbywają się na nim koncerty, wydarzenia sportowe i polityczne, demonstracje oraz obchody miejskiego karnawału. W 2007 r. został odnowiony.
.jpg)
Leżący przed wjazdem do średniowiecznego miasta plac ma kształt lejkowatym węzła ulic, które biegną od niego w różnych kierunkach.
.jpg)
Na południu, poprzez Potrójny Most, łączy się z ul. Stritara (Stritarjeva ulica), która prowadzi w kierunku ratusza miejskiego przez symboliczne "wrota miasta", wyznaczone przez pałac Kresija oraz pałac Filipa. Od północnego zachodu łączy się z ulicą Čopa (Čopova ulica), która prowadzi w stronę Poczty Głównej i domu towarowego Nama. Od północy z placem łączy się ulica Miklošicia (Miklošičeva cesta). Pomiędzy ulicami Čopa i Miklošicia znajduje się klasztor franciszkanów i kościół Zwiastowania. Po stronie zachodniej biegnie ul. Wolfa (Wolfova ulica), przechodząca obok secesyjnego domu Mayera, w którym obecnie mieści się biuro Banku Austrii i kawiarnia, w kierunku placu Kongresowego (Kongresni trg). Na południowym zachodzie nabrzeże Hribara prowadzi w górę rzeki Ljubljanicy obok Placu Pałacowego w kierunku pałacu Zoisa i mostu św. Jakuba. Na wschodzie wzdłuż placu przebiega ul. Trubara, mijając budynek Centralnej Apteki (dawny pałac Meyera) i kierując się w stronę Mostu Smoczego. Nad rzeką Ljulbljanicą nabrzeże Petkovšeka biegnie w kierunku kościoła św. Piotra.
Po wschodniej stronie placu, przed Centralną Apteką, w 1905 r. wzniesiono z brązu posąg narodowego poety słoweńskiego France Prešerena, któremu towarzyszy muza, Julia Primic[1]. Rzeźba Ivana Zajeca stoi na cokole zaprojektowanym przez architekta Maxa Fabianiego, na którym ukazano sceny nawiązujące do twórczości poety[2].
Pierwotnie plac był zwykłym skrzyżowaniem dróg[1]. Obecny wygląd zyskał w XVII wieku, kiedy zbudowano barokowy kościół franciszkański Zwiastowania. Od kościoła nosił nazwę Placu Mariackiego[3]. W 1823 r, po rozebraniu murów miejskich, dotychczasowe skrzyżowanie zamieniono na plac[4] i wybrukowano[5]. Po trzęsieniu ziemi w Lublanie w 1895 roku architekt Max Fabiani zaprojektował plac jako zbieg czterech ulic. W miejscu zniszczonych przez trzęsienie ziemi średniowiecznych domów wzniesiono miejskie pałace Frischa i Seuniga[1]. Pomiędzy ulicami Čopa i Wolfa znajduje się natomiast dom Hauptmanna, zbudowany w 1873 r. i odnowiony w pierwszej dekadzie XX w.[1] w stylu secesyjnym przez Cirila Metoda Kocha. W tym samym okresie w stylu secesyjnym odnowiono starszy dom Urbanca. W 1925 r., zbudowano secesyjny pałac Mayera[5]. Ostatnim znaczącym budynkiem wzniesionym przy placu był ukończony również w dwudziestoleciu międzywojennym dom handlowy Mayera w południowej części placu[5].
W latach 80., według projektu Edvarda Ravnikara, zmieniono formę zagospodarowania placu i nadać mu formę okręgu, a także wyłożyć go granitową kostką brukową, z wyznaczonym okręgiem i promieniście odchodzącymi liniami wykonanymi z macedońskiego marmuru siweckiego[3]. Ravnikar proponował również ustawienie na placu fontanny, ale koncepcja ta nie została zaakceptowana przez mieszkańców. W 1991 r. kompleks architektoniczny i urbanistyczny placu otrzymał status zabytku[4].
W 2007 r. centrum miasta zostało zamknięte dla ruchu samochodowego, co oznaczało utworzenie wokół placu Prešerena strefy dostępnej tylko dla pieszych.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
