Pirenoid

Pirenoid (gr. pyrén ‘pestka’ + eídos ‘postać’)^[1] – sferyczna, białkowa struktura o rozmiarach 1,5–2 μm^[2], zbudowana głównie z karboksylazy/oksygenazy rybulozo-1,5-bisfosforanu (RuBisCO)^[3], występująca w chloroplastach glonów oraz glewików (Anthoceros)^[4][5]. Wokół pirenoidów u Euglena często odkładają się pierścieniowate ziarna paramylonu, polisacharydu podobnego w swej budowie do skrobi. W chloroplaście może być 1 lub kilka pirenoidów. Pirenoid posiada zdolność silnego załamywania światła^[6][4].

Pirenoidy centralnie położone w komórkach Scenedesmus quadricauda (Obraz z mikroskopu świetlnego, technika kontrastu Nomarskiego)

Przypisy

1. Mirosław Jarosz: Słownik wyrazów obcych. Wrocław: Europa, 2001. ISBN 83-87977-08-X. Brak numerów stron w książce
2. R. SAGER, G.E. PALADE. Structure and development of the chloroplast in Chlamydomonas. I. The normal green cell. „J Biophys Biochem Cytol”. 3 (3), s. 463–488, May 1957. PMID: 13438931.
3. G. Lacoste-Royal, S.P. Gibbs. Immunocytochemical Localization of Ribulose-1,5-Bisphosphate Carboxylase in the Pyrenoid and Thylakoid Region of the Chloroplast of Chlamydomonas reinhardtii. „Plant Physiol”. 83 (3), s. 602–606, Mar 1987. PMID: 16665295.
4. Przemysław Wojtaszek, Adam Woźny, Lech Ratajczak: Biologia komórki roślinnej. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2006, s. 165–166. ISBN 83-01-14838-1.
5. K.H. Suss, I. Prokhorenko, K. Adler. In Situ Association of Calvin Cycle Enzymes, Ribulose-1,5-Bisphosphate Carboxylase/Oxygenase Activase, Ferredoxin-NADP+ Reductase, and Nitrite Reductase with Thylakoid and Pyrenoid Membranes of Chlamydomonas reinhardtii Chloroplasts as Revealed by Immunoelectron Microscopy. „Plant Physiol”. 107 (4), s. 1387–1397, Apr 1995. PMID: 12228443.
6. L.E. Fridlyand. Models of CO2 concentrating mechanisms in microalgae taking into account cell and chloroplast structure. „Biosystems”. 44 (1), s. 41–57, 1997. PMID: 9350356.

Encyklopedie internetowe (część komórki):

• Britannica: science/pyrenoid
• Catalana: 0132085