Pieprznik żyłkowany (Craterellus lutescens (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
pieprznik żyłkowany |
Nazwa systematyczna | |
Craterellus lutescens (Fr.) Fr. Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 532 (1838) |
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Craterellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten opisał w 1821 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Canthrellus lutescens, w 1838 r. ten sam autor przeniósł go do rodzaju Craterellus[1].
Synonimów naukowych ma ok. 30. Niektóre z nich[2]:
- Agaricus aurora Batsch 1783
- Cantharellus aurora (Batsch) Kuyper 1991
- Cantharellus lutescens Fr. 1821
- Cantharellus lutescens Fr. var. lutescens
- Cantharellus tubaeformis var. lutescens Fr. 1838
- Helvella tubaeformis Schaeff. 1763
- Merulius tubaeformis (Schaeff.) Pers. 1800
Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 1999 r., w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był również jako pieprznik żółtawy[3]. Obecnie nazwy te są niespójne z nazwą naukową, gdyż według Index Fungorum gatunek ten należy do rodzaju Craterellus (lejkowiec).
Morfologia
Średnica 2–8 cm, głęboko lejkowaty, o brzegach płatowatych, postrzępionych. Powierzchnia młodych okazów z wrośniętymi promieniście włókienkami lub łuskami, później naga. Kolor od chrowobrązowego do ciemnobrązowego[4].
U młodych owocników nagi, później pomarszczony, dopiero u starszych owocników pojawiają się rzadko rozmieszczone i zbiegające na trzon żyłki połączone (anastomozami). Kolor żółtopomarańczowy lub złotosiwy, nigdy jednak nie jest czarnosiwy[4].
Wysokość 5–8 cm, grubość 0,4–1,5 cm. Jest nieregularnie walcowaty i wyraźnie pusty, czasami spłaszczony, od dołu ku górze rozszerza się, w górnej części dość płynnie przechodząc w kapelusz[4].
Białawy, cienki o przyjemnym smaku i owocowym zapachu[4].
Biały lub jasnożółty. Zarodniki eliptyczne, gładkie, o średnicy 11–9 × 6–7,5 µm[5].
Występowanie i siedlisko
Występuje w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6].
Rośnie w lasach, szczególnie podgórskich i górskich. Lubi wilgotne i cieniste miejsca nad potokami i w mchach[4]
Znaczenie
Grzyb jadalny, żyjący w mikoryzie z niektórymi gatunkami drzew[4].
Gatunki podobne
- pieprznik trąbkowy (Craterellus tubaeformis). Ma siwe blaszki i bardziej wyraźne żyłki w hymenoforze[4]
- pieprznik szary (Craterellus cinereus). Cały jest popielatosiny, a blaszki ma czarnobrązowe[4].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.