Pieprznik żyłkowany (Craterellus lutescens (Fr.) Fr.) – gatunek grzybów z rodziny kolczakowatych (Hydnaceae)[1].

Szybkie fakty Domena, Królestwo ...
Pieprznik żyłkowany
Thumb
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieprznikowce

Rodzina

kolczakowate

Rodzaj

Craterellus

Gatunek

pieprznik żyłkowany

Nazwa systematyczna
Craterellus lutescens (Fr.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 532 (1838)
Zamknij
Thumb
Starsze owocniki
Thumb
Kapelusz często bywa kędzierzawy

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Craterellus, Hydnaceae, Cantharellales, Incertae sedis, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy takson ten opisał w 1821 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Canthrellus lutescens, w 1838 r. ten sam autor przeniósł go do rodzaju Craterellus[1].

Synonimów naukowych ma ok. 30. Niektóre z nich[2]:

  • Agaricus aurora Batsch 1783
  • Cantharellus aurora (Batsch) Kuyper 1991
  • Cantharellus lutescens Fr. 1821
  • Cantharellus lutescens Fr. var. lutescens
  • Cantharellus tubaeformis var. lutescens Fr. 1838
  • Helvella tubaeformis Schaeff. 1763
  • Merulius tubaeformis (Schaeff.) Pers. 1800

Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 1999 r., w polskim piśmiennictwie mykologicznym gatunek ten opisywany był również jako pieprznik żółtawy[3]. Obecnie nazwy te są niespójne z nazwą naukową, gdyż według Index Fungorum gatunek ten należy do rodzaju Craterellus (lejkowiec).

Morfologia

Kapelusz

Średnica 2–8 cm, głęboko lejkowaty, o brzegach płatowatych, postrzępionych. Powierzchnia młodych okazów z wrośniętymi promieniście włókienkami lub łuskami, później naga. Kolor od chrowobrązowego do ciemnobrązowego[4].

Hymenofor

U młodych owocników nagi, później pomarszczony, dopiero u starszych owocników pojawiają się rzadko rozmieszczone i zbiegające na trzon żyłki połączone (anastomozami). Kolor żółtopomarańczowy lub złotosiwy, nigdy jednak nie jest czarnosiwy[4].

Trzon

Wysokość 5–8 cm, grubość 0,4–1,5 cm. Jest nieregularnie walcowaty i wyraźnie pusty, czasami spłaszczony, od dołu ku górze rozszerza się, w górnej części dość płynnie przechodząc w kapelusz[4].

Miąższ

Białawy, cienki o przyjemnym smaku i owocowym zapachu[4].

Wysyp zarodników

Biały lub jasnożółty. Zarodniki eliptyczne, gładkie, o średnicy 11–9 × 6–7,5 µm[5].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6].

Rośnie w lasach, szczególnie podgórskich i górskich. Lubi wilgotne i cieniste miejsca nad potokami i w mchach[4]

Znaczenie

Grzyb jadalny, żyjący w mikoryzie z niektórymi gatunkami drzew[4].

Gatunki podobne

  • pieprznik trąbkowy (Craterellus tubaeformis). Ma siwe blaszki i bardziej wyraźne żyłki w hymenoforze[4]
  • pieprznik szary (Craterellus cinereus). Cały jest popielatosiny, a blaszki ma czarnobrązowe[4].

Przypisy

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.