Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Paweł Kowalewski
polski artysta Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Paweł Maciej Kowalewski (ur. 20 września 1958 w Warszawie)[1] – polski artysta, autor instalacji, profesor ASP, założyciel i Prezes Zarządu agencji komunikacji marketingowej Communication Unlimited[2][3].
Remove ads
Życiorys
Podsumowanie
Perspektywa
Jest synem Aleksandra i Zofii z domu Jastrzębskiej. W latach 1978–1983 studiował na Wydziale Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, gdzie uzyskał dyplom z wyróżnieniem pod kierunkiem Stefana Gierowskiego. Należy do założycieli formacji artystycznej Gruppa[1]. Twórczość Kowalewskiego jest zróżnicowana gatunkowo, obejmuje malarstwo na płótnie, papierze, a także rzeźbę i – w ostatnim okresie publicznej działalności – instalacje oraz ready mades. Wszystkie te elementy zawierała już wieloczęściowa i rozbudowana formalnie praca dyplomowa pt. „Sztuka osobista, czyli prywatna” (1983)[4].
W 1985 r. został wykładowcą na Wydziale Wzornictwa Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie[5]. W 1992 r. uzyskał stopień doktora[6], a w 2013 r. Wydział Grafiki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie nadał mu stopień doktora habilitowanego sztuk plastycznych[7]. W tymże roku objął stanowisko profesora ASP[8]. Do 1994 roku wykładał malarstwo, a w 1994 roku rozpoczął zajęcia z budowy marki[9]. Pracę na uczelni zakończył w 2023 r.[6]
Razem z członkami Gruppy organizował radykalne akcje wspólnego malowania i recitale oparte na poetyce absurdu, m.in. w kultowej pracowni Dziekanka[10] na warszawskiej ASP. Sztukę Kowalewskiego określić można jako ekspresyjną, autobiograficzną, czerpiącą z osobistego doświadczenia i kontekstu literackiego. Działalność artysty w latach 80’ była traktowana przez władzę totalitarnego państwa jako sztuka wymykająca się oficjalnemu obiegowi. Cykl „Psalmy”, który powstały na fali inspiracji Psalmami Dawida w tłumaczeniu Czesława Miłosza, został subiektywnie posądzony o bluźnierstwo[11].
Kowalewski wraz z Gruppą brał udział m.in. w Documenta 8.[12] w Kassel w 1987 roku, na którym prezentowano prace Barbary Kruger i Jospeha Beuysa. Artyści zorganizowali wówczas akcję wspólnego malowania wielkoformatowego płótna pt. „Kuda Gierman”[13].
Po prezentacji swojego cyklu pt. „Fin de siècle” w warszawskiej galerii Appendix w 1992 roku, Paweł Kowalewski został zauważony przez galernika Isy Brachota, który reprezentował Romana Opałkę. Jego prace zostały pokazane w galerii Brachot w Brukseli, równolegle z retrospektywą belgijskiego surrealisty Paula Delvaux[14].
Podczas powodzi we Wrocławiu w 1997 r. część jego obrazów uległa całkowitemu zniszczeniu[15]. Wersja cyfrowa jednego z nich, „Dlaczego jest raczej coś niż nic?” z 1986 roku[16][17], stała się w grudniu 2021 r. pierwszym obiektem NFT sprzedanym na polskiej aukcji dzieł sztuki przeprowadzonej na żywo[18][19][15].
Wraz z cyklem „Fin de siècle” Kowalewski przerwał na pewien czas pracę z medium malarskim, koncentrując się od tego momentu na pracach o charakterze interdyscyplinarnym i performatywnym. W 2010 roku powstała seria „Forbidden/Nie wolno”, będącą dokumentacją zakazów i nakazów rejestrowanych przez artystę podczas jego podróży. W 2012 roku w galerii Propaganda Kowalewski zaprezentował „Symulator totalitaryzmu”[20] instalację, która przenosiła widza w przestrzenie stanów zagrożenia. W 2015 roku w Izraelu artysta wystawił cykl „Moc i Piękno”[21]. Seria wielkoformatowych, znikających portretów, przedstawiała tak zwane „Polskie Matki” naznaczone traumą wojny i totalitaryzmów.
W 2017 roku miał swoją indywidualną wystawę w Muzeum Jerke – pierwszej zagranicznej instytucji w Niemczech poświęconej głównie polskiej sztuce awangardowej. Na projekt „Zeitgeist”[23] składały się rzeźby oraz najbardziej znaczące obrazy z lat 80. Wziął również udział w filmie pt. „Siła Sztuki” zrealizowanym przez Muzeum Jerke i Szkołę Filmową w Łodzi[24]. W 2023 roku miała miejsce premiera pierwszej przekrojowej monografii kolektywu Gruppa[25] wydanej przez Muzeum Jerke. W latach 2019-2024 brał udział w licznych wystawach zbiorowych (m.in. w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki, Castello di Rivoli Museo d’Arte Contemporanea w Turynie, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie MOCAK, NS – Dokumentationszentrum w Monachium). [26]
W 2024 w radomskim MCSW „Elektrownia” odbyła się indywidualna wystawa artysty, prezentująca jego prace stworzone w ciągu ostatnich siedmiu lat - były to zarówno obrazy, jak i instalacje oraz rzeźby, a także prace z użyciem fotografii (w sumie około siedemdziesięciu obiektów)[27]. W tym samym roku miejsce miała inna indywidualna wystawa, która odbyła się w Instytucie Polskim w Berlinie i prezentowała stworzony przez Kowalewskiego w 2015 roku cykl znikających pod wpływem kontaktu ze światłem portretów Polek żydowskiego pochodzenia "Strength and Beauty"[28].
Remove ads
Kolekcje
Dzieła Pawła Kowalewskiego znajdują się w muzeach polskich oraz wielu krajowych i zagranicznych kolekcjach prywatnych. Jego prace zakupiono m.in. do kolekcji: Muzeum Narodowego w Warszawie, Muzeum Narodowego w Krakowie[29], Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki[30], Muzeum Jerke, Muzeum Okręgowego w Bydgoszczy, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Sztuki w Łodzi, kolekcji Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, a także Fundacji Sztuki Polskiej ING[31], Fundacji Rodziny Staraków[32], Fundacji Benettona[33], Fundacji Egit.
Remove ads
Życie zawodowe
W 1991 Paweł Kowalewski założył niezależną agencję komunikacji marketingowej Communication Unlimited[34], która realizowała m.in. kampanię społeczną „Pij mleko! Będziesz wielki”. Zarządu IAA Global.Od 2009 Kowalewski jest także wiceprezesem zarządu Międzynarodowego Stowarzyszenia Reklamy (IAA) odpowiedzialnym za globalny rozwój stowarzyszenia[35]. Jest współzałożycielem i członkiem Rady Nadzorczej polskiego oddziału Międzynarodowego Stowarzyszenia Reklamy IAA. Czterokrotnie wybierany był na Prezesa Stowarzyszenia, trzykrotnie pełnił funkcję Przewodniczącego Rady Nadzorczej IAA Polska. Członek Rady Nadzorczej IAA Polska w poprzednich kadencjach. Jest jedynym Polakiem w strukturach[36].
Wystawy indywidualne
- 1984 – Biada, pracownia A. M. Sobczyków, Warszawa
- 1984 – Zły znak, Mała Galeria ZPAF, Warszawa
- 1984 – Szalony młotek, Pracownia Dziekanka, Warszawa
- 1986 – Dzień szatana, Galeria na Ostrowie, Wrocław
- 1987 – Recital, Pracownia Dziekanka, Warszawa
- 1987 – STK, Łódź
- 1987 – Teatr Mandala, Kraków
- 1989 – Galeria Pawła Sosnowskiego, Warszawa
- 1990 – Wszystko i natychmiast, pawilon SARP, Warszawa
- 1990 – Galerie Ariadne, Wiedeń, Austria
- 1991 – Obrazy a ready made, Ośrodek Kultury Polskiej, Praga
- 1991–1992 – Koniec wieku, Galeria Appendix, Warszawa
- 1992 – BWA, Sandomierz
- 1992 – Galeria Isy Brachot, Bruksela, Belgia
- 1993 – Stockholm Art Fair, Sztokholm, Szwecja
- 1993 – Brussels Art Fair, Bruksela, Belgia
- 2008 – Ja zastrzelony przez Indian po raz drugi, Galeria Appendix2, Warszawa
- 2010 – NIE WOLNO!, 2. Mediations Biennale, Poznań
- 2012 – Symulator Totalitaryzmu, galeria Propaganda, Warszawa[37]
- 2013 – Symulator Totalitaryzmu, MCSW Elektrownia, Radom[38]
- 2015 – Moc i Piękno, The Artists House, Tel Aviv, Izrael
- 2016 – Te rzeczy dziś, galeria Propaganda, Warszawa
- 2017 – Moc i Piękno, Muzeum Fotografii, Kraków[39]
- 2017 – Zeitgeist, Museum Jerke, Recklinghausen, Niemcy[40]
- 2017 – Dlaczego jest raczej nic niż coś?, Miejski Ośrodek Sztuki, Gorzów Wielkopolski[41]
- 2019 – Całe życie jest sztuką, Przestrzeń dla Sztuki S2, Warszawa[42]
- 2021 – Przedmioty przeznaczone do stymulowania życia umysłu, czyli niewidzialne oko duszy, Galeria Sztuki Współczesnej WINDA, Kielce
- 2023 – Symulator totalitaryzmu, Mufo Muzeum Fotografii w Krakowie
- 2024 – STÄRKE UND SCHÖNHEIT/STRENGTH AND BEAUTY, Polnisches Institut Berlin, Berlin[43]
- 2024 – Porażka rozumu, MCSW „Elektrownia”, Radom[44]
„Zaufaj Panu i czyń dobrze. Mieszkaj w kraju i bądź wierny”, z cyklu Psalmy, 1984, tempera na papierze, 243 × 195 cm
Remove ads
Wystawy zbiorowe
- 1984 – Chaos, Człowiek, Absolut, Kościół Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny, Warszawa
- 1985 – Rachunek, Galeria Forma, Warszawa
- 1985 – Przeciw złu, przeciw przemocy, kościoły: Mistrzejowice, Podkowa Leśna, Zielonka
- 1985 – Obecność, Parafia Miłosierdzia Bożego, Warszawa
- 1985 – I Biennale „Droga i prawda”, kościół św. Krzyża, Wrocław
- 1985 – Czas smutku, czas nadziei, Kościół Matki Boskiej Bolesnej, Poznań
- 1985 – I Biennale Sztuki Nowej, Zielona Góra
- 1986 – Zapisy 2, BWA, Lublin
- 1986 – Ekspresja lat 80-tych, BWA, Sopot
- 1986 – Polska Pieta, kościoły: Poznań, Wrocław
- 1986 – Świadectwo wspólnoty, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa
- 1987 – Misterium męki, śmierci i zmartwychwstania Jezusa Chrystusa, Muzeum Archidiecezji Warszawskiej, Warszawa
- 1987 – II Biennale „Droga i prawda”, kościół św. Krzyża, Wrocław
- 1987 – Co słychać?, Dawne Zakłady Norblina, Warszawa
- 1988 – Na obraz i podobieństwo. Nowa ekspresja religijna, Dawne Zakłady Norblina, Warszawa
- 1989 – Uczucia, Galeria Dziekanka, Warszawa
- 1989 – Polak. Niemiec. Rosjanin, Dawne Zakłady Norblina, Warszawa
- 1990 – 1990 – Artyści dla Rzeczypospolitej, Galeria Studio, Warszawa
- 1990 – Salon letni, Muzeum Narodowe, Kraków
- 1990 – Kunst des 20 jahrhunderts aus Mittel und Osteuropa, Dorotheum, Wiedeń, Austria
- 1991 – Szkic do galerii sztuki współczesnej, Muzeum Narodowe, Warszawa
- 1991 – Cóż po artyście w czasie marnym, Zachęta, Warszawa; Muzeum Narodowe, Kraków
- 1991 – Cóż po artyście w czasie marnym, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
- 1993 – Konfrontacje artystyczne, Ratusz Staromiejski, Toruń
- 2001 – Bieg czerwonych ludzi, Galeria Zderzak, Kraków
- 2001 – Irreligia, Atelier 340 Muzeum, Bruksela, Belgia
- 2003 – Dzieci, Artyści, ladacznice i biznesmeni, Galeria Program, Warszawa
- 2003 – Powinność i bunt. Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie 1994-2004, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
- 2004–2005 – Warszawa – Moskwa/ Moskwa – Warszawa 1900-2000, Zachęta, Warszawa; Państwowa Galeria Trietiakowska, Moskwa.
- 2006 – W Polsce, czyli gdzie?, CSW, Warszawa
- 2007 – Dowcip i władza sądzenia (Asteizm w Polsce), CSW, Warszawa; CSW Łaźnia, Gdańsk
- 2007 – Obraz życia, Muzeum Początków Państwa Polskiego, Gniezno
- 2007 – Zatrute źródło. Współczesna sztuka polska w pejzażu postromantycznym, Muzeum Narodowe, Szczecin; Łotewskie Narodowe Muzeum Sztuki.
- 2008 – Republika bananowa. Ekspresja lat 80., BWA Wałbrzych; Muzeum Narodowe, Szczecin; Galeria Wozownia, Toruń; Galeria Miejska Arsenał, Poznań; CSW Łaźnia, Gdańsk
- 2009 – Like a Rolling Stone, CRP, Orońsko; (Like a Rolling Stone 2) Galeria Appendix2, Warszawa
- 2009–2010 – Republika bananowa. Ekspresja lat 80., MODEM Centrum Sztuki Nowoczesnej i Współczesnej, Debrecen
- 2010 – Osiemnasta. Bitwa, która zmieniła losy świata, Pawilon na Placu Defilad, Warszawa
- 2010–2011 – Pokolenie '80. Niezależna twórczość młodych w latach 1980–1989, Muzeum Narodowe, Kraków
- 2011 – Big Boys Games, Galeria Appendix, Warszawa[37]
- 2011 – Wystawa okolicznościowa, Propaganda, Warszawa
- 2011 – THYMOS. Sztuka gniewu 1900-2011, CSW Znaki Czasu, Toruń
- 2011 – Wystawa okolicznościowa, BWA Galeria Sztuki, Olsztyn
- 2011 – Preview, Galeria Propaganda, Warszawa[37]
- 2012 – Pokolenie ’80 – Polityczny protest? Artystyczna kontestacja? Wystawa sztuki niezależnej tworzonej przez artystów, których artystyczny debiut przypadł na lata 1980–1989, Muzeum Okręgowe, Rzeszów
- 2013 – Niebieski najpiękniejszy kolor świata, galeria Propaganda, Warszawa[37]
- 2013 – Małe jest wielkie, Propaganda, Warszawa
- 2013 – Oj, dobrze już, Propaganda, Warszawa
- 2014 – Między sezonami, Propaganda, Warszawa
- 2016 – Kolekcje, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa
- 2016 – À la Flamande, Propaganda, Warszawa
- 2016 – Viennacontemporary, Marx-Halle, Wiedeń
- 2018 – Miejsce artysty, Galeria Kordegarda Narodowego Centrum Kultury, Warszawa
- 2018 – Ojczyzna w sztuce, MOCAK- Muzem Sztuki Współczesnej, Kraków
- 2019 – Kolekcje, Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki i Centrum Rzeźby Polskiej w Orońsku, Narodowe Forum Muzyki we Wrocławiu[45]
- 2019 – Bzik tropikalny, galeria Propaganda, Warsaw Gallery Weekend, Warszawa[46]
- 2019 – Czas, Gdańska Galeria Miejska, Gdańsk[47]
- 2019 – Magmatism Pic-Nic, Chiesa dei Santi Cosma e Damiano, Wenecja, Włochy[48]
- 2019 – Nazywam się czerwień, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot[49]
- 2019 – Duch natury i inne bajki. 20 lat Fundacji Sztuki Polskiej ING, Muzeum Śląskie, Katowice[50]
- 2019 – Nowa Figuracja – Nowa ekspresja – wystawa przedaukcyjna, DESA Unicum, Warszawa[51]
- 2019 – Antypomniki, Pałac Józefa Brandta, Centrum Rzeźby Polskiej, Orońsko[52]
- 2019 – Tell Me about Yesterday Tomorrow, Munich Documentation Centre for the History of National Socialism, Monachium, Niemcy[53]
- 2019 – II wojna światowa – dramat, symbol, trauma, MOCAK- Muzeum Sztuki Współczesnej, Kraków[54]
- 2021 – Rzeźba w poszukiwaniu miejsca - Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki, Warszawa[55]
- 2021 – A.B.O. THEATRON. L’Arte o la Vita / Art or Life – Achille Bonito Oliva, Castello di Rivoli Museo d’Arte Contemporanea, Turyn, Włochy[56]
- 2021 – ***KU WOLNOŚCI - kolekcja Wernera Jerke, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot[57]
- 2021 – My i psy, psy i my, Państwowa Galeria Sztuki, Sopot[58]
- 2022 – Ćwiczenia ze sztuki. Kolekcja Muzeum ASP w Warszawie, Pałac Czapskich, Warszawa[59]
- 2022 – Polityka w sztuce, MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie[60]
- 2023 – Ruchy tektoniczne. O artystycznych symptomach transformacji, Muzeum Sztuki w Łodzi[61]
- 2023 – Materializacja. Sztuka współczesna i zagłada w Polsce, NS – Dokumentationszentrum, Monachium[62]
- 2024 – Nowa Ekspresja, Znaki Czasu. Centrum Sztuki Współczesnej Toruń[63]
- 2024 – Jedzenie w sztuce, MOCAK Muzeum Sztuki Współczesnej, Kraków [64]
- 2024 –Słowa przeglądają się w sobie, Fundacja Stefana Gierowskiego, Warszawa[65]
Remove ads
Wystawy i akcje Gruppy
- 1983 – Las, góra, a nad górą chmura, Pracownia Dziekanka, Warszawa; BWA, Lublin
- 1984 – Matka Premiera, Teatr Kameralny, Warszawa
- 1984 – Kobieta ucieka z masłem, Pracownia Dziekanka, Warszawa
- 1985 – Uchylenie rąbka tajemnicy z tradycyjnego warsztatu malarskiego, Pracownia Dziekanka, Warszawa (I akcja)
- 1985 – Sztuka podziwu, Galeria SHS, Warszawa
- 1985 – Jak pomóc Kryszkowskiemu?, Strych, Łódź
- 1985 – Tylko dzisiaj wieczorem kochanie, BWA, Lublin
- 1985 – Rypajamawłoszard Grzykomopasoźniak Wkład w wykład vel Idź wylicz, Pracownia Dziekanka, Warszawa (II akcja)
- 1985 – Kto wodzi ten promień wodzący, Galeria Wieża, Warszawa
- 1985 – Złoto ekonomii, kadzidło sztuki, gorzka mirra polityki, Parafia Miłosierdzia Bożego, Warszawa
- 1985 – Zespół Pieśni i Tańca Ziemi Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, Pracownia Dziekanka, Warszawa (III akcja)
- 1986 – Twoim bohaterem hołoto jest nuda przynosząca nieszczęście, Galeria Wielka 19, Poznań
- 1986 – Niemrawy młodzian śpiewa, sztywna wiruje dziewa, Pracownia Dziekanka, Warszawa (IV akcja)
- 1987 – Gruppa Gruppen, Galeria Atrium, Sztokholm, Szwecja
- 1987 – Avanguardia polacca esposizione dell’arte indipendente polacca, Centro Direzionale Colleoni, Agrate Brianza k. Mediolanu, Włochy
- 1987 – Kuda Gierman, Gruppenkunswerke, Kassel, Niemcy
- 1988 – Rysunek na miejscu, Galeria Obraz, Poznań
- 1988 – Artysta w świątyni słów o sztuce, Galeria na Ostrowie, Wrocław
- 1988 – Utrudniają zwierzętom wypluwanie wziętych do pyska przedmiotów, Galeria DESA „Nowy Świat”, Warszawa
- 1988 – Katedra Malarstwa, Galeria Dziekanka, Warszawa (V akcja)
- 1988 – Ars aura prior, Galeria DESA „Stary Rynek”, Poznań
- 1988 – Gruppa – dokumenty, Galeria Pokaz, Warszawa
- 1989 – Lochy Manhattanu, Łódź
- 1989 – Woyzeck. (Budy? Budy to my mamy u siebie), Teatr Studyjny, Łódź
- 1991 – Gruppa – 6 dobrych błędów, Galeria Dziekanka, Warszawa
- 1992 – Gruppa 1982-1991, Galeria Zachęta, Warszawa
- 2002 – Przyznajemy się do winy, prosimy o wybaczenie, obiecujemy poprawę, Galeria Program, Warszawa
- 2013 – Oj dobrze już, galeria Propaganda, Warszawa[37]
Remove ads
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads