Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
Partia Demokratyczno-Republikańska
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
Partia Demokratyczno-Republikańska (ang. Democratic-Republican Party), w skrócie demokratyczni republikanie – partia polityczna istniejąca i działająca w Stanach Zjednoczonych w latach 1792–1825.
Remove ads
.jpg)
Remove ads
Historia
Po amerykańskiej wojnie o niepodległość, Trzynaście kolonii zawiązało unię, która stopniowo przekształciła się w jednolite państwo, na mocy, uchwalonej w 1787 roku, Konstytucji[1]. Największymi wyzwaniami stojącymi przed krajem były: stanowienie prawa, sformułowanie rządu i zarządzanie budżetem[2]. Partie polityczne wówczas jeszcze nie istniały, lecz przywódcą frakcji antyfederalistycznej (sprzeciwiającej się silnej władzy centralnej) był sekretarz stanu w gabinecie Washingtona, Thomas Jefferson[3]. Główne tezy, które głosił dotyczyły faworyzowania praw stanowych i ścisłej interpretacji Konstytucji, na rzecz osłabienia rządu federalnego[4]. W zakresie polityki zagranicznej antyfederaliści sympatyzowali z Francją[5]. Początkowo nazywali się republikanami, gdyż słowo demokraci miało wydźwięk negatywny, kojarzący się z władzą motłochu[6]. Opozycja wobec Partii Federalistycznej uformowała się w wyniku sporu o bank centralny[3]. Formalnie Partia Demokratyczno-Republikańska powstała w 1792 roku[4].
Remove ads
Działalność
Podsumowanie
Perspektywa
Gdy George Washington powołał swój pierwszy gabinet, zaprosił do niego zarówno federalistów, jak i antyfederalistów[7]. W latach rządów Washingtona i Adamsa demokratyczni republikanie skupiali się wokół Jeffersona i budowali struktury lokalne[6]. Ich głównymi założeniami były: decentralizacja administracji federalnej, faworyzowanie milicji stanowej względem stałej armii, wolności prasy, wyznania i wypowiedzi[8]. W wyborach prezydenckich w 1800 roku Jefferson pokonał Johna Adamsa, otrzymując głównie głosy na południu kraju oraz część ze stanów środkowych[9]. Po objęciu władzy, demokratyczni republikanie cofnęli ustawy o zwiększeniu podatków i wydatków na armię (uchwalone przez federalistów) oraz wymienili większość urzędników z nominacji przeciwników politycznych[10]. Ponadto uchylili akcyzy federalne i przejęli dług narodowy i zakupili terytorium Luizjany[4][11]. Dzięki temu uzyskali nieznaczny wzrost poparcia w stanach Nowej Anglii, która była zdominowana przez zwolenników federalistów[9]. Pomimo embarga 1807 roku i słabszej kondycji gospodarki amerykańskiej w wyborach w 1808 roku z łatwością zwyciężył protegowany Jeffersona, James Madison[12]. Podczas jego prezydentury w partii zaczęły pojawiać się konflikty, które najbardziej uwidoczniły się podczas wojny z Wielką Brytanią[12]. Mimo to Madison uzyskał reelekcję, co było spowodowane słabnącymi wpływami federalistów (ich poparcie osłabło zwłaszcza w stanach środkowych)[12]. W wyniku tego, w wyborach prezydenckich w 1816 roku faworytem był kandydat Partii Demokratyczno-Republikańskiej James Monroe[13]. Po jego dwóch kadencjach, istniała tylko jedna siła na scenie politycznej, jednakże wewnętrznie skonfliktowana[13]. Pojawiło się wówczas czterech kandydatów na prezydenta: John Quincy Adams, Andrew Jackson, Henry Clay i William Crawford[14]. Dzięki sojuszowi zawartemu pomiędzy Adamsem a Clayem, ten pierwszy został wybrany na prezydenta, a drugi otrzymał stanowisko sekretarza stanu[4]. Konsekwencją takich rozwiązań był rozpad Partii Demokratyczno-Republikańskiej na stronnictwo Adamsa-Claya (Narodowi Republikanie) i stronnictwo Jacksona-Calhouna-Van Burena-Crawforda (Demokratyczni Republikanie)[15]. Ukształtowało to stały element dwupartyjności amerykańskiej polityki[15]. Te dwie siły zmierzyły się ze sobą w wyborach w 1828 roku, w których zwyciężył duet: Andrew Jackson i John C. Calhoun[14]. Poparli ich głównie farmerzy, robotnicy i rzemieślnicy miejscy[16]. Pod względem geograficznym uzyskali poparcie w niemal wszystkich regionach kraju, z wyjątkiem Nowej Anglii[16]. W czasie jego prezydentury zwolennicy partii byli nazywani jacksonistami, a ich konkurenci – antyjacksonistami[4]. Spadkobierczynią demokratycznych republikanów była Partia Demokratyczna[17], z ramienia której pierwszym prezydentem był Martin Van Buren[18].
Remove ads
Uwagi
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads