Pałac arcybiskupi w Poznaniu – pałac usytuowany na wyspie Ostrów Tumski przy ul. Ostrów Tumski 1 w Poznaniu. Siedziba poznańskich biskupów (od 1821 arcybiskupów). Od 22 lutego 1960 pałac jest obiektem wpisanym do rejestru zabytków[2].
 nr rej. A-026 z 22.02.1960[1] | |
 Widok od strony dziedzińca | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Poznań |
| Adres |
ul. Ostrów Tumski 1 |
| Typ budynku |
Pałac |
Położenie na mapie Poznania  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego  | |
 52°24′40″N 16°56′58″E | |
Historia
Najstarsza wzmianka dotycząca poznańskiej siedziby wzniesionej przez biskupa Wojciecha Jastrzębca pochodzi z 1404. Za czasów biskupa Andrzeja z Bnina dwór został rozbudowany. W latach 1505–1508 dobudowano drugie skrzydło od strony Cybiny z fundacji biskupa Jana Lubrańskiego. W połowie XVI w. kolejnej przebudowy dokonał biskup Andrzej Czarnkowski. Rezydencja zniszczona w czasie potopu szwedzkiego, została odbudowana przez biskupów Wojciecha Tolibowskiego i Stefana Wierzbowskiego. Podczas wojny północnej dwór popadł w ruinę i został odbudowany i przebudowany za czasów biskupa Jana Tarły w 1730 według projektu Pompeo Ferrariego na barokowy pałac. Kolejne poważniejsze przebudowy miały miejsce w latach 1827–1830 oraz w II połowie XIX w. W okresie międzywojennym odbudowano jedno ze skrzydeł pałacu, zniszczone w okresie powodzi z roku 1760[3].
Opis
Pałac znajduje się na terenie rezydencji arcybiskupiej. Rezydencję tworzy położony przed pałacem od strony zachodniej reprezentacyjny dziedziniec, połączone z nim dawne zabudowania gospodarcze od wschodu i południa oraz ogród po stronie południowej[4]. Budynek pałacu zajmuje późnoklasycystyczne skrzydło zachodnie, które swój obecny wygląd zawdzięcza przebudowie dokonanej w latach 1852–1854 z inicjatywy arcybiskupa Leona Przyłuskiego, wg projektu którego autorstwo przypisuje się Juliuszowi Salkowskiemu lub Gustavowi Schultzowi, zmodyfikowanego przez Karla Heinricha Schinkla. Wejście do budynku prowadzi przez balkonowy portyk, w którym wykorzystano wtórnie kolumny jońskie z 1829. Pod portykiem umiejscowiono dwie marmurowe rzeźby świętego Piotra i Pawła, wykonane w latach 1864–1865 przez Oskara Sosnowskiego w Rzymie. Do 1945 znajdowały się po bokach głównego ołtarza w katedrze poznańskiej. W skrzydle północnym, wzniesionym na reliktach murów z XV i XVI w. znajduje się klasycystyczna brama, z wielkim dwukolumnowym portykiem z końca XVIII w. Skrzydło to mieści m.in. Metropolitalny Sąd Duchowny. Krótkie skrzydło wschodnie powstało na początku XX w[5].
Figura św. Jana Nepomucena
Na skwerze przed pałacem stoi późnobarokowa figura św. Jana Nepomucena ustawiona na rokokowym cokole. W 1957 została przeniesiona tu z Kobylegopola. Do 1957 stała przed pałacem Mycielskich (zniszczonym podczas II wojny światowej) w Kobylimpolu. Figura św. Jana Nepomucena wykonana w 1694 z piaskowca, została ufundowana przez Franciszka Skaławskiego. Odnowiona w 1890 przez hrabiego Józefa Mycielskiego, ówczesnego właściciela Kobylegopola[6].
Galeria
Widok od północy, ul. Ostrów Tumski
Widok od wschodu, ul. Zagórze
Figura św. Jana Nepomucena
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
