Płaszcz (grzyby)

Płaszcz, osłonka strzępkowa (ang. hyphal sheath) – u grzybów zwarta struktura strzępkowa otaczająca owocnik, sporokarp lub zarodnik, a u grzybów mykoryzowych także korzenie i włośniki roślin, z którymi dany grzyb tworzy ektomykoryzę. U grzybów ektomykoryzowych wyróżnia się 3 grupy strzępek:

• strzępki rozprzestrzeniające się w glebie poza korzeniami roślin,
• płaszcz, czyli strzępki otaczające korzenie,
• sieć Hartiga, czyli strzępki wnikające pomiędzy komórki kory pierwotnej korzeni^[1].

Ektomykoryza (zielone – komórki rośliny, czarne – strzępki grzyba); central cylinder – walec osiowy, endodermis – endoderma, cortical cells – epiderma, hyphal sheath – płaszcz, Hartig net – sieć Hartiga

U grzybów ektomykoryzowych płaszcz otaczający korzeń często ma więcej biomasy niż sieć Hartiga. Struktura płaszcza jest zmienna, od luźnej sieci strzępek do ustrukturyzowanego i warstwowego układu. Często warstwy te przypominają tkankę miękiszową roślin i są określane jako pseudomiękiszowe. Płaszcze różnych grzybów ektomykoryzowych często wykazują charakterystyczne cechy, takie jak kolor, sposób rozgałęzienia i stopień złożoności, które są wykorzystywane przy identyfikacji gatunku, często w połączeniu z analizami molekularnymi^[2].

Płaszcz u grzybów ektomykoryzowych czasami jest tak silnie rozwinięty, że może hamować rozwój włośników korzeniowych swojego symbionta roślinnego^[2]. Może również zwiększać rozgałęzianie się korzeni poprzez indukowanie cytokinin w roślinie^[3]. Rozgałęzienia mogą stać się tak rozległe, że pojedynczy skonsolidowany płaszcz może obejmować wiele wierzchołków korzeni na raz. Struktury takie nazywane są ektomykoryzami koraloidalnymi^[2].

Przypisy

1. Mycorrhizas: Symbiotic Mediators of Rhizosphere and Ecosystem Processes, [w:] Nancy C.N.C. Johnson Nancy C.N.C., Catherine A.C.A. Gehring Catherine A.C.A., The Rhizosphere An Ecological Perspective, Elsevier Inc., 2007, s. 73–100, ISBN 978-0-12-088775-0.
2. Mycorrhizae, [w:] J.Dighton, Encyclopedia of Microbiology, 2009, s. 153–162.
3. DavidD. Giron DavidD., Cytokinins as key regulators in plant–microbe–insect interactions: connecting plant growth and defence, „Functional Ecology”, 27 (33), 2013, s. 599–609, DOI: 10.1111/1365-2435.12042.