Osiedle Albertyńskie

Osiedle Albertyńskie (powstało jako osiedle Bieńczyce E następnie nosiło nazwę, do roku 1991, osiedle XX-lecia PRL) – osiedle w Krakowie wchodzące w skład Dzielnicy XVI Bieńczyce, niestanowiące jednostki pomocniczej niższego rzędu w ramach dzielnicy.

Osiedle Albertyńskie

Osiedle widziane z północy.
Państwo	Polska
Miasto	Kraków
Dzielnica	XVI Bieńczyce
Poprzednia nazwa	Osiedle Bieńczyce E Osiedle XX-lecia PRL
Data budowy	1962–1967 Bloki nr 35 i 36 powstały ok.1980r.
Architekt	Jadwiga Guzicka z zespołem
Położenie na mapie Polski Osiedle Albertyńskie
Położenie na mapie województwa małopolskiego Osiedle Albertyńskie
Położenie na mapie Krakowa Osiedle Albertyńskie
50°04′54″N 20°01′09″E

Historia

Osiedle Albertyńskie stanowi część Bieńczyc Nowych – założenia architektoniczno-urbanistycznego, w zamierzeniu stanowiącego rozbudowę dzielnicy Nowa Huta w kierunku północno-zachodnim. W 1959 roku w wyniku konkursu na projekt założenia wybrano koncepcję autorstwa warszawskiej architekt Jadwigi Guzickiej z zespołem w którym za projekt urbanistyczny odpowiadali Anna Basista i Jan Lewandowski, a za architekturę budynków Kazimierz Chodorowski, Stefan Golonka oraz konstruktor dr inż. Tadeusz Kantarek^[1][2][3]. Całe założenie było projektowane dla ok. 30 tys. mieszkańców – ok. 5,5 tys. na jednym osiedlu^[1]. Cechuje je luźna zabudowa budynkami wolnostojącymi z przeważającą zabudową 5- i 11-kondygnacyjną. Główną osią zespołu urbanistycznego jest park Planty Bieńczyckie, wzorowane na Plantach Krakowskich, który spaja osiedla wchodzące w skład zespołu w jedną urbanistyczną całość. Wzdłuż parkowej osi zaplanowano obiekty użyteczności publicznej – szkoły, przedszkola, domy handlowe, domy kultury, biblioteki^[1][3]. Oprócz Osiedla Albertyńskiego w skład Bieńczyc Nowych wchodzą jeszcze osiedla Strusia, Kalinowe, Na Lotnisku, Wysokie, Kazimierzowskie, Jagiellońskie, Przy Arce, Niepodległości oraz Złotej Jesieni^[1][3]. Realizacja zespołu urbanistycznego odbyła się w latach 1962–1979^[3].

Było to pierwsze osiedle powstałe za linią ulicy Kocmyrzowskiej, po jej zachodniej stronie, poza tzw. „starą Nową Hutą”. Chociaż wcześniej od niego zaczęły powstawać osiedla na Wzgórzach Krzesławickich^[4]. Jego budowę rozpoczęto w 1962 roku. Zbudowano je w odległości ok. 1 kilometra od dzisiejszego Ronda Kocmyrzowskiego a między nim a osiedlem Spółdzielczym znajdowały się wówczas bazy firm budowlanych. Ukończone zostało w 1967 roku.

Usytuowanie

Osiedle sąsiaduje:

• od północy z os. Kazimierzowskim i al. gen. Andersa,
• od wschodu z os. Niepodległości,
• od południa z nowo powstałym osiedlem City Towers Czyżyny,
• od zachodu z osiedlami Dywizjonu 303 oraz Kościuszkowskim i ul. Dąbrowskiej.

Na osiedlu znajduje się Szkoła Podstawowa nr 100 im. Adama Mickiewicza oraz dwa przedszkola, przychodnia i hotel.

• 
  Wschodnia strona osiedla, bloki 13, 14, 15 i przychodnia
• 
  Wnętrze osiedla, po lewej blok 16
• 
  Bloki czteropiętrowe 19 i 18, na dalszym planie blok 16
• 
  Wnętrze osiedla, zieleniec, blok 29, w tle – dziesięciopiętrowy blok 30
• 
  Wnętrze osiedla,
  os. Albertyńskie 22 i 24
• 
  Widok od strony al. Andersa,
  os. Albertyńskie 14 i 15
• 
  Wnętrze osiedla,
  os. Albertyńskie 14

Przypisy

1. Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 107, 110. ISBN 978-83-948244-3-3.
2. Bieńczyce - założenie urbanistyczne. [w:] Krakowski Szlak Modernizmu [on-line]. [dostęp 2019-06-28].
3. Bieńczyce osiedla mieszkaniowe i Planty Bieńczyckie. [w:] Stowarzyszenie Architektów Polskich Oddział Kraków [on-line]. [dostęp 2020-05-02].
4. Nowa Huta Architektoniczny portret miasta drugiej połowy XX wieku. Kraków: Ośrodek Kultury im. Cypriana Kamila Norwida, 2018, s. 124. ISBN 978-83-948244-3-3.

Bibliografia

• Ryszard Dzieszyński, Jan L. Franczyk Encyklopedia Nowej Huty, Wydawnictwo Towarzystwa Słowaków w Polsce 2006, ISBN 978-83-7490-060-7.
• Tadeusz Binek Służby inwestycyjne Nowej Huty, Wydawnictwo Towarzystwa Słowaków w Polsce 2009, ISBN 978-83-7490-280-9.
• Jerzy Sulimski Kraków w procesie przemian (Cracoviana), Wydawnictwo Literackie, Kraków 1976