Opus (architektura)

Opus – stosowane w starożytnej Grecji, Rzymie oraz w średniowieczu oznaczenie rodzaju wątku kamiennego, rodzaju tynku, układu płytek w posadzce, techniki dekoracyjnej w rzemiośle. Nie występowało samodzielnie, lecz jako: np. opus anglicanum – bogate hafy, przetykane srebrem, złotem, z wkładkami z blachy.

Przykłady zastosowania:

• opus barbaricum – z wykorzystaniem kamienic rzecznych, otoczaków;
• opus vermiculatum – szachownicowy układ mozaiki;
• opus italicum – budownictwo kamienne;
• opus rusticum – mur rustykowany;
• opus incertum – mur z kamiennych nieregularnych ciosów, układanych w nierówne pod względem wysokości warstwy;
• opus reticulatum (układ sieciowy) – ciosy w postaci sześcianów ułożonych pod kątem 45°, przez co przypominają romby;
• opus spicatum (w jodełkę) – ciosy ułożone skośnie dłuższymi bokami; dwie warstwy tworzą wzór przypominający choinkę;
• opus isodomum – ciosy są w miarę regularne, warstwy równe, zbliżonej wysokości;
• opus pseudoisodomum – jak wyżej, ale z wypełnieniem drobnymi kamieniami;
• opus quadratum – ciosy w postaci sześcianów bądź prostopadłościanów ułożonych podstawą równolegle do powierzchni gruntu;
• opus listatum (mixtum) – ciosy kamienne przekładane cegłami;
• opus caementicum – mur kamienny z wypełnieniem drobnym kamieniem, obficie zalanym zaprawą.

Zobacz też

• mozaika