Loading AI tools
operacja wojskowa Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Operacja Eagle’s Summit (pol. Szczyt Orła, paszto Oqab Tsuka) – operacja wojskowa przeprowadzona w 2008 roku przez siły ISAF oraz afgańskich żołnierzy. Jej celem było bezpieczne przetransportowanie 220-tonowych turbin do zapory Kajaki w prowincji Helmand. Zakończona sukcesem, była jedną z największych operacji logistycznych prowadzonych przez British Army po II wojnie światowej[3]. Nazwa operacji pochodzi od orła widniejącego na insygniach 16. Brygady Powietrznej[4].
| Wojna w Afganistanie (2001–2021) | |||
 Brytyjski żołnierz w wozie opancerzonym Humvee | |||
| Czas | |||
|---|---|---|---|
| Miejsce |
prowincje Kandahar i Helmand (Dystrykt Kajaki) | ||
| Terytorium | |||
| Przyczyna |
akcja przeciwko talibom | ||
| Wynik |
zwycięstwo sił koalicji | ||
| Strony konfliktu | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
USAID rozpoczęło budowę elektrowni wodnej Kajaki w 1953 roku. Zapora miała na celu dostarczenie energii elektrycznej ludności w prowincjach Helmand i Kandahar. Według planów budowy zapora miała mieć trzy turbiny, lecz zdążono zainstalować tylko dwie. Po latach wojny domowej, w 2001 roku tylko jedna turbina nadawała się do pracy[5]. W 2004 roku Stany Zjednoczone rozpoczęły prace naprawcze zapory. Jedna turbina została wyremontowana w 2005 roku, lecz przywrócenie pełnej mocy elektrowni było utrudnione ze względu na trudności w transporcie nowych turbin do Kajaki przez terytorium kontrolowane przez talibów. Transport turbin przerodził się więc w dużą operację wojskową.
Operację przez cztery miesiące przygotowywało 60 brytyjskich oficerów[2]. Początkowo planowano, że konwój ruszy najkrótszą trasą, szosą nr 611. Jednak znaczna aktywność talibów wzdłuż drogi oraz obawy przed minami pozostałymi po radzieckiej obecności w Afganistanie wymusiły zmianę trasy. Nowy plan przewidywał podróż konwoju przewożącego turbiny przez pustynię, po trasie o nazwie kodowej „Harriet”, która została sprawdzona tydzień wcześniej przez komandosów. Brytyjczycy próbowali wynegocjować bezpieczne przejście dla konwoju, w niektórych przypadkach płacąc lokalnej starszyźnie, ale działania te nie przyniosły oczekiwanych rezultatów[6].
Wykonane w Chinach turbiny zostały dostarczone na lotnisko w Kandaharze w nocy 27 sierpnia i przez pierwszą część transportu były ochraniane przez oddziały kanadyjskie. Transport składał się z siedmiu oddzielnych ładunków o wadze około 30 ton, przewożonych na samochodach typu HET.
Konwój składał się ze 100 pojazdów, jadących w kolumnie o długości czterech kilometrów. W jego skład wchodziło 50 pojazdów Viking APC oraz samochody Szakal i Mastiff. W ciągłym pogotowiu były śmigłowce, a wsparcie lotnicze zapewniały siły USA, Francji oraz Holandii. Podczas całego transportu konwój mógł liczyć na pomoc wojsk inżynieryjnych[5].
W celu zabezpieczenia konwoju wzdłuż trasy zrzucono również na spadochronach żołnierzy z brytyjskiego regimentu powietrznodesantowego[3][7]
W tym samym czasie konwój złożony z 30–40 duńskich pojazdów, eskortowany przez 1. batalion powietrznodesantowy, jechał szosą nr 611. Działania te miały zmylić talibów[3].
Podczas ostatniego odcinka trasy konwój musiał wjechać na szosę nr 611 i przejechać około 7 km przez terytorium, na którym działalność prowadziło 200 powstańców. Zadanie oczyszczenia tego rejonu otrzymało 388 żołnierzy armii afgańskiej oraz 42 żołnierzy brytyjskich. Po trzech dniach intensywnego bombardowania artyleryjskiego, w tym ostrzału rakietowego MLRS, oraz działania samolotów koalicji, droga została oczyszczona, umożliwiając dotarcie konwoju na miejsce 3 września o godz. 2.30 rano[4].
Pokonanie 180 kilometrów zajęło 5 dni. Konwój był atakowany wielokrotnie, jednak nie odniósł strat[2]. Brytyjska artyleria zużyła podczas operacji 800 pocisków o kalibrze 105 milimetrów oraz 54 rakiety[3]. Według armii brytyjskiej w czasie walk zginęło ponad 200 rebeliantów, brak jednak możliwości potwierdzenia tych danych[2].
Jeden brytyjski żołnierz został ranny w wypadku drogowym w Kajaki. Jeden kanadyjski żołnierz zginął, a kolejnych siedmiu zostało rannych, gdy ich pojazd najechał na fugasa w drodze powrotnej do bazy[8][1]. Operacja ta została oficjalnie uznana przez NATO jako znaczące zwycięstwo, mające się przyczynić do wygranej w „sercach i umysłach” Afgańczyków. Brygadier Carleton-Smith określił udaną operację jako „początek końca” walk w prowincji Helmand[3]. Brytyjscy inżynierowie szacują, że instalowanie turbin oraz budowa odpowiedniej sieci dystrybucji energii potrwa kolejne dwa lata[9].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
