Odrodzenie Portugalskie

Odrodzenie Portugalskie (port. Renascença Portuguesa) – portugalska grupa literacka, założona w Porto w 1912 roku z inicjatywy poety Teixeiry de Pascoaes. Z grupą związani byli m.in. Jaime Zuzarte Cortesão, Leonardo Coimbra, Álvaro Pinto, Augusto Gil, Alfonso Duarte, António Correia de Oliveira i Augusto Casimiro. Jej organem było czasopismo „A Águia” (pl. 'orzeł'), ukazujące się w latach 1910–1932. Ze względu na swoje poglądy, członkowie grupy bywali nazywani „pokoleniem republiki” (port. geração de República).

Okładka pisma „A Águia” z 1912 roku

Grupa popierała ustrój republikański, postulowała także odnowienie portugalskiego ducha narodowego, kojarzonego przez Teixeirę de Pascoaes z saudade – charakterystyczną dla Portugalczyków formą nostalgii i melancholii. Nurt literacki afirmujący saudade został nazwany saudosismo. Pisarz nawiązywał również do mitu Luzytanii, pierwotnej krainy portugalskiej, zamieszkanej przez waleczny naród, podbitej przez cesarstwo rzymskie. Swoje idee de Pascoaes zawarł m.in. w esejach Duch Luzytanii i saudosizm (O Espírito Lusitano e o Saudosismo) i Charakter portugalski (O Gênio Português).

Do tomów poetyckich opublikowanych w ramach grupy należały m.in.: A Minha Terra (Moja ziemia) de Oliveiry oraz tomy Teixeiry de Pascoaes – Para a Luz (Ku światłu), A Minha Alma (Moja dusza), Jesus e Pã (Jezus i Pan) oraz Senhora da Noite (Pani Nocy).

W 1919 roku część sympatyków Odrodzenia Portugalskiego odłączyła się od grupy, zrażona mistyczną stylistyką propagowanej przez nią poezji, korzystającej przede wszystkim z wzorów romantycznych. Założyli oni grupę Grupo da Biblioteca Nacional oraz czasopismo „Sera Nova”, w którym propagowali twórczość realistyczną i nowoczesną.

Bibliografia

• Odrodzenie Portugalskie. W: Grzegorz Gazda: Słownik europejskich kierunków i grup literackich XX wieku. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13181-0. Brak numerów stron w książce

Encyklopedie internetowe (ruch kulturalny):

• Britannica: topic/Renascenca-Portuguesa