Oddział Etnografii – Spichlerz Opacki
oddział Muzeum Historycznego Miasta Gdańska Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Oddział Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku – placówka muzealna mieszcząca się w zabytkowym[1] Spichlerzu Opackim z początków XVIII wieku.
| Oddział Muzeum Narodowego w Gdańsku | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Oliwa, ul. Cystersów 19 |
| Kierownik |
Waldemar Elwart |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
Położenie na mapie Gdańska  | |
 54°24′41,723″N 18°33′33,120″E | |
| Strona internetowa | |
Historia
.JPG)
.jpg)
Zbiory etnograficzne od 1945 roku były gromadzone w ramach Muzeum Miejskiego w Gdańsku – przemianowanego w 1948 na Muzeum Pomorskie w Gdańsku. Z inicjatywy jego dyrektora – Jana Chranickiego (1906–1976), utworzone zostały poszczególne działy muzeum. I tak w 1958 roku został utworzony dział etnograficzny, a jego kierownictwo powierzono antropologowi i etnografowi Longinowi Malickiemu[2]. Początkowo kierowana przez niego jednostka mieściła się w obiekcie należącym niegdyś do Franciszkanów (późniejsza siedziba Gdańskiego Gimnazjum Akademickiego) przy ul. Toruńskiej na Starym Przedmieściu[3].
W 1966 zbiory działu etnograficznego przeniesione do odbudowanego po zniszczeniach wojennych barokowego Pałacu Opatów[4]. Miało tu powstać Muzeum Etnograficzne, wydzielone z Muzeum Pomorskiego, jednak tak się nie stało[3]. W nowej siedzibie pod kierunkiem Malickiego prowadzona była działalność wystawiennicza, naukowo-badawcza i oświatowa. Odbywały się tu odczyty, prelekcje i poranki folklorystyczne[2]. W 1979 Dział Etnografii podniesiono do rangi Oddziału Muzeum Narodowego w Gdańsku, a jego siedzibą od 30 maja 1988 roku stał się zaadaptowany na ten cel i odnowiony zabytkowy Spichlerz Opacki położony na terenie Parku Oliwskiego[5].
Spichlerz Opacki
Historia spichlerza sięga 1723 roku[6] – czasów opata Franciszka Mikołaja Zalewskiego (1772–1740)[7].
Ten 3-kondygnacyjny budynek barokowy z małymi okienkami z półokrągłymi łukami, położony nieopodal bramy barokowej prowadzącej z parku do archikatedry, wchodził w skład pałacowego założenia w Gdańsku-Oliwie. Zbudowano go z porozbiórkowych cegieł gotyckich, w miejscu dwóch mniejszych spichrzów średniowiecznych[8]. Nad jego wejściem, od strony wschodniej widnieje kartusz herbowy Godziemba opata Zalewskiego[9]. Początkowo spichlerz pełnił funkcje gospodarcze, a przed i po wojnie służył za magazyn dla muzeum pomorskiego. Przechowywano tu m.in. eksponaty czekające na konserwację[8].
Jesienią 2008 roku, z okazji rocznicy stulecia urodzin Longina Malickiego (1908-1986) oraz 50. rocznicy powołania Oddziału Etnografii Muzeum Narodowego w Gdańsku, pracownicy Oddziału Etnografii i Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego w Gdańsku ufundowali tablicę pamiątkową ku czci założyciela oddziału. Tablica zawisła na ścianie Spichlerza Opackiego, siedzibie oddziału[10].
Zbiory
W Oddziale Etnografii zgromadzono kilka unikatowych zbiorów o znaczeniu ponadregionalnym jak m.in.
- kolekcję przedmiotów związanych z kulturami osadników zamieszkujących Żuławy do 1945 roku,
- kolekcję pozaeuropejską, która zawiera broń, rzeźby, ceramikę, ozdoby z terenów Afryki, Ameryki Płd. i Oceanii,
- kolekcję przedmiotów, fotografii i archiwaliów przywiezionych przez ludność przesiedloną z dawnych kresów wschodnich II Rzeczypospolitej,
- kolekcję zabytków etnograficznych z regionów sąsiadujących z Pomorzem Gdańskim.
Do najcenniejszych spośród 10 000 zgromadzonych eksponatów niewątpliwie należy kolekcja mebli ludowych oraz sztuki i rzemiosła, pochodząca głównie z Pomorza Gdańskiego: Kaszub, Kociewia, Żuław, Powiśla i Borów Tucholskich[11].
Warto tu zwrócić również uwagę na stałą ekspozycję Kultura ludowa Pomorza Gdańskiego, gdzie zobaczyć można m.in. zbiory z zakresu rybołówstwa, rolnictwa, hodowli oraz gospodarstwa domowego. Obok niej w Spichlerzu organizowane są również wystawy czasowe poświęcone kulturze ludowej poszczególnych regionów Polski i ludom pozaeuropejskim, a także warsztaty edukacyjne dla szkół i przedszkoli[12].
W 2017 oddział odwiedziło łącznie 48795 zwiedzających[13].
W budynku Spichlerza mieszczą się także: archiwum fotograficzno-etnograficzne, biblioteka etnograficzna licząca ponad 4000 pozycji, archiwum kresowe i pracownie merytoryczne[14].
Zobacz też
Przypisy
Linki zewnętrzne
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
