Loading AI tools
Obóz Wszechpolski – narodowa organizacja polityczna, założona 20 marca 1936 w Katowicach, nieoficjalna struktura Stronnictwa Narodowego.
Przyczyną powołania OW było rozwiązanie śląskiego SN, zdelegalizowanego decyzją Wydziału Bezpieczeństwa Śląskiego Urzędu Wojewódzkiego[1]. Pretekstem likwidacji SN były działania jego członków skierowane przeciwko miejscowym Żydom (ataki bombowe na synagogę w Katowicach, sklepy, składy i mieszkania)[2].
Pierwszym prezesem OW był Wincenty Prus, usunięty za współpracę z żydowskim adwokatem, kolejnym prezesem został Edward Kołodziej.
OW występował z patriotycznym programem narodowo-katolickim. W manifeście "Do społeczeństwa śląskiego" pisano: "Obóz Wszechpolski jest rdzennie polskim ruchem narodowym, który swe myśli przewodnie czerpie z tradycji Narodu, z jego bohaterskiej przeszłości. [...] Program Obozu Wszechpolskiego wynika z potrzeb naszego Narodu. Wolny od brzemienia nienawiści klasowej, potępia i niweczy teorię walki klas, ów nikczemny płód obłędnej myśli żydowskiej, której w niewolniczy sposób służą Polacy zrzeszeni w partiach i związkach klasowych. [...] Podciąć żydom podstawy bytu gospodarczego w Polsce, zepchnąć ich do średniowiecznego ghetta i zmusić do opuszczenia granic państwa – oto nasze słuszne dążenia!" (Zarząd Główny OW, Wydział Propagandy)[3]. OW żądał unarodowienia obcego kapitału i upowszechnienia polskiej własności prywatnej, ograniczenia praw mniejszości narodowych (zwłaszcza Niemców na Śląsku)[4] i wyznaniowych, domagał się nadania katolicyzmowi statusu religii panującej[5] OW popierał wprowadzenie na wyższych uczelniach getta dla studentów żydowskich[6] i postulował całkowite rozwiązanie kwestii żydowskiej[7].
OW prowadził działalność polityczną, szkoleniową i wydawniczą. Organizował manifestacje, marsze i akademie (np. ku czci R. Dmowskiego z 1939), odczyty dla członków i sympatyków ruchu narodowego (np. cykl prelekcji T. Stefańskiego "Żydzi w Polsce" z 1938), bojkot sklepów i przedsiębiorstw żydowskich (np. listy Żydów, napisy na witrynach, warty), piętnowanie osób współpracujących z mniejszościami. Organem prasowym OW był tygodnik "Narodowiec"[8], wydawany w Katowicach od maja 1937 (początkowo 5 tys. nakładu) oraz pismo dla młodzieży "Młody Narodowiec". Z inicjatyw OW powstał także "Szturmowiec" (sierpień 1938). Symbolem OW był tzw. mieczyk Chrobrego, pieśnią organizacyjną "Hymn Młodych" Obozu Wielkiej Polski. Członkowie OW posiadali własne mundury i odznaczenia, pozdrawiali się salutem rzymskim[9]. W 1939 OW posiadał ponad sto placówek na terenie woj. śląskiego, 6 sekcji żeńskich i 9 młodzieżowych, łącznie blisko 6 tys. członków.
Sekretariat OW mieścił się w Katowicach przy ul. Andrzeja 7.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
