ORP Mewa – polski trałowiec redowy niemieckiego typu FM, dawny niemiecki FM 31. Był pierwszym z trzech okrętów w Polskiej Marynarce Wojennej o tej nazwie. W 1932 roku został przebudowany na okręt hydrograficzny ORP Pomorzanin.
ORP „Pomorzanin” | |
Klasa | |
---|---|
Typ | |
Historia | |
Stocznia |
Lübecker Maschinenbau-Gesselschaft, Lubeka |
Wodowanie |
1919 |
Reichsmarine | |
Nazwa |
FM 31 |
Wejście do służby |
11 czerwca 1919 |
Wycofanie ze służby |
10 marca 1920 |
Marynarka Wojenna (II RP) | |
Nazwa |
ORP Mewa (1921) |
Wejście do służby |
1 marca 1921 |
Zatopiony |
14 września 1939 roku |
Dane taktyczno-techniczne | |
Wyporność |
standardowa – 170 t |
Długość |
całkowita – 43 m |
Szerokość |
6 m |
Zanurzenie |
1,6 m |
Napęd | |
2 maszyny parowe potrójnego rozprężania o mocy łącznej 600 KM; 2 śruby | |
Prędkość |
12 węzłów |
Zasięg |
500 mil przy prędkości 12 węzłów (według innych danych 650 mil morskich) |
Uzbrojenie | |
1 działko kaliber 47 mm, 2 ckm 7,92 mm Maxim wz. 08, 20 min | |
Załoga |
32 ludzi |
Historia
„Mewa” należała do czterech trałowców typu FM o numerach: 2, 27, 28 i 31, zakupionych 24 września 1920 roku przez Polskę od fińskiej firmy Hoffströms, z niemieckiego demobilu wojennego[1]. Według najnowszej literatury „Mewa” była dawnym trałowcem FM 31, zbudowanym w stoczni Lübecker Maschinenbau-Gesselschaf w Lubece, wodowanym w 1919 roku (numer budowy 144)[2]. Starsze publikacje podawały, że była trałowcem FM 28, zbudowanym w stoczni Caesar Wollheim we Wrocławiu. Ukończony został dopiero po I wojnie światowej i na krótko wszedł do służby w marynarce niemieckiej. Cena zakupu przez Polskę wynosiła 1,8 miliona marek niemieckich (ok. 34 tysięcy USD lub 46 kg złota) za okręt[3]. Po remoncie w Danii, trałowce przybyły do Gdańska w lutym 1921 roku. FM 31 po zakupie otrzymał prowizoryczną nazwę „Finlandia IV”, następnie „trawler nr 2”, po czym rozkazem ogłoszonym 7 kwietnia 1921 roku, ostateczną nazwę: „Mewa”, wprowadzając w polskiej marynarce tradycję nadawania nazw trałowców od ptaków[4]. Trałowiec wszedł do polskiej służby 1 marca 1921 roku, pierwszym dowódcą był por. mar. Michał Borowski[5]. Przez 10 lat służby okręt był wykorzystywany do trałowania min na Zatoce Gdańskiej, a także do szkolenia specjalistów morskich.
W maju 1929 roku „Mewa” została wycofana do rezerwy, po czym skierowana do remontu w Gdyni[6]. W toku remontu, 28 lutego 1931 roku podczas sztormu, stojąc w Basenie Południowym portu gdyńskiego, „Mewa” została staranowana przez dźwig pływający, który zerwał się z cum[6]. Na skutek uszkodzeń, okręt zatonął. 23 marca 1931 został wydobyty i wycofany ze służby jako trałowiec, po czym wyremontowany i przebudowany na okręt hydrograficzny. Do służby wszedł ponownie 10 czerwca 1932 roku z zaokrętowanym Oddziałam Pomiarowo-Hydrograficznym[6]. Zarządzeniem opublikowanym 17 września 1934 roku zmieniono nazwę na ORP „Pomorzanin”[6].
W trakcie Święta Morza w roku 1939 okręt uczestniczył w Kongresie Eucharystycznym i pierwszej pielgrzymce morskiej[7].
1 września 1939 r. okręt znajdował się w Pucku. Podczas nalotu na Morski Dywizjon Lotniczy, jedna z bomb upadła około 100 metrów od okrętu.
„Pomorzanin” został zbombardowany i zatopiony w godzinnach porannych 14 września 1939 przez niemieckie lotnictwo w Jastarni. Broń maszynowa z okrętu została zdemontowana i zainstalowana na półwyspie. Uratowana część załogi dopłynęła na półwysep Hel, biorąc udział w działaniach wojennych do ostatnich dni obrony Helu – 2 października 1939 r.
Wrak okrętu wydobyty przez Niemców został później pocięty na złom.
Dane techniczne (jako ORP Mewa)
- wyposażenie trałowe: 2 komplety trałów kontaktowych
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.