Loading AI tools
brytyjski czołg pościgowy Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
A27M Cruiser Tank VIII Cromwell – brytyjski czołg pościgowy nazwany na cześć Olivera Cromwella, był to jeden z bardziej udanych brytyjskich czołgów pościgowych, pierwsza konstrukcja tego typu dorównująca ówczesnym czołgom średnim. Był to pierwszy brytyjski czołg z działem „uniwersalnym” (z armatą przeciwpancerną przystosowaną także do strzelania amunicją burzącą i odłamkową), miał dużą mobilność i dobre opancerzenie. W końcowym okresie II wojny światowej w niektórych jednostkach brytyjskich zastąpił amerykańskie czołgi M4 Sherman. Na jego konstrukcji bazował Comet, uważany za pierwszy nowoczesny czołg podstawowy.
 | |
| Dane podstawowe | |
| Państwo | |
|---|---|
| Producent | |
| Typ pojazdu | |
| Trakcja |
gąsienicowa |
| Załoga |
5 |
| Historia | |
| Prototypy |
1940 |
| Produkcja |
1943-1945 |
| Egzemplarze |
ok. 4235 |
| Dane techniczne | |
| Silnik |
Rolls-Royce Meteor, benzynowy |
| Pancerz |
od 8 do 76 mm |
| Długość |
kadłuba: 6,35 m |
| Szerokość |
2,91 m |
| Wysokość |
2,83 m |
| Masa |
28 ton |
| Nacisk jedn. |
93-1,03 km/cm² |
| Osiągi | |
| Prędkość |
64 km/h |
| Zasięg pojazdu |
280 km |
| Pokonywanie przeszkód | |
| Brody (głęb.) |
1,2 m |
| Rowy (szer.) |
2,3 m |
| Ściany (wys.) |
0,9 m |
| Kąt podjazdu |
24° |
| Dane operacyjne | |
| Uzbrojenie | |
| armata 75 mm 2× karabin maszynowy Besa 7,92 mm | |
| Użytkownicy | |
| Wlk. Brytania, Polska, Czechosłowacja | |
Cromwell został zaprojektowany na zamówienie armii brytyjskiej jako następca czołgu Crusader. Specyfikacje techniczne nowego czołgu zostały ustalone pod koniec 1940, a pierwsze projekty nowych maszyn pojawiły się już na początku 1941.
Pierwszym z nich był Cavalier, zaprojektowany w bardzo krótkim czasie czołg z licznymi wadami i silnikiem Liberty o niewystarczającej mocy. Nowy silnik Meteor bazował na rozwiązaniach silnika lotniczego Rolls-Royce Merlin, który używany był między innymi do napędu myśliwców Supermarine Spitfire. Ze względu na priorytetową produkcję silników lotniczych w zakładach Rolls Royce’a wykonanie Meteora powierzono wytwórni Rover Car Company. Tymczasowo powstał nowy model czołgu nazwany A27 Mk VIII z nowym silnikiem o mocy 600 KM (447 kW – dwukrotnie większej niż moc silnika Liberty).
Ponieważ fabryka Rover potrzebowała kilku miesięcy na przygotowanie nowej linii produkcyjnej, pierwsze modele A27 zostały wyposażone w przestarzałe silniki Liberty. Czołgi te otrzymały oznaczenie A27L Centaur. Pierwsze Meteory zeszły z linii produkcyjnej dopiero w styczniu 1943 i można było rozpocząć produkcję A27M Cromwell.
Zanim nowy czołg wszedł do służby, dokonano w nim kilku dodatkowych zmian, przede wszystkim wymienione główne uzbrojenie – zamiast armaty 6-funtowej użyto działa Ordnance QF 75 mm, nowszej wersji „sześciofuntówki” przystosowanej do strzelania tą samą amunicją co amerykańska armata czołgowa 75 mm.
Chrzest bojowy Cromwelli odbył się dopiero w czerwcu 1944, w czasie operacji Overlord. Nie zdobyły one specjalnej popularności wśród załóg. Były chwalone za szybkość i niską sylwetkę (niższą od Shermana). Krytycznie odnoszono się do jego opancerzenia. Grubość pancerza czołowego tych dwóch czołgów była porównywalna, ale płyta pancerna „Shermana” była bardziej pochylona i lepiej wyprofilowana. Krytykowano także główne uzbrojenie Cromwella. W praktyce okazało się, że jego działo 75 mm nie było tak skuteczne jak wcześniejsza armata 6-funtowa czy amerykańskie działo czołgowe 75 mm używane w Shermanach.
Czołgi typu Cromwell, znajdowały się także na uzbrojeniu Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Znalazły się tam na wyposażeniu 10 Pułku Strzelców Konnych, walczącego w składzie 1 Dywizji Pancernej 1 Korpusu.
Pierwsza wersja produkcyjna uzbrojona w armatę 6-funtową, używana tylko do szkolenia załóg.
Odmiana eksperymentalna Mk I z szerszymi gąsienicami i bez karabinu maszynowego w kadłubie.
Wersja z armatą 75 mm, w 1943 większość Mk I została zmodyfikowana do wersji Mk III
Wersja z haubicą 95 mm, jedyna odmiana Centaura użyta bojowo.
Czołg przeciwlotniczy uzbrojony w podwójne działo Oerlikon 20 mm. Początkowo użyte w czasie walk w Normandii, ale wycofane ze służby po uzyskaniu przez aliantów przewagi w powietrzu.
Odmiana AA I, ale uzbrojona w podwójne działka Polsten.
Łączna produkcja – 600. Dokładnie taki sam jak Centaur I, ale z silnikiem Meteor.
Wersja eksperymentalna Cromwell I z szerszymi gąsienicami i bez karabinu maszynowego w kadłubie. Nie weszła do produkcji.
Łączna produkcja ok. 200, modyfikacja Centaur I z silnikiem Meteor.
Łączna produkcja – 1935+, modyfikacja Centaur III z silnikiem Meteor. Czołgi te były używane przez 1 Dywizję Pancerną.
Pierwsza wersja Cromwella budowana oryginalnie z armatą 75 mm, kadłub spawany.
Cromwell z haubicą 95 mm.
Łączna produkcja – ok. 1500. Modyfikacja Cromwell IV i V z dodatkowym opancerzeniem, szerszymi gąsienicami i dodatkową skrzynią biegów.
Modyfikacja Cromwell VI do takiego samego standardu jak Cromwell VII.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
