Miesiącznica

Miesiącznica (Lunaria L.) – rodzaj roślin należący do rodziny kapustowatych. Należą do niego trzy gatunki^[4][5], czasem włącza się tu także gatunek czwarty Lunaria elongata Thunb.^[6] Rośliny te rosną w Europie, miesiącznica roczna introdukowana i zadomowiona została także w Ameryce Północnej i Południowej^[5]. Występują w lasach i zaroślach, poza tym często uprawiane są jako rośliny ozdobne^[4]. W Polsce gatunkiem rodzimym jest miesiącznica trwała (L. rediviva), uprawiana jest miesiącznica roczna (L. annua)^[7].

Miesiącznica

Morfologia (miesiącznica roczna)
Systematyka[1][2]
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	różopodobne
Rząd	kapustowce
Rodzina	kapustowate
Rodzaj	miesiącznica
Nazwa systematyczna
Lunaria L. Sp. Pl. 653. 1 Mai 1753[3]
Typ nomenklatoryczny
Lunaria annua L.[3]
Homonimy
Lunaria Hill = Botrychium Sw.

Morfologia

Pokrój

Rośliny dwuletnie lub byliny osiągające do 1,4 m wysokości^[4]. Pędy nagie lub owłosione, prosto rosnące, nierozgałęzione lub rozgałęzione w górnej części^[5].

Liście

Pojedyncze, ząbkowane, zwykle owłosione^[4]. Dolne, przyziemne liście długoogonkowe, liście łodygowe krótkoogonkowe lub w górze siedzące^[5].

Kwiaty

Zebrane w złożone kwiatostany groniaste. Kielich czterodziałkowy. Płatki korony także cztery, białe lub różowe, zwężone u nasady (z wyraźnym paznokciem). Pręcików 6, czterosilnych; 4 wewnętrzne dłuższe od 2 zewnętrznych. Zalążnia górna z krótką szyjką słupka^[4][5].

Owoce

Łuszczynki owalne lub kuliste, silnie spłaszczone, o srebrzystych i trwałych przegrodach z płaskimi nasionami^[4][5].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Należy do rodziny kapustowatych (Brassicaceae), rzędu kapustowców (Brassicales), kladu różowych (rosids) w obrębie okrytonasiennych (Magnoliophyta)^[2].

Pozycja rodzaju w systemie Reveala (1993-1999)

Gromada okrytonasienne (Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa Rosopsida Batsch, podklasa ukęślowe (Dilleniidae Takht. ex Reveal & Tahkt.), nadrząd Capparanae Reveal, rząd kaparowce (Capparales Hutch.), podrząd Capparineae Engl., rodzina kapustowate (Brassicaceae Burnett), plemię Lunarieae Dumort., rodzaj miesiącznica (Lunaria L.)^[8].

Wykaz gatunków^[6]

• Lunaria annua L. – miesiącznica roczna
• Lunaria rediviva L. – miesiącznica trwała
• Lunaria telekiana Jáv.

• 
  Miesiącznica roczna
• 
  Miesiącznica roczna
• 
  Miesiącznica trwała
• 
  Miesiącznica trwała

Przypisy

1. Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
2. Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-05-13] (ang.).
3. Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-01-18].
4. Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 168. ISBN 0-333-74890-5.
5. Ihsan A. Al-Shehbaz: Lunaria Linnaeus. [w:] Flora of North America [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2016-03-12].
6. Lunaria. [w:] The Plant List. Version 1.1 [on-line]. [dostęp 2016-03-12].
7. ZbigniewZ. Mirek ZbigniewZ. i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 111, ISBN 978-83-62975-45-7.
8. Crescent Bloom: Systematyka rodzaju Lunaria. The Compleat Botanica. [dostęp 2009-01-18]. (ang.).

Kontrola autorytatywna (takson):

• BNCF: 66145

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: plant/honesty
• БРЭ: 2159409

Identyfikatory zewnętrzne:

• EoL: 71299
• Flora of China: 119096
• Flora of North America: 119096
• GBIF: 3040750
• identyfikator iNaturalist: 55326
• IPNI: 106280-3
• ITIS: 23237
• NCBI: 153658
• Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:12755-1
• Tela Botanica: 86738
• identyfikator Tropicos: 40009788
• USDA PLANTS: LUNAR
• CoL: 62XQX