Michał Przybysz

Michał Przybysz ps. „Młot” (ur. 11 września 1890 w Kiączynie, zm. 1 lipca 1984 w Kościanie) – żołnierz armii niemieckiej, armii wielkopolskiej, kapitan Wojska Polskiego II RP i major ludowego Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Michał Przybysz

„Młot”

major
Data i miejsce urodzenia	11 września 1890 Kiączyn
Data i miejsce śmierci	1 lipca 1984 Kościan
Przebieg służby
Lata służby	1912–1933
Siły zbrojne	Armia Cesarstwa Niemieckiego Wojsko Polskie
Formacja	Armia Wielkopolska
Jednostki	4 pułk piechoty Wkpl. 9 pułk piechoty 16 batalion KOP
Stanowiska	zastępca dowódcy kompanii dowódca kompanii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa powstanie wielkopolskie wojna polsko-bolszewicka III powstanie śląskie
Odznaczenia

Życiorys

Urodził się w rodzinie Józefa i Marii z d. Dudych^[1]. Absolwent szkoły powszechnej w Kaźmierzu i szkoły budowy maszyn w Bochum. W 1912 został zmobilizowany do armii niemieckiej. W czasie I wojny światowej w stopniu sierżanta walczył na froncie zachodnim. Od 15 stycznia uczestnik powstania wielkopolskiego w składzie 1 kompanii poznańskiej w 4 pułku piechoty^[1]. Pełnił tam funkcję zastępcy dowódcy kompanii. Brał udział w walkach m.in. pod Szubinem i Rynarzewem.

Następnie już w szeregach Wojska Polskiego także w składzie 4 pułku piechoty przemianowanego na 58 pułk piechoty brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej na stanowisku dowódcy 9 kompanii^[1].

Szczególnie zasłużył się „wykazując inicjatywę i osobiste męstwo w walkach nad Szczarą, Żabiczem i Próżanami”^[1]. Za tę postawę został odznaczony Orderem Virtuti Militari.

Od 31 grudnia 1920 brał udział w przygotowaniach do III powstania śląskiego na terenie powiatu kluczborskiego, gdzie posługiwał się pseudonimem „Młot”. Po wybuchu powstania jako dowódca IX batalionu 9 pułku piechoty^[1].

Po zakończeniu walk powstańczych wrócił do macierzystego 58 pułku na stanowisko dowódcy kompanii. W 1927 przeniesiony do 16 batalionu KOP na stanowisko dowódcy kompanii granicznej^[2] [1].

Z dniem 28 lutego 1933 został przeniesiony w stan spoczynku^[3][1]. Pracował później w administracji państwowej i prowadził prywatny tartak w Lesznie do czasu wybuchu wojny. Podczas okupacji został wysiedlony przez Niemców, po jej zakończeniu wrócił i nadal zajmował się prowadzeniem tartaku aż do czasu jego upaństwowienia w 1951^[1]. Zmarł w Kościanie, został pochowany na cmentarzu w Lesznie^[1].

Życie prywatne

Był żonaty z Marią z d. Przymuszał. Mieli dwoje dzieci: Kazimierza - żołnierz AK (ur. 1924) i Gabrielę (ur. 1930)^[1].

Awanse

• sierżant – ok. 1917 (w armii niemieckiej)^[1]
• podporucznik – 22 czerwca 1919^[1]
• porucznik – 1 kwietnia 1920^[1]
• kapitan – 12 kwietnia 1927 ze starszeństwem z 1 stycznia 1927 i 2. lokatą w korpusie oficerów piechoty^[4][1]
• major rezerwy – 1972^[1]

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 0601 (13 kwietnia 1921)^[1][5]
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski^[1]
• Krzyż Walecznych (dwukrotnie)^[1]
• Medal Niepodległości (20 grudnia 1932)^[6][7]
• Srebrny Krzyż Zasługi (18 marca 1932)^[8]
• Wielkopolski Krzyż Powstańczy (6 grudnia 1957)
• Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi^[1]
• Gwiazda Górnośląska^[1]

Przypisy

1. Polak (red.) 1993 ↓, s. 171.
2. Obsada oficerska bg „Sienkiewicze” ↓.
3. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 7 z 20 maja 1933 roku, s. 120.
4. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20 kwietnia 1927 roku, s. 121.
5. Łapiński 1928 ↓, s. 36 poz. 33.
6. M.P. z 1932 r. nr 293, poz. 341 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
7. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 4 z 19 marca 1933 roku, s. 60.
8. M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 87 „za zasługi w służbie granicznej”.

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2020-03-31].
• Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945. T. 2/2. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1993. ISBN 83-900510-0-1.
• Wykaz zmian stanu oficerów batalionu granicznego KOP „Sienkiewicze” w latach 1927–1934 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
• Jerzy Łapiński: Zarys historii wojennej 58-go pułku Piechoty Wielkopolskiej. Warszawa: Zakłady Graficzne „Polska Zjednoczona”, 1928, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.