Medal „Za wyzwolenie Warszawy”

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy” (ros. Медаль «За освобождение Варшавы») – radzieckie odznaczenie wojskowe.

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy”
Медаль «За освобождение Варшавы»

Awers
Rewers
Baretka
Ustanowiono	9 czerwca 1945
Wielkość	średnica 32 mm
Kruszec	mosiądz
Wydano	ok. 701 700
Powyżej	Medal „Za wyzwolenie Belgradu”
Poniżej	Medal „Za wyzwolenie Pragi”

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy” został ustanowiony dekretem Prezydium Rady Najwyższej ZSRR z 9 czerwca 1945 roku dla nagrodzenia wszystkich bezpośrednich uczestników walk o wyzwolenie Warszawy podczas II wojny światowej. Jednocześnie zatwierdzono regulamin i opis odznaki. 31 sierpnia 1945 roku zatwierdzono zasady nadawania medalu.

Zasady nadawania

Medal „Za Wyzwolenie Warszawy” zgodnie z regulaminem nadawany był:

• żołnierzom jednostek, związków taktycznych i instytucji Armii Czerwonej, NKWD i NKGB, biorącym bezpośredni udział w walkach o wyzwolenie Warszawy w okresie od 14 do 17 stycznia 1945 roku,
• organizatorom i dowódcom operacji warszawskiej.

Łącznie Medal „Za wyzwolenie Warszawy” otrzymało do 1995 ok. 701 700 osób, w tym żołnierze z 1 Armii Wojska Polskiego.

Dopiero od 1951 medal w razie śmierci odznaczonego pozostawiano rodzinie, bez obowiązku jego zwrotu (podobnie, jak inne radzieckie odznaczenia).

Opis odznaki

Odznaką Medalu za Wyzwolenia Warszawy jest wykonany z mosiądzu krążek o średnicy 32 mm. Na awersie w dolnej części znajduje się mała pięciopromienna gwiazda, od której rozchodzą się w górę promienie. W górnej części medalu na obrzeżu znajduje się napis po rosyjsku: ЗА ОСВОБОЖДЕНИЕ (pol. „ZA WYZWOLENIE”), a nad gwiazdą, na szarfie przesłaniającej promienie, napis: ВАРШАВЫ (pol. „WARSZAWY”). Na rewersie jest data: 17 / ЯНВАРЯ / 1945 (pol. „17 stycznia 1945”), a powyżej pięciopromienna gwiazda. Przed wyborem, rozpatrzono aż ponad 10 projektów medalu, ostatecznie wybrano projekt malarki Kuricynej.

Medal zawieszony jest na metalowej pięciokątnej baretce obciągniętej wstążką koloru granatowego szerokości 24 mm z szerokim czerwonym paskiem pośrodku (szer. 8 mm) i dwoma wąskimi żółtymi paskami na obrzeżach wstążki.

Medal nosi się na lewej stronie piersi, w kolejności po Medalu „Za wyzwolenie Belgradu”, a przed Medalem „Za wyzwolenie Pragi”.

Odznaczeni

Z tym tematem związana jest kategoria: Odznaczeni Medalem „Za wyzwolenie Warszawy”.

Zobacz też

• Medal za Warszawę 1939–1945

Bibliografia

• Михаил Музалевский, Сергей Шишков: Ордена и медали СССР 1918 – 1991. Ворон, 1996. Brak numerów stron w książce (ros. • ang.)
• Медаль "За освобождение Варшавы" (ros.) w serwisie Ordiena i miedali SSSR (dostęp 10-5-2009)