Teatro La Fenice

Gran Teatro La Fenice
	; Fasada teatru
Państwo	Włochy
Miejscowość	Wenecja
Adres	Campo San Fantin, 1965, 30124 Venezia VE, Italia
Typ budynku	teatr
Styl architektoniczny	klasycystyczny
Architekt	Giannantonio Selva, Giovanni Battista Meduna i Tommaso Meduna
Rozpoczęcie budowy	1790
Ukończenie budowy	1792
Zniszczono	1836, 1996
Odbudowano	1836, 1996–2003
Właściciel	Gmina Wenecja
	Położenie na mapie Włoch Gran Teatro La Fenice
	Położenie na mapie Wenecji Euganejskiej Gran Teatro La Fenice
	Położenie na mapie Wenecji Gran Teatro La Fenice
	45°26′01,32″N 12°20′02,04″E
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa

Gran Teatro La Fenice – teatr operowy w Wenecji, jego nazwa nawiązuje do mitycznego feniksa, który według wierzeń odradzał się z popiołów. Feniks jest również symbolem tego teatru.

Szybkie fakty Państwo, Miejscowość ...

Zamknij

Historia i etymologia nazwy

Nazwa teatru nie jest przypadkowa – sam teatr jest stosunkowo młody, jak na miasto związane z operą od jej początku, ale wybudowano go po pożarze teatru San Benedetto. Otwarcie La Fenice nastąpiło 16 maja 1792 roku, po półtorarocznej budowie, a pierwszym spektaklem była opera I giuochi d’Agrigento Giovanniego Paisiello. Budynek został wzniesiony według planów Giannantonia Selvy, które wybrano spośród 29 projektów nowego teatru. Budowa nie przebiegała bez przeszkód, podczas niej doszło do sporu sądowego z właścicielami gruntu, w wyniku którego wznoszące gmach towarzystwo teatralne musiało poszukać nowej lokalizacji pod tę inwestycję. Ostatecznie budynek stanął na wprost kościoła San Fantin, toteż jego klasycystyczna fasada została pomyślana jako kontrastująca w stosunku do architektury kościoła. Wewnątrz wybudowano pięć kondygnacji balkonowych, a w skład każdego z balkonów wchodziły 34 loże.

12 grudnia 1836 roku pożar zniszczył niemal całe wnętrze teatru. Ocalały jedynie mury zewnętrzne, foyer i tzw. sala apollińska. Podczas odbudowy przedstawienia odbywały się w Teatro Goldoni. 26 grudnia 1837 w La Fenice zainaugurowano po trwającym rok remoncie kolejny sezon operowy.

Po raz kolejny ogień zniszczył operę 29 stycznia 1996 roku. Winnymi podpalenia okazali się dwaj elektrycy Enrico Carella i jego kuzyn Massimiliano Marchetti. Opera została ponownie otwarta 14 grudnia 2003 roku. Koncert inauguracyjny poprowadził Riccardo Muti, zabrzmiały wtedy dzieła Beethovena, Strawinskiego, Caldary i Wagnera.

Bardzo szybko od momentu swego powstania teatr będąc największym teatrem operowym w mieście, które obok Florencji czy Mantui było kolebką opery, stał się nie tylko najlepszym teatrem w Wenecji czy czołowym we Włoszech, ale również jedną z najlepszych scen operowych na świecie. Wielu kompozytorów pisało swoje dzieła właśnie z myślą o La Fenice.

Premiery

1813 Tankred (Gioacchino Rossini)
1814 Sigismondo (Gioacchino Rossini)
1823 Semiramida (Gioacchino Rossini)
1824 Il crociato in Egitto – Krzyżowiec w Egipcie (Giacomo Meyerbeer)
1830 I Capuleti e i Montecchi (Vincenzo Bellini)
1833 Beatrice di Tenda (Vincenzo Bellini)
1835 Belisario (Gaetano Donizetti)
1838 Maria de Rudenz (Gaetano Donizetti)
1843 Ernani (Giuseppe Verdi)
1846 Attyla (Giuseppe Verdi)
1851 Rigoletto (Giuseppe Verdi)
1853 La Traviata (Giuseppe Verdi)
1857 Simon Boccanegra (Giuseppe Verdi)
1951 Żywot rozpustnika (Igor Strawinski)
1954 Obrót śruby (Benjamin Britten)
1955 Ognisty anioł (Siergiej Prokofjew)
1959 Allez-hop (Luciano Berio)
1961 Intolleranza 1960 (Luigi Nono)
1964 Hyperion (Bruno Maderna)
1973 Lorenzaccio (Sylvano Bussotti)

Bibliografia

Kronika Opery, Marian BM.B. Michalik (red.), Jolanta MJ.M. Michasiewicz (red.), Warszawa: Wydawnictwo KRONIKA, 1993, ISBN 83-900331-7-8, OCLC 69311058.

Linki zewnętrzne

Wenecka La Fenice znów otwarta [online], Wyborcza.pl, 27 listopada 2003 [dostęp 2015-05-08] [zarchiwizowane z adresu 2015-05-08].
Gran Teatro La Fenice – La Ricostruzione [online], ricostruzionefenice.it [zarchiwizowane z adresu 2008-03-18] (wł.).
Two jailed for Venice opera arson [online], BBC News, 30 marca 2001 (ang.).
Teatro la Fenice di Venezia: the long (and shamy) story of a reconstruction [online], Venice World [zarchiwizowane z adresu 2006-02-22] (ang.).