Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Krzyż Wojenny (gr. Πολεμικός Σταυρός, Polemikos Stauros) – greckie odznaczenie wojskowe ustanowione trzykrotnie w 1917, 1940 i 1974.
.jpg) Awers II kl. (1940) | |
.jpg) Awers III kl. (1917) | |
.jpg) Rewers III kl. (1917) | |
 Baretka I kl. (1917) | |
 Baretka II kl. (1917) | |
 Baretka III kl. (1917) | |
 Baretka (1940) | |
 Baretka I kl. (1974) | |
 Baretka II kl. (1974) | |
 Baretka III kl. (1974) | |
| Ustanowiono | |
|---|---|
| Kruszec |
metal pozłacany, posrebrzany, patynowany brązowo |
| Powyżej | |
Pierwszy Krzyż Wojenny, inspirowany francuskim odpowiednikiem, ustanowiono 28 lutego 1917 jako nagroda za heroizm podczas wojny, nadawana zarówno Grekom, jak i obcokrajowcom.
Drugi Krzyż Wojenny został ustanowiony 11 listopada 1940[1], wkrótce po najeździe wojsk włoskich na Grecję, jako wyróżnienie dla członków sił zbrojnych za bohaterskie czyny bojowe. Podczas II wojny światowej był nadawany greckim i obcym wojskowym za bohaterstwo na polu walki. Odznaczenie to przyznano wielu oficerom i żołnierzom alianckim biorącym udział w walkach w Grecji. Nadawano go także za bohaterstwo w walce podczas greckiej wojny domowej w latach 40. XX w[1].
Po zniesieniu monarchii w latach 70. XX w. odznaczenie, pozbawione symboli monarchistycznych, zostało przejęte przez władze republikańskie i od 1974 jest nadawane do dnia dzisiejszego.
Odznaczenie dzieli się na trzy klasy/stopnie.
w latach 1940-1974 były to:
a od 1974 jest:
Pierwsza wersja z 1917 miała wygląd srebrnego krzyża złożonego z pionowego miecza skierowanego ostrzem do góry, położonego na wieńcu dębowym, który z kolei położono na poziomej tabliczce z mottem spartańskim "Η ΤΑΝ Η ΕΠΙ ΤΑΣ" (WRÓĆ DO DOMU z tarczą lub na tarczy). Poszczególne klasy/stopnie odznaczenia różniły się oznaczeniami umieszczanymi na wstążkach i baretkach, I klasa – palmę, II klasa – gwiazdkę, a III klasa – nic. Kolejne nadania oznaczano malutkimi gwiazdkami (mniejszymi niż przy II kl.). Krzyż wieszany był na czarnej wstążce z niebieskimi brzegami[3].
Odznaką Krzyża Wojennego od 1940 jest brązowy krzyż kawalerski z lekko wklęsłymi bokami ramion i dwoma skrzyżowanymi mieczami, umieszczonymi pomiędzy jego ramionami. Pośrodku krzyża umieszczony jest medalion z herbem Grecji. Przed 1974 w tym miejscu znajdowały się dwie skrzyżowane litery gamma pod koroną, a pod nimi, w niektórych egzemplarzach, litera beta, stanowiące monogram króla Jerzego II (Γεώργιος Β΄)[1][4], za panowania którego odznaczenie zostało ustanowione. W okresie monarchii (1940-1974) nad odznaką Krzyża Wojennego I klasy znajdowała się złota korona, srebrna dla klasy II i brązowa dla klasy III. Rewers odznaki był gładki z umieszczoną pośrodku datą 1940.
W 1974 zastąpiono ją napisem ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ (Republika Grecji).
Wstążka odznaczenia jest koloru czerwonego z szerokim niebieskim pasem pośrodku. W okresie monarchii przy ponownym nadaniu przypinano do wstążki koronę. Poszczególne egzemplarze odznaczenia przyznawanego w okresie monarchii różnią się drobnymi elementami, w zależności od miejsca produkcji krzyży. Te wykonane podczas wojny przez firmę Spink and Son w Londynie są nieco mniejsze od oryginalnych greckich i posiadają płaską koronę typu brytyjskiego.
Od 1974, po usunięciu korony i inicjałów królewskich z medalionu krzyża, herb Grecji był umieszczony nad krzyżem w miejscu korony, a w medalionie umiejscowiono wieniec dębowy. Od 2003 klasę rozróżnia się na podstawie złotego, srebrnego lub brązowego herbu Grecji umieszczonego w medalionie odznaczenia.
Poszczególne klasy/stopnie od 1974 oznaczane są na baretkach za pomocą metalowych gwiazdek, odpowiednio złotej, srebrnej lub brązowej[2].
| Kolejne wersje awersów Krzyża Wojennego | ||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
