Krety (plemię ssaków)

Krety^[15] (Talpini) – plemię ssaków z podrodziny kretów (Talpinae) w obrębie rodziny kretowatych (Talpidae).

Krety

Talpini
G. Fischer, 1814[1]
Przedstawiciel rodzaju – kretowiec mały (Mogera imaizumii)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ssaki
Podgromada	żyworodne
Infragromada	łożyskowce
Rząd	owadożery
Podrząd	Erinaceota
Rodzina	kretowate
Podrodzina	krety
Plemię	krety
Typ nomenklatoryczny
Talpa Linnaeus, 1758
Synonimy Talpidia: Rafinesque, 1815[2] Talpidæ: J.E. Gray, 1825[3] Talpina: J.E. Gray, 1825[3] Talpadæ: Burnett, 1830[4] Talpædeæ: Lesson, 1842[5] Talpina: Pomel, 1848[6] Talpina: W. Peters, 1864[7] Talpida: Haeckel, 1866[8] Talpinae: A. Murray, 1866[9] Talpeæ: Trouessart, 1879[10] Talpæ: Dobson, 1883[11] Talpidi: Acloque, 1900[12] Talpini: Winge, 1917[13] Talpoidea: Novacek, 1975[14]
Rodzaje
7 rodzajów (w tym 1 wymarły) – zobacz opis w tekście

Zasięg występowania

Plemię obejmuje gatunki występujące w Eurazji^[16][17].

Systematyka

Do plemienia należą następujące występujące współcześnie rodzaje^[18][16][15]:

• Talpa Linnaeus, 1758 – kret
• Oreoscaptor Kawada, 2016 – jedynym przedstawicielem jest Oreoscaptor mizura (Günther, 1880) – azjokret górski
• Mogera Pomel, 1848 – kretowiec
• Euroscaptor G.S. Miller, 1940 – azjokret
• Parascaptor Gill, 1875 – kretowczyk – jedynym przedstawicielem jest Parascaptor leucura (Blyth, 1850) – kretowczyk białoognowy
• Scaptochirus Milne-Edwards, 1867 – piżmokret – jedynym żyjącym współcześnie przedstawicielem jest Scaptochirus moschatus Milne-Edwards, 1867 – piżmokret krótkolicy

Opisano również rodzaj wymarły^[19][20]:

• Skoczenia Rzebik-Kowalska, 2014 – jedynym przedstawicielem był Skoczenia copernici (Skoczeń, 1980)

Przypisy

1. G. Fischer: Zoognosia tabulis synopticis illustrata. Cz. 3. Moskwa: Typis Nicolai S. Vsevolozsky, 1814, s. x. (łac.).
2. C.S. Rafinesque: Analyse de la nature, or, Tableau de l’univers et des corps organisés. Palerme: Aux dépens de l’auteur, 1815, s. 59. (fr.).
3. J.E. Gray. An Outline of an Attempt at the Disposition of Mammalia into Tribes and Families, with a List of the Genera apparently appertaining to each Tribe. „Annals of Philosophy”. New Series. 10, s. 339, 1825. (ang.).
4. G.T. Burnett. Illustrations of the Quadrupeda, or Quadrupeds, being the arrangement of the true four-footed Beasts indicated in outline. „Quarterly Journal of Science, Literature and the Arts”. July to December, 1829, s. 349, 1829. (ang.).
5. R.-P. Lesson: Nouveau Tableau du Règne Animal: Mammifères. Paris: Arthus Bertrand, 1842, s. 86. (fr.).
6. A.N. Pomel. Études sur les carnassiers insectivores (Extrait). Seconde partie.—Classification des insectivores. „Archives des sciences physiques et naturelles”. 9, s. 246, 1848. (fr.).
7. W.C.H. Peters. Über die Säugethiergattung Solenodon. „Abhandlungen der Königlichen Akademie der Wissenschaften zu Berlin”. Aus dem Jahre 1864, s. 21, 1864. (niem.).
8. E. Haeckel: Generelle morphologie der organismen. Allgemeine grundzüge der organischen formen-wissenschaft, mechanisch begründet durch die von Charles Darwin reformirte descendenztheorie. Cz. 2. Berlin: G. Reimer, 1866, s. clx. (niem.).
9. A. Murray: The Geographical Distribution of Mammals. London: Day and Son, 1866, s. 319. (ang.).
10. É.L. Trouessart. Synopsis sytematicus et geographicus mammalium. „Revue et magasin de zoologie pure et appliquée”. 3^e série. 7, s. 270, 1879. (fr.).
11. G.E. Dobson: A Monograph of the Insectivora, Systematic and Anatomical: Including the families Erinaceidæ, Centetidæ, and Solenodontidæ. Cz. 2. London: J. Van Voorst, 1883, s. 128. (ang.).
12. A.N.Ch. Acloque: Faune de France: contenant la description des espèces indigènes disposées en tableaux analytiques; et illustrée de figures représentant les types caractéristiques des genres. Paris: Librairie J.-B. Baillière et Fils, 19 rue Hautefeuille, près du boulevard Saint-Germain, 1900, s. 30. (fr.).
13. H. Winge. Udsigt over Insektædernes indbyrdes Slægtskab. „Videnskabelige Meddelelser fra Dansk naturhistorisk Forening i Kjøbenhavn”. 68, s. 124, 1917. (szw.).
14. M.J. Novacek. Insectivora and Proteutheria of the later Eocene (Uintan) of San Diego County, California. „Contributions in science”. 283, s. 10, 1976. (ang.).
15. Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 76-77. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
16. C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 80–86. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
17. D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Tribe Talpini. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2021-01-14].
18. N. Upham, C. Burgin, J. Widness, M. Becker, C. Parker, S. Liphardt, I. Rochon & D. Huckaby: Treeview of Mammalian Taxonomy Hierarchy. [w:] ASM Mammal Diversity Database (Version 1.11) [on-line]. American Society of Mammalogists. [dostęp 2023-10-25]. (ang.).
19. J.S.J.S. Zijlstra J.S.J.S., Talpini Fischer, 1814, Hesperomys project (Version 23.8.1), DOI: 10.5281/zenodo.7654755 [dostęp 2023-10-25] (ang.).
20. B. Rzebik-Kowalska. Review of the Pliocene and Pleistocene Talpidae (Soricomorpha, Mammalia) of Poland. „Palaeontologia Electronica”. 17 (2; 26A), s. 17, 2014. (ang.).