Kopalnia Węgla Kamiennego Jaworzno

Kopalnia Węgla Kamiennego Jaworzno (od 1999 Zakład Górniczo-Energetyczny Jaworzno III) – zespół zakładów górniczych w Jaworznie znajdujących się na terenie Jaworznicko-Chrzanowskiego Okręgu Przemysłowego (Zagłębie Krakowskie) działający w latach 1792–1999.

Wieże wyciągowe kopalni Jan Kanty (2011)

Historia

Schemat historii przekształceń kopalni

KWK Jaworzno Ruch I - Szyb Piłsudski (2012 rok)

Kopalnia założona została przez hrabiego Moszyńskiego w 1792 r. Należała do skarbu państwa (kolejno: polskiego, austriackiego, Księstwa Warszawskiego, Wolnego Miasta Krakowa i ponownie austriackiego). Od 1871 r. należała do Gwarectwa Jaworznickiego, od 1921 r. do Jaworznickich Komunalnych Kopalń Węgla S.A., w 1942 roku została przejęta przez Energieversorgung Oberschlesien A.G., w 1945 roku weszła w skład Krakowskiego ZPW, od 1 stycznia 1947 należała do Jaworznicko-Mikołowskiego ZPW, od 1 października 1982 r. – do Zrzeszenia Kopalń Węgla Kamiennego w Mysłowicach.

Zmieniane były również nazwy kopalni: nazwa Fryderyk August (Friedrich August) nadana przez władze austriackie została zmieniona w 1919 r. na Piłsudski, w okresie wojny 1939 – 1945 ponownie wrócono do nazwy Friedrich August. Kopalnię nazywano również Paulina lub Helena od głównego szybu wydobywczego.

Kalendarium

• W 1945 roku połączono kopalnie Piłsudski, Jan Kanty i Leopold i nazwano Jaworzno.
• Od 1 stycznia 1947 r. włączono do kopalni Jaworzno kopalnię Sobieski.
• Od 1 stycznia 1954 r. dawną kopalnię Jan Kanty wraz z upadowymi i odkrywkowymi przekształcono w odrębną kopalnię pod nazwą Komuna Paryska, a resztę kopalni Jaworzno nazwano Bierut.
• 1 kwietnia 1957 r. wyłączono kopalnię Sobieski, która stała się odrębną kopalnią.
• 1 stycznia 1963 r. – połączono kopalnie Bierut i Kościuszko i nazwano Jaworzno
• 1 stycznia 1973 r. – ponownie włączono kopalnię Sobieski do kopalni Jaworzno.
• 1 lutego 1999 roku utworzono Zakład Górniczo-Energetyczny Jaworzno III, po połączeniu kopalni z elektrownią; kopalnia następnie została zlikwidowana^[1].