Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Konsulat Generalny Rosji w Gdańsku, Konsulat Generalny Federacji Rosyjskiej (ros. Генеральное консульство России в Гданьске) – placówka konsularna Rosji z siedzibą przy ul. Batorego 15 w Gdańsku.
 | |
 Siedziba Konsulatu Generalnego Rosji w Gdańsku przy ul. Batorego | |
| Państwo | |
|---|---|
| Data utworzenia |
1717[1], 1725, 1926, 1945 |
| Konsul Generalny |
Sergiej Semionow |
| Zatrudnienie | |
| Adres | |
| ul. Batorego 15 80-251 Gdańsk | |
Położenie na mapie Gdańska  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°22′34,60″N 18°36′11,59″E | |
| Strona internetowa | |
![Thumb](#/media/Plik:Drapacz_chmur_"Zieleniak"_w_centrum_Gdańska_-_panoramio.jpg)
W 1718 na polecenie cara Piotra I zakupiono za 6000 guldenów pruskich z przeznaczeniem na siedzibę rezydenta carskiego w Gdańsku przy ul. Langgarten 74 (Długie Ogrody) dom „Zu den drei Bären” (do trzech niedźwiedzi). Jego formalne otwarcie nastąpiło w 1725. Na tej parceli w 1768 zbudowano nową rezydencję, nazywaną później pałacykiem konsulów rosyjskich lub domem rosyjskim (Russen-Haus).
Wewnątrz pierwszego z obu budynków, znajdowała się od 1720 prawosławna kaplica pod wezwaniem św. Mikołaja, którą przeniesiono do kolejnego, w którym funkcjonowała do 1926.
We wrześniu 1881 w pałacyku gościło dwóch cesarzy, rosyjski Aleksander III i niemiecki Wilhelm I[4].
Przedstawicielstwo również ówcześnie pełniło ważną rolę dla Rosji, m.in. monitorowało rosyjskie obroty handlowe w tranzycie przez Gdańsk[5].
Po wybuchu I wojny światowej, w 1914, ówczesny konsul generalny Dymitr Ostrowski został deportowany. Po zakończeniu działań wojennych, w pałacyku znalazło siedzibę m.in. przedstawicielstwo Wszechrosyjskiego Rządu admirała Kołczaka, pełniącego też szereg funkcji konsularnych.
Po utworzeniu Wolnego Miasta Gdańska władze radzieckie powołały w marcu 1923 quasi-konsulat ZSRR pod nazwą Rosyjskiego Komitetu Repatriacyjnego w WMG (Russisches Repatriations-Komitee in den Freien Stadt Danzig E.V.), z siedzibą w hotelu Monopol przy Hundegasse 16–17, ob. ul. Ogarnej, który jednakże uległ szybkiej likwidacji. Według literatury źródłowej był on placówką OGPU[6]. W tym samym roku ZSRR powołał w Gdańsku oddział Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR, o czym poniżej.
Konsulat w Gdańsku powołano dopiero po podpisaniu w 1926 przez rządy RP i ZSRR umowy konsularnej[7], z siedzibą ponownie przy ul. Langgarten 74. Placówka funkcjonowała tamże aż do wybuchu wojny niemiecko-sowieckiej w 1941, zaś miejscowe władze przeznaczyły budynek na siedzibę Krajowego Urzędu ds. Prehistorii (Landesamt für Vorgeschichte) oraz Okręgowego Muzeum Prehistorycznego (Gaumuseum für Vorgeschichte). Budynek został spalony prawdopodobnie w marcu 1945 i obecnie nie istnieje.
W 1928 władze ZSRR planowały otwarcie konsulatu wraz z oddziałem przedstawicielstwa handlowego w Gdyni[8], do czego jednak nie doszło.
Po II wojnie światowej, w 1945, ponownie otwarto konsulat generalny ZSRR w Gdańsku. W latach 1945–1946 mieścił w budynku przy ul. Matki Polki 10, któremu później zmieniono adres na ul. Batorego 15, oraz przy ul. Konopnickiej 3.
W latach 1971–1993 w konsulacie mieściła się miejscowa komórka Grupy Operacyjnej KGB „Narew”.
W latach 1984–2022 działała w Gdańsku instytucja promocji kultury rosyjskiej pod nazwą Domu Radzieckiej Nauki i Kultury (Дом советской науки и культуры), Rosyjskiego Ośrodka Nauki i Kultury w Gdańsku (Российский центр науки и культуры в Гданьске), ostatnio – Domu Rosyjskiego w Gdańsku (Русский дом в Гданьске) (2021-2022)[9].
W 1923 otwarto w Gdańsku oddział warszawskiego Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR (Торгпредство СССР, Russische Handelsvertretung in Polen, Handelsvertretung der UdSSR in Polen)[10]. Stanowiło też bazę dla działalności szpiegowskiej[11]. W 1927 przedstawicielstwo mieściło się przy Vorstädtischer Graben 1a, ob. Podwale Przedmiejskie, następnie przy Langgasse 37 (1929), ob. ul. Długiej, przy Karrenwall 8 (1931-1933), ob. ul. Okopowej, oraz przy Stadtgraben 13 (1935), ob. Podwale Grodzkie. W 1929 przedstawicielstwo zatrudniało 13 osób[2].
Wcześniej założono spółkę – Gdańsko-Rosyjskie Towarzystwo Handlu (Danzig-Russische Handelsgesellschaft mbH – DAR) z siedzibą przy Hundegasse 21[12], ob. ul. Ogarnej (1920-1921), Langasse 25, ob. ul. Długiej (1923)[6], Poggenpfuhl 42, ob. ul. Żabi Kruk (1923-1925), które było placówką radzieckiego wywiadu ofensywnego.
Oddział warszawskiego Przedstawicielstwa Handlowego ZSRR funkcjonował w Gdańsku również po II wojnie światowej, początkowo przy ul. Batorego 11 (1946), następnie przy ul. Jagiellońskiej 2, ul. Okopowej 1b, oraz ul. Doki 2 (1965-)[13], w latach 80. przy ówczesnej ul. Karola Marksa 126, obecnie ul. Hallera. W jego skład wchodziło m.in. przedstawicielstwa –
oraz
W 1946 Przedstawicielstwo swój oddział miało też w Gdyni, przy ul. Żeromskiego 47.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
