Konstanty Gaszyński

Konstanty Gaszyński (ur. 10 marca 1809 w Małej Wsi^[2], zm. 8 października 1866 w Aix-en-Provence) – polski poeta, prozaik, publicysta i tłumacz.

Ilustracja z książki "Album biograficzne zasłużonych Polaków i Polek wieku XIX"

Konstanty Gaszyński

Przed 1866 r.
Data i miejsce urodzenia	10 marca 1809 Mała Wieś
Data i miejsce śmierci	8 października 1866 Aix-en-Provence
Narodowość	polska
Język	polski
Odznaczenia
[1]

Życiorys

Wywodził się ze zubożałej rodziny szlacheckiej. Był synem Antoniego Gaszyńskiego i Teresy z Młynarskich. Absolwent Liceum Warszawskiego. Studiował na Królewskim Uniwersytecie Warszawskim. W tym czasie zaprzyjaźnił się z Zygmuntem Krasińskim i bywał w salonie jego ojca Wincentego Krasińskiego.

Uczestniczył w powstaniu listopadowym w korpusie litewskim Antoniego Giełguda. Wyemigrował najpierw do Belgii, a następnie do Francji, gdzie w 1833 osiadł w Aix-en-Provence. Korespondował z Zygmuntem Krasińskim i wyjeżdżał na wspólne podróże (1850-1854). Był też wychowawcą jego synów.

Debiutował w 1827 poematem satyrycznym w sześciu pieśniach Jaksjada. Tłumaczył na język polski poezję francuską i niemiecką oraz serbską epikę ludową. Na język francuski tłumaczył literaturę polską (m.in. Anhellego Słowackiego i Przedświt Krasińskiego). Współpracował z francuskimi czasopismami: „Gazette du Midi” i „Memorial d'Aix”, gdzie pełnił funkcję naczelnego redaktora.

Pierwsze wydanie Przedświtu (1843) Zygmunta Krasińskiego ukazało się pod nazwiskiem Konstantego Gaszyńskiego^[3].

Twórczość

Dzieła powstałe w Polsce

• Wiersz na zgon Stanisława Staszica (1826)^[4]
• Jaxiada – utwór satyryczny (1827)
• Dwaj Śreniawici – romans historyczny (1827)
• Wariat z potrzeby – krotochwila (1827)^[5]
• Pożegnanie – sonet do Z.K. (1828)
• Utwory w Pamiętniku płci pięknej (1830)
• Pieśni sielskie (1830)
• Liryki powstańcze (1831)

Dzieła powstałe we Francji

• Czarna sukienka – Paryż (1832)
• Notatki oficera polskiego (1833)
• Wiersze różne – Aix (1833)
• Pieśni pielgrzyma polskiego (1833)^[6]
• 44 Sonety (1833)
• 44 Artykuły francuskie (1833)
• L'Eglise cathédrale du Saint Sauveur à Aix (1836)
• Nord et midi (1836)^[7]
• Poezje (1844)
• Pan Dezydery Boczko i jego sługa Pafnucy (1846)^[8]
• Pamiętniki Macieja Rogowskiego (1847)^[9]
• Dzień 8 września (1848)^[10]
• Kontuszowe pogadanki (1851)^[11]
• Listy do Ludwika Siemieńskiego (1851-1866)
• Listy z podróży po Włoszech (1853)^[12]
• Sielanka młodości (1855)^[13]
• Pro publico bono – satyry: (1858)^[14]
  • Gra i karciarze
  • Wyścigi konne w Warszawie
  • Papuga i wróbel – bajka
• Deux élégies polonaises – traduites de Z.Kr. (1860)
• Zygmunt Krasiński i moje z nim stosunki – monografia historyczno-literacka, rękopis niewydany (1860)
• L’Aube, Le Dernier (poèmes) – tłumaczenie z Z.Krasińskiego (1863)
• Wyjątki z listów Zygmunta Krasińskiego (1863)^[15]
• Kilka pieśni dla kraju (1864)^[16]