Kolonia Wandy (Siemianowice Śląskie)

Kolonia Wandy – dawna kolonia robotnicza, powstała na terenach dzisiejszych Siemianowic Śląskich, w dzielnicy Centrum.

Kolonia Wandy

Część Siemianowic Śląskich
Państwo	Polska
Województwo	śląskie
Miasto	Siemianowice Śląskie
Dzielnica	Centrum
Data założenia	lata 50. XIX wieku
W granicach Siemianowic Śląskich	1923/1924
Położenie na mapie Polski Kolonia Wandy
Położenie na mapie województwa śląskiego Kolonia Wandy
Położenie na mapie Siemianowic Śląskich Kolonia Wandy
50°18′06″N 19°02′16″E

Kolonia powstała w tym samym okresie co pobliska kolonia Hugo, pod koniec lat 50. XIX wieku^[1]. Obejmowała ona obszar w rejonie dzisiejszych ulic: Powstańców, P. Śmiłowskiego, Cmentarnej i Komuny Paryskiej^[2], a jej nazwa została nadana na część Wandy von Gaschin Henckel von Donnersmarck^[2].

Pierwotnie kolonię stanowiły dwa szeregi jednakowych domów powstałych po południowej stronie dzisiejszej ulicy Powstańców oraz ulic: A. Szeflera i Dworcowej. W późniejszym czasie wytyczono kolejne ulice, w tym P. Śmiłowskiego czy Komuny Paryskiej, a z biegiem czasu nowa zabudowa kolonii zastąpiła starą^[1]. W dniu 22 stycznia 1890 roku tereny kolonii Wandy włączono w granice powołanej wówczas gminy Huta Laura^[3]. W 1894 roku w rejonie ulicy Komuny Paryskiej (zachodnia pierzeja pomiędzy ulicą Obwodową a ulicą P. Śmiłowskiego) powstała zabudowa robotnicza dla pracowników Fabryki Kotłów Parowych Fitznera. Na przełomie XIX i XX wieku główna ulica kolonii Wandy (od 1936 roku ulica Powstańców) była już w znacznej części zabudowana mieszczańskimi kamienicami^[1].

W 1923 lub 1924 roku gminę Huta Laura, a wraz z tym tereny kolonii Wandy, połączono z gminą Siemianowice^[4]. Obecnie pozostałością historycznej kolonii Wandy są parterowe domy wzdłuż ulicy P. Śmiłowskiego 25-33^[5].

Przypisy

1. Derus 2012 ↓, s. 118.
2. Halor 2000 ↓, s. 81.
3. Halor 2000 ↓, s. 48.
4. Pędzińska 2019 ↓, s. 16.
5. Derus 2015 ↓, s. 34.

Bibliografia

• MałgorzataM. Derus MałgorzataM., Kolonie robotnicze, „Siemianowicki Rocznik Muzealny” (11), Siemianowice Śląskie: Muzeum Miejskie w Siemianowicach Śląskich, 2012, s. 115–126, ISSN 1644-8154 (pol.).
• MałgorzataM. Derus MałgorzataM., Gminny program opieki nad zabytkami Siemianowic Śląskich na lata 2015-2018, Załącznik do Uchwały Nr 117/2015 Rady Miasta Siemianowic Śląskich z dnia 29 października 2015 r., Siemianowice Śląskie 2015 (pol.).
• AntoniA. Halor AntoniA., Przewodnik siemianowicki. Wędrówki po mieście i okolicy, wyd. pierwsze, Siemianowice Śląskie: Urząd Miasta Siemianowice Śląskie, 2000, ISBN 83-913068-1-X (pol.).
• MałgorzataM. Pędzińska MałgorzataM., Gminny Program Opieki nad Zabytkami Siemianowic Śląskich do 2022 roku, Załącznik Nr 1 do uchwały Nr 170/2019 Rady Miasta Siemianowic Śląskich z dnia 19 grudnia 2019 r., Siemianowice Śląskie 2019 (pol.).