AI tools
Loading AI tools

Czechosłowacka Nowa Fala (cz. československá nová vlna) – formacja artystyczna złożona z czechosłowackich reżyserów i scenarzystów filmowych, których debiuty przypadły na lata 60. XX wieku. Do najbardziej znanych osób zaliczających się do tej grupy należą między innymi Miloš Forman, Věra Chytilová, Ivan Passer, Jaroslav Papoušek, Pavel Juráček, Jiří Menzel, Jan Němec, Jaromil Jireš, Evald Schorm, Vojtěch Jasný. Za pierwsze dzieło czechosłowackiej Nowej Fali uchodzi film Słonko w sieci słowackiego reżysera Štefana Uhera z roku 1962[1]. Charakterystyczne dla filmów z okresu Nowej Fali były długie, często improwizowane dialogi, czarny humor oraz zatrudnianie naturszczyków[2].

Początek czechosłowackiej Nowej Fali przypadł na okres, kiedy wyłonili się pierwsi studenci w praskiej szkole filmowej FAMU, Inspiracją dla nich była przede wszystkim francuska Nowa Fala, mieli też oni w dekadzie lat 60. większe możliwości ekspresji twórczej aniżeli filmowcy w poprzednim dziesięcioleciu[3]. W ciągu paru lat debiutowało kilka wyraźnych i bardzo ważnych osobistości w świecie czechosłowackiej kinematografii[1]. Za koniec czechosłowackiej Nowej Fali przyjmuje się brutalne stłumienie Praskiej Wiosny przez wojska Układu Warszawskiego w 1968 roku oraz następujący potem okres „normalizacji”, w wyniku którego zaostrzono cenzurę i aż do 1989 roku zabroniono wyświetlać późne filmy nurtu (np. Skowronki na uwięzi Menzla)[4].

Wybrane filmy

Więcej informacji Rok, Tytuł ...
Filmy czechosłowackiej Nowej Fali nagrodzone na festiwalach międzynarodowych bądź uhonorowane przez zagranicznych krytyków[uwaga 1]
Rok Tytuł Reżyser Nagrody
1963 O czymś innym Věra Chytilová Grand Prix (MFF w Mannheim)[5]
1963 Gdy przychodzi kot Vojtech Jasný Nagroda Specjalna (MFF w Cannes)[6]
1964 Czarny Piotruś Miloš Forman Grand Prix (MFF w Locarno)[7]
1964 Odwaga na co dzień Evald Schorm Grand Prix (MFF w Locarno)[8]
1964 Diamenty nocy Jan Němec Grand Prix (MFF w Mannheim)[9]
1964 Lemoniadowy Joe Oldrich Lipský Srebrna Muszla (MFF w San Sebastián)[10]
1965 Miłość blondynki Miloš Forman Nominacja do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego[11]
1965 Intymne oświetlenie Ivan Passer Nagroda Specjalna (National Society of Film Critics)[12]
1965 Sklep przy głównej ulicy Ján Kadár

Elmar Klos

 Oscar dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego[13]
1965 Ja, Julinka i koniec wojny Karel Kachyňa Nagroda FIPRESCI (MFF w Mar del Plata)[14]
1966 Każdy młody mężczyzna Pavel Jurácek Nagroda FIPRESCI (MFF w Karlowych Warach)[15]
1967 Małgorzata, córka Łazarza František Vláčil Specjalne wyróżnienie (MFF w Mar del Plata)[16]
1967 Pali się, moja panno Miloš Forman Nominacja do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego[17]
1967 Stokrotki Věra Chytilová Najlepszy film („Cahiers du cinéma”)[18]
1968 Pociągi pod specjalnym nadzorem Jiři Menzel Oscar dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, Grand Prix (MFF w Mannheim)[19]
1969 Uroczystość żałobna Zdenek Sirový Nagroda Specjalna Jury (MFF w Montrealu, 1990)[20]
1969 Żart Jaromil Jireš Nagroda OCIC (MFF w San Sebastián)[21]
1969 Wszyscy dobrzy rodacy Vojtěch Jasný Nagroda za reżyserię (MFF w Cannes)[22]
1970 Skowronki na uwięzi Jiři Menzel Złoty Niedźwiedź, nagroda FIPRESCI (MFF w Berlinie, 1990)[23]
Zamknij

Galeria

Uwagi

  1. [U 1]
    W zestawieniu uwzględniono filmy nominowane do Oscara dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego; nagrodzone na akredytowanych międzynarodowych festiwalach filmowych (MFF), z włączeniem MFF w Mannheim; bądź wyróżnione przez krytyków z amerykańskiego National Society of Film Critics oraz francuskiego czasopisma „Cahiers du cinéma”.

Przypisy

Bibliografia

Wikiwand in your browser!

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.

Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.

Chrome
Wikiwand for Chrome
Edge
Wikiwand for Edge
Firefox
Wikiwand for Firefox